طوغان احمد زکی ولیدی

دانشنامه آزاد فارسی

طوغان، احمد زَکی وَلیدی (۱۸۹۰ـ استانبول ۱۹۷۰)
دولتمرد، پژوهشگر و ایران شناس ترکیه. از مردم روستایی در باشقیرستان بود. در ۱۹۰۹ دورۀ دانشگاه قازان را به پایان برد و پس از آن به مطالعۀ گستردۀ تاریخ و باستان شناسی روی آورد. در ۱۹۱۱، پس از چاپ نخستین اثرش با نام ترک ها و تاتارها، به عضویت انجمن باستان شناسی، قوم شناسی و تاریخ دانشگاه قازان برگزیده شد. در ۱۹۱۶ به نمایندگی از مسلمانان اوفا به دومای روسیه راه یافت و در ۱۹۱۷ به وزارت دفاع و سپس به ریاست دولت خودمختار باشقیرستان رسید، اما نتوانست با بولشویک ها کنار بیاید. بار دیگر به کارهای پژوهشی روی آورد و در کتابخانه های ایران و فرانسه و آلمان به مطالعه و تحقیق پرداخت. در ۱۹۲۷ استاد تاریخ ترک در دانشگاه استانبول شد و پس از ۱۹۳۲ تحصیل در رشته های اقتصاد، قوم شناسی و زبان های فارسی، عربی و لاتین را در دانشگاه وین آغاز کرد. در ۱۹۳۵ دانشنامۀ دکتری گرفت و در ۱۹۳۹ به تدریس در دانشگاه استانبول مشغول شد. از دانشمندان برجستۀ روزگار خویش و در کتاب شناسی و نسخه شناسی استاد بود. از آثارش: ترکستان امروز و گذشتۀ نزدیک آن (قاهره، ۱۹۳۹ـ۱۹۴۰) که بخشی از آن با نام قیام باسماچیان به فارسی ترجمه و در تهران چاپ شده است (۱۳۶۸ش)؛ روش در تاریخ (۱۹۵۰ـ۱۹۷۰)؛ چاپ مقدمة الادب زمخشری و ترجمۀ خوارزمی آن (استانبول، ۱۹۵۱)؛ خاطرات (۱۹۶۹)؛ چاپ سفرنامۀ ابن فضلان (گوتینگن، ۱۹۳۹).

پیشنهاد کاربران

بپرس