عوامل حسن خلق

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] عوامل حسن خلق (قرآن). بهره مندی از رحمت و خصال نیک و صبر از عواملی هستند که قرآن کریم فرموده موجب حسن خلق ، در برخورد با مردم می باشد.
بهره مندی از رحمت الهی، موجب حسن خلق، در برخورد با مردم می باشد: «فبما رحمة من الله لنت لهم ولو کنت فظا غلیظ القلب لانفضوا من حولک فاعف عنهم واستغفر لهم وشاورهم فی الامر فاذا عزمت فتوکل علی الله ان الله یحب المتوکلین» به ( برکت ) رحمت الهی، در برابر آنها (مردم) نرم (و مهربان شدی)! و اگر خشن و سنگدل بودی، از اطراف تو، پراکنده می شدند. پس آنها را ببخش و برای آنها آمرزش بطلب! و در کارها، با آنها مشورت کن! اما هنگامی که تصمیم گرفتی، (قاطع باش! و) بر خدا توکل کن! زیرا خداوند متوکلان را دوست دارد. در آیه فوق، نخست اشاره به یکی از مزایای فوق العاده اخلاقی پیامبر صلی الله علیه و آله شده و می فرماید: در پرتو رحمت و لطف پروردگار، تو با مردم مهربان شدی در حالی که اگر خشن و تندخو و سنگدل بودی از اطراف تو پراکنده می شدند.
← معنای فظ
خصال نیک و انسانی، از اسباب حسن معاشرت با دیگران است: «ولا تستوی الحسنة ولا السیئة ادفع بالتی هی احسن... • ... وما یلقــها الا ذو حظ عظیم» هرگز نیکی و بدی یکسان نیست، بدی را با نیکی دفع کن...• ... و جز کسانی که بهره عظیمی از ایمان و تقوا دارند به آن نائل نمی گردند. («ذو حظ عظیم» به کمال انسانی و خصال نیک تفسیر شده است. ) در حالی که مخالفان حق سلاحی جز بد گوئی و افتراء و سخریه و استهزاء و انواع فشارها و ستمها ندارند، باید سلاح شما پاکی و تقوا و سخن حق و نرمش و محبت باشد، آری مکتب ضلالت جز چنان ابزاری را نمی پسندد مکتب حق تنها از چنین وسائلی بهره گیری می کند.
← مفهوم حسنه و سیئه
و به این خوی و خلق عظیم نمی رسد مگر کسانی که بهره بزرگی از ایمان و تقوی و اخلاق دارند. آری انسان مدتها باید خود سازی کند تا بتواند بر خشم و غضب خویش چیره گردد، باید در پرتو ایمان و تقوی آن قدر روح او وسیع و قوی شود که به آسانی از آزار دشمنان متاثر نگردد، و حس انتقامجوئی در او شعله ور نشود، روحی بزرگ، و شرح صدر کافی لازم است تا شخص به چنین مرحله ای از کمال انسانیت به رسد که بدیها را با نیکی پاسخ گوید، و در راه خدا و برای رسیدن به اهداف مقدسش حتی از مرحله عفو و گذشت فراتر رود، و به مقام دفع سیئه به حسنه برسد! باز در اینجا به مسأله صبر بر خورد می کنیم که ریشه همه ملکات فاضله اخلاقی و پیشرفتها و موفقیتهای مادی و معنوی است.
صبر
...

پیشنهاد کاربران

بپرس