عقب زدگی زانو

عقب زدگی زانو یا ژنو رکورواتوم ( به انگلیسی: Genu recurvatum ) یک تغییر شکل در مفصل زانو است، به نحوی که زانو به سمت عقب تمایل می یابد. به عبارتی دیگر ژنو رکورواتوم یک اکستانسیون ( صاف شدن ) بیش از اندازه در مفصل زانو است. این بیماری در خانم ها و افرادی که شلی رباط دارند، شایع تر است. عقب زدگی زانو ممکن است خفیف، متوسط یا شدید باشد. تشدید ژنو رکورواتوم ( هیپراکستانسیون زانو ) منجر به درد و همچنین تسریع آرتروز زانو می گردد.
دامنه حرکتی طبیعی مفصل زانو در یک فرد بزرگسال، صفر الی ۱۳۵ درجه است. دامنه صفر درجه مربوط به صاف بودن کامل ( اکستانسیون کامل ) زانو در یک فرد طبیعی است. خم شدن زانو به عقب باعث افزایش زاویه اکستانسیون می گردد.
مهمترین عواملی که در ثبات و پایداری مفصل زانو نقش دارند عبارتنداز:
۱ - رباط ها
• رباط متقاطع جلویی
• رباط متقاطع خلفی
• رباط طرفی داخلی
• رباط طرفی خارجی
۲ - کپسول مفصلی، کپسول خلفی زانو یکی از عوامل مهم ثبات زانو محسوب می شود.
۳ - ماهیچه چهارسر ران
۴ - راستای مناسب استخوان های ران و درشت نی ( به ویژه در وضعیت اکستانسیون زانو )
۵ - منیسک های زانو به خصوص منیسک داخلی
عوامل زیر ممکن است در ایجاد بیماری نقش داشته باشند:
• شلی ذاتی رباط های مفصل زانو
• ضعف و کوتاهی عضله چهارسر ران
• بی ثباتی مفصل زانو به علت آسیب رباط ها و کپسول مفصلی
• راستای نامناسب استخوان های ران و درشت نی که در تشکیل مفصل اصلی زانو ( یعنی، مفصل درشت نی رانی[ ۱] ) شرکت می کنند.
• بد جوش خوردن به دنبال شکستگی استخوان های اطراف مفصل زانو
• ضعف عضلات صاف کننده ( اکستانسور ) مفصل ران
• ضعف عضله دوقلو ( گاستروکنمیوس )
• آسیب نورون حرکتی فوقانی ( به عنوان مثال فلج نیمه بدن به دنبال یک ضایعه عروقی مغز )
• آسیب نورون حرکتی تحتانی ( مثلاً گاهی در نشانگان پس از فلج اطفال )
• اختلاف طول اندام های تحتانی
• عقب زدگی مادرزادی زانو[ ۲]
• بیماری ام اس ( مالتیپل اسکلروزیس )
• دیستروفی عضلانی
• گاهی به علت فلج مغزی
• محدود شدن حرکت مچ پا به سمت بالا ( یعنی دورسی فلکشن )
• ضعف ماهیچه گودی زانویی ( عضله پوپلیتئوس )
• اختلالات بافت همبند. [ ۳] ) . مواردی از اختلالات بافت همبند که باعث تحرک بیش ازحد مفاصل ( Joints hypermobility ) می گردند عبارتنداز: