عزالدوله بختیار

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] بختیار، عزالدوله، امیر سلسله شیعی مذهب آل بویه (دیلمیان) در عراق بود.
بختیار، عزالدوله، امیر سلسله شیعی مذهب آل بویه (دیلمیان) در عراق (۳۳۱ یا ۳۳۲ـ۳۶۷).
ابومنصور بختیار، ملقب به عزالدوله، فرزند و جانشین معزالدوله ابی الحسین احمدبن بویة دیلمی.
در اهواز متولد شد، لیکن دیلمی الاصل بود.
در ۳۴۶ با دختر سبکتکین حاجب، یکی از فرماندهان سپاه معزالدوله، ازدواج کرد.
در ۳۵۶، از خلیفهالمطیع لله لقب عزالدوله یافت.
در همان سال به جای پدر به امارت عراق رسید و تا ۳۶۷، سال درگذشتش، بر متصرفات پدر مشتمل بر آذربایجان، جزیره، بین النهرین و خوزستان ـ جز عمان و کرمان که به تصرف عضدالدوله درآمده بود ـ حکومت کرد.
← سفارش معزالدوله هنگام مرگ در مورد بختیار
(۱) ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، بیروت ۱۳۸۵ـ۱۳۸۶/۱۹۶۵ـ۱۹۶۶.
(۲) ابن تغری بردی، النجوم الزاهرة فی ملوک مصر و القاهره، مصر.
(۳) ابن خلدون، تاریخ ابن خلدون المسمی کتاب العبر و دیوان المبتدا والخبر، بیروت ۱۴۱۳/۱۹۹۳.
(۴) ابن خلکان، وفیات الاعیان و انباء ابناء الزمان، چاپ احسان عباس، بیروت ۱۹۶۸ـ۱۹۷۷.
(۵) دایرة المعارف فارسی، به سرپرستی غلامحسین مصاحب، تهران ۱۳۴۵ ش.
(۶) خیرالدین زرکلی، الاعلام، بیروت ۱۹۸۶.
(۷) عبدالرحمن بن ابی بکر سیوطی، تاریخ الخلفاء، چاپ محمدمحی الدین عبدالحمید، قم ۱۳۷۰ ش.
(۸) محمدبن عبدالجبار عتبی، ترجمة تاریخ یمینی، از ناصح بن ظفر جرفاذقانی، چاپ جعفر شعار، تهران ۱۳۵۷ ش.
(۹) احمدبن محمد مسکویه، کتاب تجارب الامم، چاپ آمد روز، مصر ۱۳۳۳/۱۹۱۵.
(۱۰) محمدبن عبدالملک همدانی، تکملة تاریخ الطبری، جزء۱، چاپ البرت یوسف کنعان، بیروت ۱۹۶۱.

پیشنهاد کاربران

بختیار دیلمی ( فرمانروایی از ۳۵۶ ه‍. ق/ ۹۶۷ م تا ۳۶۷ ه‍. ق / ۹۷۸ م ) ملقب به عزالدوله و مُکَنّیٰ به ابومنصور، فرزند معزالدوله دیلمی از فرمانروایان آل بویه عراق بوده است. در ۳۳۱ یا ۳۳۲ ه‍. ق در اهواز متولد شد. در ۳۵۶ ه‍. ق، از خلیفه المطیع لله لقب عزالدوله گرفت و در همان سال جانشین پدرش شد و تا سال ۳۶۷ ه‍. ق، بر بیشتر قلمرو پدرش —بجز عمان و کرمان که عضدالدوله دیلمی تصرف کرده بود— حکومت کرد. نواحی حکمرانی او شامل آذربایجان، جزیره، میانرودان و خوزستان بوده است. دوران حکومت او بیشتر یا صرف کشمکش با همسایگان شامل حمدانیان موصل و حلب، فاطمیان دمشق و شام، بیزانس در شمال و عضدالدوله در شرق شد، یا شاهد درگیری قومی - مذهبی در داخل، که شامل ترکان سنی و دیلمیان شیعی بود. از مشکلات اصلی عزالدوله می توان به ضعف اقتصادی و تهی بودن خزانه اشاره کرد که سبب ساز همیشگی شورش سپاهیان می شد. عزالدوله از نظر جسمانی قدرتی عجیب داشت ولی سیاستمدار با درایتی نبود. به شکار و بزم بسیار علاقه داشت، در عین حال، به علم و علما و برگزاری مجالس علمی نیز علاقه مند بود، به طوری که در زمان وکالت ابن بقیه، سالانه ده هزار درهم به او می داد تا نویسندگان را یاری دهد و کتاب تهیه کند.
...
[مشاهده متن کامل]

