عبدالغفور اخوند صاحب سوات

[ویکی فقه] عبدالغفور آخوند صاحب سوات. آخوند صاحب سوات، عبدالغفور معروف به آخوند صاحب سوات، از رهبران روحانی ضد استعمار افغانستان در قرن سیزدهم هجری می باشد.
او فرزند عبدالواحد بود و در خانواده ای فقیر – از تیره «صافی» – در یکی از روستاهای سوات دیده به جهان گشود. دربارة تاریخ تولد وی اختلاف نظر وجود دارد. گفته می شود که او در ۱۷۹۸ به دنیا آمده، اما پلودن ولادت او در ۱۷۹۴ و نویسنده کتاب حیات الثانی در ۱۱۹۹ ق/ ۱۷۸۴ دانسته اند.
زندگی نامه
آخوند عبدالغفور در جنگ پنجتار و تصرف قلعه هند نقش بسزایی ایفا کرد. او در منطقه نمل درختک در محضر ملا محمدرسول، آموزش علوم دینی را به پایان برد سپس به سوات بازگشت و مردمان بسیاری از مناطق سوات، بنیر، باجور، دیر و مرزهای شمالی استان سرحد به او پیوستند.هنگامی که امیر دوست محمدخان در ۱۸۳۵ برای مبارزه با سیک ها به همراه برادرش سردار سلطان محمدخان طلایی به کابل رفت، آخوند عبدالغفور را نیز به مبارزه فرا خواند. از اینرو آخوند عبدالغفور همراه بسیاری از مریدان خویش در منطقه شیخان – در غرب پیشاور – با او دیدار کرد و تا ۱۳ محرم ۱۲۵۱ ق/ ۱۱ مه ۱۸۳۵ با سیک ها مبارزه کرد و پس از آن به سوات بازگشت، در منطقه سیدو – مرکز کنونی ایالت سوات – اقامت گزید.هنگامی که سپاهیان انگلیس در ۱۸۴۹ پس از گذر از پیشاور به سوات هجوم بردند، آخوند عبدالغفور در ۱۸۵۰ جرگه ای گسترده از مردم سوات، باجور و بنیر تشکیل داد و حکومتی اسلامی در آنجا برپا کرد و سید اکبر شاه یاور، مشاور سید احمد بریلوی را به امامت سوات گماشت. آخوند عبدالغفور که منصب شیخ الاسلامی داشت، قوانین شرعی را برقرار و بیت المال را برپا کرد.سپس آخوند عبدالغفور به طرح ریزی نبرد «قتل گره» پرداخته، آن را در ۶ جمادی الثانی ۱۲۸۰ ق/ ۱۸ نوامبر ۱۸۶۳ آغاز کرد. وی به یاری پانزده هزار مجاهد تا ۳ رجب ۱۲۸۰ ق/ ۱۵ دسامبر آن سال با سپاه انگلیس مبارزه کرد، اما بر اثر دو دستگی مجاهدان و اهالی بنیر سرانجام با انگلیسی ها پیمان صلح بست و در ۱۵ رجب ۱۲۸۰ ق/ ۲۷ دسامبر ۱۸۶۳ به منطقه سیدوشریف بازگشت و بدین ترتیب آخوند عبدالغفور منطقه سوات را از تسلط انگلیس رهانید.
نفوذ اجتماعی عبدالغفور
...