[ویکی فقه] عوامل پیدایش احزاب دینی (قرآن). مسئله عوامل پیدایش احزاب دینی از مباحث مهم علم مذاهب و فرق است. و تحت عنوان علل پیدایش مذاهب قرار دارد. آیاتی از قرآن کریم در این باره وجود دارد که به بیان این علل و عوامل پرداخته ما نیز به نقل آیات و تفاسیر مربوطه می پردازیم.
دقت در این مباحث می تواند در یافتن علل کلی پیدایش فرق ادیان و فرق اسلامی مفید باشد. اگر اختلاف بر سر معارف اعتقادی دین وجود نمی داشت ، فرق و مذاهب اعتقادی نیز پدید نمی آمدند. بنابراین بحث بر سر علل پیدایش مذاهب به بحث در باب علل پیدایش این اختلافات باز می گردد.
اعراض از دین فطری
فاصله گرفتن از دین فطری و حنیف، سبب پدید آمدن احزاب دینی است. فاقم وجهک للدین حنیفـا فطرت الله التی فطر الناس علیها... • منیبین الیه واتقوه واقیموا الصلوة ولا تکونوا من المشرکین• من الذین فرقوا دینهم وکانوا شیعـا کل حزب بما لدیهم فرحون. به یکتاپرستی روی به دین آور. فطرتی است که خدا همه را بدان فطرت بیافریده است و در آفرینش خدا تغییری نیست. دین پاک و پایدار این است. ولی بیشتر مردم نمی دانند. • به او بازگردید، و از او بترسید، و نماز بگزارید و از مشرکان مباشید. • از آنان مباشید که دین خود را پاره پاره کردند و فرقه فرقه شدند و هر فرقه ای به هر چه داشت دلخوش بود. نه تنها خداشناسی ، بلکه دین و آئین بطور کلی، و در تمام ابعاد، یک امر فطری است، و باید هم چنین باشد، زیرا مطالعات توحیدی به ما می گوید میان دستگاه" تکوین" و"تشریع" هماهنگی لازم است، آنچه در شرع وارد شده حتما ریشه ای در فطرت دارد و آنچه در تکوین و نهاد آدمی است مکملی برای قوانین شرع خواهد بود. به تعبیر دیگر: " تکوین" و" تشریع" دو بازوی نیرومندند که به صورت هماهنگ در تمام زمینه ها عمل می کنند، ممکن نیست در شرع دعوتی باشد که ریشه آن در اعماق فطرت آدمی نباشد، و ممکن نیست چیزی در اعماق وجود انسان باشد و شرع با آن مخالفت کند. بدون شک شرع برای رهبری فطرت حدود و قیود و شرائطی تعیین می کند تا در مسیرهای انحرافی نیفتد، ولی هرگز با اصل خواسته فطری مبارزه نمی کند بلکه از طریق مشروع آن را هدایت خواهد کرد، و گرنه در میان تشریع و تکوین تضادی پیدا خواهد شد که با اساس توحید سازگار نیست. به عبارت روشنتر خدا هرگز کارهای ضد و نقیض نمی کند که فرمان تکوینیش بگوید انجام ده، و فرمان تشریعیش بگوید انجام نده!.
← ایجاد اختلاف در دین
۱. ↑ روم/سوره۳۰، آیه۳۰ - ۳۲..
...
دقت در این مباحث می تواند در یافتن علل کلی پیدایش فرق ادیان و فرق اسلامی مفید باشد. اگر اختلاف بر سر معارف اعتقادی دین وجود نمی داشت ، فرق و مذاهب اعتقادی نیز پدید نمی آمدند. بنابراین بحث بر سر علل پیدایش مذاهب به بحث در باب علل پیدایش این اختلافات باز می گردد.
اعراض از دین فطری
فاصله گرفتن از دین فطری و حنیف، سبب پدید آمدن احزاب دینی است. فاقم وجهک للدین حنیفـا فطرت الله التی فطر الناس علیها... • منیبین الیه واتقوه واقیموا الصلوة ولا تکونوا من المشرکین• من الذین فرقوا دینهم وکانوا شیعـا کل حزب بما لدیهم فرحون. به یکتاپرستی روی به دین آور. فطرتی است که خدا همه را بدان فطرت بیافریده است و در آفرینش خدا تغییری نیست. دین پاک و پایدار این است. ولی بیشتر مردم نمی دانند. • به او بازگردید، و از او بترسید، و نماز بگزارید و از مشرکان مباشید. • از آنان مباشید که دین خود را پاره پاره کردند و فرقه فرقه شدند و هر فرقه ای به هر چه داشت دلخوش بود. نه تنها خداشناسی ، بلکه دین و آئین بطور کلی، و در تمام ابعاد، یک امر فطری است، و باید هم چنین باشد، زیرا مطالعات توحیدی به ما می گوید میان دستگاه" تکوین" و"تشریع" هماهنگی لازم است، آنچه در شرع وارد شده حتما ریشه ای در فطرت دارد و آنچه در تکوین و نهاد آدمی است مکملی برای قوانین شرع خواهد بود. به تعبیر دیگر: " تکوین" و" تشریع" دو بازوی نیرومندند که به صورت هماهنگ در تمام زمینه ها عمل می کنند، ممکن نیست در شرع دعوتی باشد که ریشه آن در اعماق فطرت آدمی نباشد، و ممکن نیست چیزی در اعماق وجود انسان باشد و شرع با آن مخالفت کند. بدون شک شرع برای رهبری فطرت حدود و قیود و شرائطی تعیین می کند تا در مسیرهای انحرافی نیفتد، ولی هرگز با اصل خواسته فطری مبارزه نمی کند بلکه از طریق مشروع آن را هدایت خواهد کرد، و گرنه در میان تشریع و تکوین تضادی پیدا خواهد شد که با اساس توحید سازگار نیست. به عبارت روشنتر خدا هرگز کارهای ضد و نقیض نمی کند که فرمان تکوینیش بگوید انجام ده، و فرمان تشریعیش بگوید انجام نده!.
← ایجاد اختلاف در دین
۱. ↑ روم/سوره۳۰، آیه۳۰ - ۳۲..
...
wikifeqh: عوامل_پیدایش_احزاب_دینی_(قرآن)