علی بن حسین مسعودی

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] متکلم، مورخ و جغرافی دان بزرگ اسلامی ابوالحسن علی بن حسین مسعودی در نیمه دوم قرن سوم هجری حدود سال (۲۶۰ هـ . ق).
تاریخ دقیق ولادت مسعودی مشخص نیست. آن چه مسلم است این که وی در سال های نیمه دوم قرن سوم هجری متولد شده است و از روی نشانه ها چنین به دست می آید که سال تولد او حدود (۲۶۰ هـ . ق) بوده است؛ زیرا وی در سال (۳۰۰ هـ . ق) عازم سفری پژوهشی به بلاد مختلف اسلامی شد و بنابر تصریح شرح حال نویسان، وی در آن زمان مردی کامل بوده است و از طرفی او در حدود همان سال (۳۰۰ هـ . ق) با برخی از بزرگان اسلام و اهل کتاب به مناظره و مباحثه علمی پرداخته است و مسلم است که عزم سفری طولانی و پرحادثه و توانایی علمی جز از یک مرد کامل که در حدود ۴۰ سالگی محقق می شود ـ صورت نمی پذیرد. بنابر این می توان حدث زد که مسعودی، حدود سال (۲۶۰ هـ . ق) متولد شده است. در شهر بابل عراق به دنیا آمد و دوران کودکی خود را در آن جا سپری کرد.

[ویکی شیعه] علی بن حسین مسعودی (۲۸۰ق-۳۴۵ یا ۳۴۶ق.) تاریخ نگار و جغرافی دان مسلمان سده چهارم هجری قمری که از او کتاب هایی همچون مروج الذهب و التنبیه و الاشراف به یادگار مانده است. به دلیل گزارش های بی طرفانه وی از وقایع تاریخی، مذهبش به روشنی معلوم نیست با این حال از دیرباز در منابع زندگی نامه و رجال شیعه، وی را دانشمندی شیعه مذهب شناخته اند. امروزه نیز بسیاری از پژوهشگران وی را شیعه به شمار آورده و آثار باقی مانده از وی را حاوی شواهد کافی برای اثبات این مدعا می دانند.
در نقطه نظری متفاوت که تا حدودی برآمده از اختلاف نظر در تعیین مصداق شیعه است، برخی از پژوهشگران با فرض شیعه بودن مسعودی مخالفت کرده و وجود شواهد کافی برای اثبات تشیع وی را رد می کنند و حداکثر او را سنی متشیع و علاقه مند به اهل بیت (ع) و معتقد به برتری امیرالمومنین بر خلفا به شمار می آورند.
ابو الحسن علی بن حسین مسعودی احتمالا در سال ۲۸۰ هجری به دنیا آمد. به گفته خود مسعودی در کتاب مروج الذهب، در بابل به دنیا آمده است. درباره تبار وی تردید هایی وجود دارد. برخی اشتهارش به مسعودی را به دلیل انتسابش به محله مسعوده بغداد دانسته اند اما بیشتر شرح حال نگاران وی را از نسل عبدالله بن مسعود صحابی پیامبر(ص) به شمار آورده اند. مسعودی اهل بغداد بود و مدتی از عمرش را نیز در مصر گذراند. برخی تاریخ وفاتش را ۳۳۳ قمری ثبت کرده اند اما با توجه به اینکه در کتاب التنبیه و الاشراف، تاریخ پادشاهان روم را تا سال ۳۴۵ هجری آورده است، زمان وفاتش باید بعد از این تاریخ باشد، از این رو است که برخی منابع تاریخ وفاتش را ۳۴۵ یا ۳۴۶ هجری دانسته اند.

پیشنهاد کاربران

ابوالحسن علی بن الحسین بن علی المسعودی ( مرگ در نیمه اول قرن چهارم ) همه چیزدان، تاریخ نویس، نویسنده، جغرافی دان و جهان گرد عرب مسلمان و از اعضای دارالحکمه بود. از او به عنوان هرودوت اعراب یاد می شود. نسب وی به عبدالله بن مسعود یکی از یاران پیامبر اسلام می رسد.
...
[مشاهده متن کامل]

به گفته میکائیل کوپرسن، مسعودی در آثارش مذهبش را اعلام ننموده ولی نحوه برخورد او با تاریخ اسلام مثلا خلافت علی ابن ابی طالب، و عنوان بعضی از کتاب هایش دلالت بر شیعه بودن او دارد.
مانند تعداد دیگری از عالمان شیعه معاصر مسعودی، رویکرد او نسبت به فقه، مکتب «ظاهری» بوده است. البته، به نظر می رسد که وی حداقل مکتب یک فقیه شافعی را نیز درک کرده است. به گفته ابولقاسم پاینده، او شیعه بوده است.
شارل پلا دز مقاله «المسعودی» در ویرایش دوم دانشنامه اسلام، شیعی بودن مسعودی را غیرقابل انکار می داند. در عین حال، مذهب فقهی او را به احتمال زیاد شافعی معرفی می کند. به گفته پلا، نویسندگان شیعه به اتفاق مسعودی را هم - مذهب خود می دانند. اما در میان نویسندگان سنّی برخی وی را سنّی معتزلی و برخی وی را شیعه می دانند.
به گفته جان هیوود، مسعودی به همه مذاهب از جمله هندو، زرتشتی، یهودیت و مسیحیت علاقه نشان داده است ولی در نگارش تاریخ خود به صورت غیر نقادانه آنچه را می شنیده، نقل می کرده است.
عصماء افسر الدین در مقاله ای ( عایشه دختر ابوبکر ) در ویرایش سوم دانشنامه اسلام، مسعودی را مورخی معرفی می کند که طرفدار خاندان علی است.
متولد بغداد و تعالیم اولیه را در آنجا فرا گرفت. در نوجوانی جهانگردی پیشه کرده از سرزمینهای دور دیدن می کند از: فلسطین، بلاد فارس، ارمنستان، بلاد قاف، هند، دریای چین، مدغشقر، زنگبار، عمان، در سال ۹۴۳ م به انطاکیه می رسد. در سال ۹۴۵ م وارد دمشق می شود. ده سال مابین سوریه و مصر می گذراند، سرانجام در ۹۵۶ م در شهر فسطاط مصر فوت کرده دفن می شود.
بیشتر تالیفات وی گم شده است. یکی از مهم ترین این تألیفات کتابی بنام اخبار الزمان ومن آباده الحدثان در ۳۰ جلد بوده که فقط یک جلد از آن باقی مانده است.
در ۹۴۷ میلادی از سیستان بازدید کرده وجود آسی بادهای عمودی برای آرد کردن گندم را توضیح میدهد
• مروج الذهب
• التنبیه و الاشراف
• ذخائر العلوم و ماکان فی سالف الدهور
• الرسائل و الاستذکار لما فی مر فی سالف الاعصار
• التاریخ فی اخبار الامم من العرب و العجم
• خزائن الملک و سر العالمین
• القضایا و التجارب
• المقالات فی اصول الدیانات
• الاستبصار فی الائمة
• السیاحة المدنیة فی السیاسة و الاجتماع
• اخبار الخوارج
• البیان فی اسماء الائمة
• الابانة فی اصول الدیانة
• المسائل و العلل فی المذاهب و الملل
• سر الحیاة
• کتاب الاوسط
• اخبار الزمان
• اثبات الوصیة

علی بن حسین مسعودیعلی بن حسین مسعودیعلی بن حسین مسعودیعلی بن حسین مسعودیعلی بن حسین مسعودیعلی بن حسین مسعودی
منابع• https://fa.wikipedia.org/wiki/علی_بن_حسین_مسعودی

بپرس