علی بن محمد بیاضی

[ویکی شیعه] علی بن محمد بن یونس نباطی بَیاضی بقاعی (۷۹۱-۸۷۷ق)، از متکلمان امامیه قرن نهم قمری. اثر مشهور وی، «الصراط المستقیم الی مستحقی التقدیم» در اثبات امامت امیرالمومنین است. آثار بسیاری در علم کلام، تفسیر، ملل و نحل، و دیگر علوم به جای گذاشت. بیشتر نوشته هایش، شرح آثار گذشتگان از جمله شهید اول بوده است. برخی از آثارش پیوسته منبع و مرجع متکلمان شیعه قرار گرفته و در بسیاری از این آثار، گرایش غیر فلسفی موج می زند. وی استدلال فلسفی بر ضرورت بعثت انبیا و قاعده الواحد را باطل می دانست. قرآن را مخلوق می دانست و درباره اعجاز آن، اعتقاد به صرفه داشت.
علی بن محمد بن یونس عاملی نباطی بیاضی بقاعی، ملقّب به زین الدّین و مکنّی به ابومحمد، متکلّم، مفسّر، منطقی، ادیب و شاعر امامی، در رمضان ۷۹۱ در نبطیه جبل عامل واقع در کشور لبنان زاده شد، و در همان زادگاهش به کسب علم پرداخت و در سال ۸۷۷ ق در همانجا درگذشت، شهرت او به نباطی و عاملی از همین جاست.
بیاضی ذهنی نقاد به ویژه در بررسی مسائل کلامی و تاریخ صدر اسلام داشت، وی در دفاع از مبانی اعتقادی شیعه بسیار سخت کوش بود، ازینرو بزرگانی چون مجلسی، حر عاملی، کفعمیو خوانساری او را با عنوان های ستایش آمیزی چون: دانشمند، ثقه، علاّمه و وحید عصر ستوده و کمالات و فضایل وی را برشمرده اند.