طناب فولادی

طناب فولادی یا سیم بُکسِل ( به انگلیسی: Wire rope ) نوعی طناب است که از الیاف فولاد ساخته می شود و مجموعه ای از سیم، لایه سیم و مغزی است. الیاف فولادی به صورت مارپیچ به هم تابیده شده و یک طناب را تشکیل می دهند، تعدادی طناب نیز به طور مارپیچ به همراه یکدیگر به دور یک مغزی تابیده شده و تشکیل طناب قطورتری را می دهند.
طناب فولادی در سال ۱۸۳۴ توسط یولیوس آلبرت در شهر کلاستال آلمان و برای استفاده در معادن اختراع شد.
به طور کلی طنابهای فولادی از یکی از سه نوع ماده اولیه زیر ساخته میشوند  :
• مفتول فولادی بدون روکش یا غیر گالوانیزه :این نوع مفتول معمولا برای طنابهایی مورد استفاده قرار میگیرد که عامل فرسایش در تعیین طول عمر مفید طناب نقش مهمتری داشته و طناب کمتر در معرض عوامل ایجاد کننده زنگ زدگی قرار دارد .
• مفتول فولادی گالوانیزه  : این نوع مفتول دارای روکش یکنواخت روی میباشد و در برابر زنگ زدگی بر اثر آب دریا , هوا , رطوبت و سایر عوامل مشابه مقاوم است . بنابراین طنابهای فولادی گالوانیزه در صنایع کشتیرانی , شیلات , مرغداریها و . . . مورد استفاده قرار میگیرد .
• مفتول فولادی استینلس استیل  : طنابهایی که از این نوع مفتول ساخته میشوند علاوه بر مقاومت بسیار بالا در برابر زنگ زدگی در مقابل حرارت نیز تا 1050 درجه سانتیگراد مقاوم بوده و در صنایع شیمیایی , غذایی , دارویی مورد استفاده قرار میگیرند و همچنین این طناب مقاومت بسیار بالایی در برابر اثرات مخرب آب دریا دارد .
دو نوع مغزی برای طناب فولادی وجود دارد:
• مغزی الیافی ( FC ) : ازالیاف طبیعی یا الیاف مصنوعی استفاده میشود . اگرچه هنوز استفاده از کنف طبیعی در ساخت طناب فولادی متداول است , الیاف مصنوعی نظیر پلی پروپیلن به طور روزافزون به عنوان مغزی طناب فولادی مورد استفاده قرار میگیرد .
• مغزی فولادی: مغزی فولادی ممکن است خود یک طناب فولادی مستقل باشد که در این صورت به آن مغزی فولادی مستقل ( IWRC ) میگویند . در مورد طنابهای فولادی با قطر کمتر از 10 میلیمتر , مغزی فولادی معمولا یک رشته مفتول فولادی ( WSC ) خواهد بود .
طنابهای فولادی از نظر نوع تاب به دو نوع معمولی و لنگ به شرح ذیل تقسیم میشوند  :
• طنابهای با تاب معمولی یا صلیبی یا دو طرفه  : هنگامیکه جهت تاب مفتولها در یک رشته مخالف جهت تاب رشته ها باشد , تاب معمولی است . این نوع طناب میل کمی به از هم باز شدن یا گره خوردن داشته و در برابر فشار , لهیدگی و تغییر شکل مقاومت بیشتری دارد . در عوض مقاومت آن در برابر سایش کم بوده و قابلیت انعطاف کمتر از طنابهای با تاب لنگ دارد . جهت تهیه سیم بکسل بلند کننده بار از سیم بکسل صلیبی راست بافت و چپ بافت استفاده می شود. سیم بکسل های صلیبی یا دو طرفه نیروی کششی را بهتر تحمل می کنند.
• طنابهای با تاب لنگ یا یک طرفه: که به نام John Lang انگلیسی ثبت شده است . جهت تاب مفتول در یک رشته با جهت تاب رشته ها در طناب یکی میباشد . مقاومت طنابهای با تاب لنگ در برابر سایش بیشتر از طنابهای با تاب معمولی است . اما باید هنگام کار با آنها مراقب بود تا طناب گره نخورد و یا ازهم جدا نشود , چون این نوع طناب میل زیادی به از هم باز شدن دارد . از این طناب در مواردی استفاده میشود که هر دو سر طناب مهار شده باشد . قابل توجه این که از سیم بکسل های یکطرفه جهت بلند کردن بار نباید استفاده شود.