[ویکی فقه] علی اکبر بن ابراهیم خوانساری اصفهانی، از علمای قرن سیزدهم هجری در اصفهان بوده است.
علی اکبر بن ابراهیم خوانساری اصفهانی، عالم فاضل زاهد متقی، از علمای قرن سیزدهم هجری در اصفهان بوده است. وی از خواص اصحاب و شاگردان سیّدمحمّدباقر حجةالاسلام شفتی بوده و از محضر سیّدصدرالدّین محمّد عاملی و سیّدمحمّد قصیر در وقتی که در اصفهان سکونت داشته بهره برده و احتمالاً درک محضر بحرالعلوم را نیز نموده است و ظاهرا از محمّدتقی بن ابی طالب اردکانی نیز بهره های علمی یافته و از مرحوم صدر و آقا سیّدمحمّد قصیر مجاز بوده و سیّدشفیع جاپلقی از او اجازه داشته است. جاپلقی در روضه البهیه درباره او می نویسد: «و من مشایخ المعاصرین الّذین استجزت منهم و اجازتی العالم العامل الزّاهد المحقّق المدقّق الاخ المسدّد و الرّفیق الممجد الاکبر آخوند ملاّ علی اکبر الخوانساری اصلاً الاصفهانی موطنا». سیّد حجةالاسلام در اوایل امر در مسجد میرزا باقر (در محلّه بیدآباد) اقامه جماعت می نمود و چون مسجد سیّد را بنا کرد مرحوم مولی علی اکبر را به جای خود نصب نمود و پس از فوت صاحب عنوان، فرزند او آخوند ملاّحسین و پس از مرگ او مرحوم آقا کمال الدّین فرزندش به جای او امامت می نمود.
وفات
او سرانجام در سال ۱۲۷۱ق وفات یافته و جنازه به نجف اشرف منتقل شده و در وادی السّلام مدفون گردید.
آثار و تالیفات
کتب و رسایل زیر از تالیفات صاحب عنوان است: ۱. «ادعاء المریض الطّلاق فی حال الصّحه» و آن را به دستور استادش سیّدحجةالاسلام تالیف نموده و کتابت نسخه در ۲۴ شعبان ۱۲۴۷ق پایان یافته است؛۲. «اعطاء بدل المغصوب ان فقد» که در محضر سیّدحجةالاسلام طرح شده و تاریخ نسخه ذی القعده ۱۲۶۴ق می باشد؛۳. «حجیّت ظن مجتهد مطلق نه مجتهد متجزی» در اصول؛۴. «حجیّت ظن» از تقریرات سیّدمحمّدتقی اردکانی؛۵. «الزکوة» فقه استدلالی متوسّطی است؛۶. «شرح ارشاد الاذهان» فقه استدلالی متوسطی است. دو قسمت آن در کتابخانه آیت اللّه گلپایگانی موجود است؛۷. «شرح الجعفریه» شرح مزجی استدلالی متوسّطی است بر رساله «جعفریّه» محقّق کرکی. نسخه به خط مؤلّف به شماره ۸۹ در کتابخانه آیت اللّه گلپایگانی در قم موجود است؛۸. «عدم جواز الرّد فی الوقف» فقه، عربی استدلالی بسیار مفصّل؛۹. «عدم جواز مصالحه حق الرّجوع فی العدّه»؛۱۰. «نکاح بنت المزنی بها من الرّضاعه» فقه، عربی؛۱۱. «الوقف علی من یصح و من لا یصح».
مهدوی، سیدمصلح الدین، رجال اصفهان یا تذکره القبور، ص۱۵۳.
...
علی اکبر بن ابراهیم خوانساری اصفهانی، عالم فاضل زاهد متقی، از علمای قرن سیزدهم هجری در اصفهان بوده است. وی از خواص اصحاب و شاگردان سیّدمحمّدباقر حجةالاسلام شفتی بوده و از محضر سیّدصدرالدّین محمّد عاملی و سیّدمحمّد قصیر در وقتی که در اصفهان سکونت داشته بهره برده و احتمالاً درک محضر بحرالعلوم را نیز نموده است و ظاهرا از محمّدتقی بن ابی طالب اردکانی نیز بهره های علمی یافته و از مرحوم صدر و آقا سیّدمحمّد قصیر مجاز بوده و سیّدشفیع جاپلقی از او اجازه داشته است. جاپلقی در روضه البهیه درباره او می نویسد: «و من مشایخ المعاصرین الّذین استجزت منهم و اجازتی العالم العامل الزّاهد المحقّق المدقّق الاخ المسدّد و الرّفیق الممجد الاکبر آخوند ملاّ علی اکبر الخوانساری اصلاً الاصفهانی موطنا». سیّد حجةالاسلام در اوایل امر در مسجد میرزا باقر (در محلّه بیدآباد) اقامه جماعت می نمود و چون مسجد سیّد را بنا کرد مرحوم مولی علی اکبر را به جای خود نصب نمود و پس از فوت صاحب عنوان، فرزند او آخوند ملاّحسین و پس از مرگ او مرحوم آقا کمال الدّین فرزندش به جای او امامت می نمود.
وفات
او سرانجام در سال ۱۲۷۱ق وفات یافته و جنازه به نجف اشرف منتقل شده و در وادی السّلام مدفون گردید.
آثار و تالیفات
کتب و رسایل زیر از تالیفات صاحب عنوان است: ۱. «ادعاء المریض الطّلاق فی حال الصّحه» و آن را به دستور استادش سیّدحجةالاسلام تالیف نموده و کتابت نسخه در ۲۴ شعبان ۱۲۴۷ق پایان یافته است؛۲. «اعطاء بدل المغصوب ان فقد» که در محضر سیّدحجةالاسلام طرح شده و تاریخ نسخه ذی القعده ۱۲۶۴ق می باشد؛۳. «حجیّت ظن مجتهد مطلق نه مجتهد متجزی» در اصول؛۴. «حجیّت ظن» از تقریرات سیّدمحمّدتقی اردکانی؛۵. «الزکوة» فقه استدلالی متوسّطی است؛۶. «شرح ارشاد الاذهان» فقه استدلالی متوسطی است. دو قسمت آن در کتابخانه آیت اللّه گلپایگانی موجود است؛۷. «شرح الجعفریه» شرح مزجی استدلالی متوسّطی است بر رساله «جعفریّه» محقّق کرکی. نسخه به خط مؤلّف به شماره ۸۹ در کتابخانه آیت اللّه گلپایگانی در قم موجود است؛۸. «عدم جواز الرّد فی الوقف» فقه، عربی استدلالی بسیار مفصّل؛۹. «عدم جواز مصالحه حق الرّجوع فی العدّه»؛۱۰. «نکاح بنت المزنی بها من الرّضاعه» فقه، عربی؛۱۱. «الوقف علی من یصح و من لا یصح».
مهدوی، سیدمصلح الدین، رجال اصفهان یا تذکره القبور، ص۱۵۳.
...
wikifeqh: علی اکبر_بن_ابراهیم_خوانساری