عده الاصول

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] عدة الاصول. مؤلف:ابوجعفر محمد بن حسن بن علی طوسی (م ۴۶۰ ق).
این کتاب از مبسوط ترین کتب در اصول فقه بوده که همسنگ کتاب الذریعه الی اصول الشریعه سید مرتضی می باشد. سید بحرالعلوم، درباره این کتاب فرموده است: «هو احسن کتاب صنف فی الاصول» این بهترین کتابی است که در اصول فقه نوشته شده است. شیخ این کتاب را در زمان حیات استادش سید مرتضی نوشته و حتی از کلام شیخ در مقدمه عده چنین استفاده می شود که وی عدّه را قبل از آنکه سید الذریعه را بنویسد، نوشته است. در عدّه، شیخ به طور بسیار دقیق مسائل فقهی را از مسائل اصولی جدا نموده و فرق بین این دو را در تعمیم و تخصیص دانسته است; به این معنی که مسائل اصولی در همه ابواب فقهی کاربرد دارد، بر خلاف دلیل فقهی که مخصوص یک باب است. عناوین کتاب عناوین کلی در این کتاب عبارت اند از: مقدمه، ماهیت اصول فقه و مسائل مربوط به آن، الاخبار، الأوامر، النهی، عموم و خصوص، المطلق و المقید، بیان و مجمل، ناسخ و منسوخ، افعال، اجماع، قیاس، اجتهاد، حضر و اباحه، استصحاب وضعیت نشر این کتاب در دو جلد به زبان عربی، به تحقیق آقای محمدرضا انصاری قمی، (همراه با تعلیقات فراوان و فهارس متعدد) در چاپخانه ستاره قم چاپ و منتشر شده است.

[ویکی فقه] مؤلف:ابوجعفر محمد بن حسن بن علی طوسی (م ۴۶۰ ق).
این کتاب از مبسوط ترین کتب در اصول فقه بوده که همسنگ کتاب الذریعه الی اصول الشریعه سید مرتضی می باشد. سید بحرالعلوم، درباره این کتاب فرموده است: «هو احسن کتاب صنف فی الاصول» این بهترین کتابی است که در اصول فقه نوشته شده است. شیخ این کتاب را در زمان حیات استادش سید مرتضی نوشته و حتی از کلام شیخ در مقدمه عده چنین استفاده می شود که وی عدّه را قبل از آنکه سید الذریعه را بنویسد، نوشته است.
در عدّه، شیخ به طور بسیار دقیق مسائل فقهی را از مسائل اصولی جدا نموده و فرق بین این دو را در تعمیم و تخصیص دانسته است; به این معنی که مسائل اصولی در همه ابواب فقهی کاربرد دارد، بر خلاف دلیل فقهی که مخصوص یک باب است.
عناوین کتاب
عناوین کلی در این کتاب عبارت اند از:
مقدمه، ماهیت اصول فقه و مسائل مربوط به آن، الاخبار، الأوامر، النهی، عموم و خصوص، المطلق و المقید، بیان و مجمل، ناسخ و منسوخ، افعال، اجماع، قیاس، اجتهاد، حضر و اباحه، استصحاب
وضعیت نشر
این کتاب در دو جلد به زبان عربی، به تحقیق آقای محمدرضا انصاری قمی، (همراه با تعلیقات فراوان و فهارس متعدد) در چاپخانه ستاره قم چاپ و منتشر شده است.

دانشنامه آزاد فارسی

عُدّةالاصول
کتابی به عربی، در علم اصول فقه امامیه تألیف شیخ طوسی، از نخستین آثار در این زمینه است. پیش از آن تنها اثر کامل در این زمینه الذریعة الی اصول الشریعه اثر سید مرتضی بوده است. مؤلف با آن که در مقدمۀ کتاب وعده کرده آن را با طرح بحث های کلامی صِرف درنیامیزد، اما چنین نکرد و در آن، مسائلی در زمینه های کلامی مانند «مقدار واجب از معرفت خدا، پیامبر و امامان» یا «تعبد پیامبر به شریعت های پیشین» را به بحث کشیده است. شرح و حاشیه فراوان دارد. معروف ترین شرح آن از ملا خلیل بن غازی قزوینی معروف به حاشیۀ خلیلیه است که در بمبئی (۱۳۱۲ق) و در ایران همراه با حاشیه خلیلیه به چاپ رسیده است (۱۳۱۴ق). ابوالقاسم گرجی نیز آن را به فارسی ترجمه و تلخیص کرده است (مشهد، ۱۳۵۴ش). تصحیح علمی آن به کوشش محمدرضا انصاری در دو جلد منتشر شده است.

پیشنهاد کاربران

بپرس