عتبی محمد بن عبدالجبار

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] «خواجه ابوالنصر محمد بن عبدالجبار عتبی»، مورخ، دبیر و شاعر خراسانی است. وی مذهب شافعی داشته است. در کنیه وی اختلاف است. برخی او را ابوالنصر، برخی ابوالنضر و گروهی دیگر، ابونصر خوانده اند، اما به نظر «احسان ذنون عبداللطیف الثامری» که کتاب «الیمینی» مؤلف را مورد تحقیق قرار داده است، همان ابوالنصر صحیح می باشد.
در باره تاریخ ولادت وی، اطلاعی در دست نیست، اما به نظر می رسد در نیمه دوم قرن چهارم هجری متولد شده باشد. در نوجوانی به خراسان نزد دایی خود، بونصر عتبی رفت. دایی وی که مردی محتشم و اهل دانش بود، به گرمی از او استقبال کرد و او را به کسب علم و ادب و مطالعه کتب سودمند تشویق و ترغیب نمود. وی از دانشمندان خراسان و معاصر دقیقی، فردوسی، عنصری و فرخی بوده است.
محمد عتبی، از لغت و ادبیات عرب و فقه و حدیث و تفسیر و منطق و کلام بهره ای وافر یافت. قرآن کریم را با هفت قرائت حفظ کرد، تاریخ و سیره را مطالعه کرد و سرانجام به دربار امیر رضی ابوالقاسم نوح بن منصور سامانی راه یافت.
مدتی رئیس برید نیشابور و سالی چند هم صاحب دیوان رسائل عماد الدوله، ابوعلی محمد سیمجور، امیر و سپهسالار خراسان بود، اما چون دید دوران دولت آل سامان به پایان رسیده است، در مصاحبت امیر ناصر الدین سبکتکین به دارالملک غزنین رفت و تاریخ یمینی را به زبان تازی به خواهش امیر جلال الدوله ابواحمد، محمد، ولیعهد سلطان محمود غزنوی نوشت.
به رغم بررسی ای که در باره مشایخ وی صورت پذیرفت، به نام هیچ یک از ایشان دست نیافتیم.
2. شذور النصر من کلام ابی النصر؛

پیشنهاد کاربران

بپرس