معزالدوله، پدر عزالدوله، هنگام مرگ، وصیت کرد که لقب امیرالامرایی بغداد را به بختیار دهند و از عزالدوله خواست تا از عمویش رکن الدوله، که بزرگ خاندان بویه بود، و پسر عمویش، عضدالدوله، اطاعت کند و با ترکان سپاه، خصوصاً فرمانده آنان، سبکتکینِ غزنوی، مدارا نماید. به گفته ابن مسکویه، پس از درگذشتن معزالدوله، سه روز باران شدیدی بارید، به طوری که رفت وآمد دشوار شد و دولتمردان و درباریان نتوانستند خارج شوند و همین امر به بختیار امکان داد که، بدون درگیری، بر تخت نشیند.
لقب امیرالامرا به خودی خود نشان از هیچ برتری نداشت و امتیازی محسوب نمی شد، کما اینکه خلیفه این عنوان را به ضعیف ترین و جوانترین برادر آل بویه داده بود، اما هنگامی که جاه طلبی قویترین امیران آل بویه برای یکپارچه کردن کل سرزمین تحت فرمان بویه ها را در نظر بگیریم، این لقب محملی برای برتری جویی سیاسی محسوب می شد. در مورد عضدالدوله، که امیری قدرتمند بود، نمود این داستان به صورت ادعای دروغین عضدالدوله درآمد که خلیفه پدرش رکن الدوله را امیرالامرا نموده است؛ در صورتی که عزالدوله این لقب را داشت.

عزالدوله بختیارعزالدوله بختیارعزالدوله بختیارعزالدوله بختیارعزالدوله بختیار
منابع• https://fa.wikipedia.org/wiki/عزالدوله_بختیار
عزالدوله بختیار آل بویه فرمانروایی خوزستان و عراق و و دامادبنیان گذار حکومت غزنویان سبکتگین غزنوی و جد قوم بختیاری
براساس بعضی از گفته ها مردم بختیاری از نوادگان عزالدوله بختیار هستند؛ زیرا پیش از آن نامی از بختیاری وجود ندارد. طرفداران این نظر معتقدند ممکن است گروهی از نوادگان عزالدوله بختیار در زمان حکومت آل بویه در منطقه امروزی بختیاری ها ساکن شده باشند. [۸]علی قلی بختیاری، در کتاب خود موسوم به تاریخ بختیاری می نویسد:
...
[مشاهده متن کامل]

بعد از تتبع از کتب تاریخ، این ایل جلیل نسبشان به ملوک بویه که ساسانیالاصلند، می رسد و سرسلسله ایشان، عزالدوله بختیار است؛ زیرا قبل از عزالدوله بختیار نامی در کتب نیست. ممکن است در قدرت و سلطنت آل بویه جماعتی از کسان ایشان که در ایران پراکنده شده اند، شعبه ای از ایشان به اسم بختیار معروف شده باشند.
منبع. علی قلی بختیاری و عبدالحسین لسان السلطنه ( ۱۳۷۶ ) . تاریخ بختیاری چاپ دوم.
وhttps://fa. m. wikipedia. org/wiki/عزالدوله_بختیار

بپرس