طلوع

[ویکی فقه] طلوع، دمیدن و بر آمدن خورشید و مانند آن را گویند.
طلوع از ریشه «طلع» به معنای آشکار شدن و برآمدن چیزی است و به غنچه، گل و میوه از آن جهت که از درخت بروز می کند «طَلْع» گویند.
کاربردهای طلوع
طلوع در علم نجوم دو کاربرد دارد: نخست، برآمدن و آشکار شدن ستاره بر بلندای افق، خواه این ظهور همیشگی باشد یا موقت.دوم، جدا شدن ستاره از محیط افق و صعود به سمت بالا، خواه پیش از انفصال زیر افق باشد یا نه. طلوع در هر دو کاربرد، مقابل غروب به کار می رود. این عنوان در کلمات فقها با اضافه به عناوینی چون فجر ، صبح ، خورشید ، ماه ، حمره مشرقیه و برخی ستارگان به کار رفته و در بابهایی چون صلات ، زکات ، صوم ، حج ، نکاح و صید و ذباحه موضوع احکامی قرار گرفته است.
طلوع فجر و صبح
مراد از طلوع فجر که گاهی از آن به طلوع صبح تعبیر می شود، دمیدن سپیده صبح و پخش شدن در پهنای افق است که از آن به فجر دوم و فجر صادق نیز تعبیر کرده اند. مقابل آن، فجر اول و فجر کاذب قرار دارد که لحظاتی پیش از زمان یاد شده رخ می دهد. البته در این که ملاک در طلوع فجر صادق، طلوع حسّی (قابل مشاهده) فجر در افق می باشد یا طلوع تقدیری نیز کفایت می کند، هرچند بر اثر چیرگی نور ماه، محسوس نباشد، اختلاف است. آیا روز با طلوع فجر آغاز می شود یا با طلوع خورشید؟ معروف و مشهور، قول نخست است. بنابراین، روز عبارت است از حدّ فاصل بین طلوع فجر صادق و غروب خورشید. چنان که مراد از شب نزد مشهور فقها حدّ فاصل بین غروب خورشید (ناپدید شدن قرص آن یا زوال حمره مشرقیه، بنابر اختلاف دیدگاهها) و طلوع فجر صادق است.
← آثار شرعی طلوع فجر
...

[ویکی الکتاب] معنی طُلُوعِ: طلوع - برآمدن
معنی بَازِغاً: طلوع کرده
معنی طَلَعَت: طلوع کرد
معنی مَطْلِعَ: محل طلوع
معنی مَطْلَعِ: زمان طلوع
معنی تَطْلُعُ: طلوع می کند(مؤنث)
معنی مَشْرِقِ: محل طلوع خورشید - مشرق
معنی مُشْرِقِینَ: آنانکه به هنگام طلوع خورشید در وضعیتی قرار می گیرند یا کاری را انجام می دهند.(مثلاً عبارت "فَأَتْبَعُوهُم مُّشْرِقِینَ "یعنی هنگام طلوع خورشید در پی آنان به تعقیب آنان پرداختند)
معنی تَطَّلِعُ: مطلع می شوی (در عبارت "تَطَّلِعُ عَلَیٰ خَائِنَةٍ مِّنْهُمْ") -برآید و چیره شود(در جمله "تَطَّلِعُ عَلَی ﭐلْأَفْئِدَةِ " ،اطلاع و طلوع بر هر چیز به معنای اشراف بر آن چیز ، و ظاهر شدن آن است )
معنی مَشَارِقِ: مشرق ها - محلهای طلوع - مشرق و مغرب ها (مراد از مشرقین مشرق و مغرب است که در آن جانب مشرق غلبه داده شده یا اینکه چون زمین کروی است هرسمتی که نسبت به نقطه ای از کره زمین مغرب می باشد نسبت به قرینه ی مرکزی آن نقطه مشرق تلقی می شود از طرفی با همین فرض ...
معنی صَوْماً: روزه (صوم در اصل به معنای خودداری از عمل است ، مثلا صوم از خوردن ، و صوم از نوشیدن ، و از جماع و از سخن گفتن و راه رفتن و امثال آن به معنای خودداری از آنها است ، و چه بسا در معنای آن این قید را اضافه کرده باشند ، که به معنای خودداری از خصوص کارهائی ا...
معنی صِّیَامِ: روزه داری - روزه گرفتن(صوم در اصل به معنای خودداری از عمل است ، مثلا صوم از خوردن ، و صوم از نوشیدن ، و از جماع و از سخن گفتن و راه رفتن و امثال آن به معنای خودداری از آنها است ، و چه بسا در معنای آن این قید را اضافه کرده باشند ، که به معنای خودداری ...
ریشه کلمه:
طلع (۱۹ بار)

طلوع و مطلع به معنی آشکار شدن است. «طَلَعَ الشَّمْسُ وَ الْکَوْکَبُ طُلُوعاً وَ مَطْلَعا: ظَهَرَ». راغب معنای دیگر را از قبیل آمدن و رو کردن و دانستن از باب استعاره می داند. ، مطلع در آیه مصدر میمی و به معنی طلوع است. در آیه «حَتّی اِذا بَلَغَ مَطْلِعَ الشَّمْسِ وَجَدَها تَطْلُعُ عَلی قَوْمٍ...» اسم مکان و به معنی محل طلوع شمس است. راجع به این آیه بعداً توضیح خواهیم داد. اطلاع: به معنی ظاهر شدن و آگاه کردن است لازم و متعدی هر دو می‏آید . یعنی خدا عادت نداشت که شما را بر غیب مطلع کند. اطلاع: از باب افتعال به معنی آگاه شدن است . و نیز به معنی اشراف و از بالا نگاه کردن است . یعنی آیا شما از جای و حال رفیق من آگاهید؟ پس سر بلند کرد و او را در وسط آتش دید. بعضی مطّلعئن را نیز اشراف معنی کرده‏اند. در آیه: . گمان می‏کنم به معنی اطلاع ناگهانی است در اقرب گوید: «اِطَّلَعَ فُلانٌ عَلَیْنا:اَتانا فُجْأَةً» یعنی اگر ناگهان و بی مقدّمه به آنها نگاه میکردی ولی بعضی آن را اشراف معنی کرده‏اند گرچه آن نیز درست است. در نهایه آمده: «اِطَّلَعَ عَلی الشَّیْ‏ءِ:عَلِمَهُ». * . در جوامع الجامع، اطلاع را بالارفتن معنی کرده یعنی برای من بنای بلندی بساز تا به طرف خدای موسی بالا روم. این مطلب در نهایه نیز ذکر شده است. * . نا گفته نماند: اشراف نوعاً توأم با تسلّط است به نظر می‏آید مراد از «تَطَّلِعُ» تسلط و استیلا یعنی: آتش افروخته خدا که بر دلهاچیره شود: و احتمال دارد که به معنی بر روی قلبها آشکار می‏شود و آن ظاهراً سر زدن از قلبها است با بالا رفتن ضربان آنها به طور شدید. به عبارت دیگر آتش افروخته خدا که از قلوب اهل آتش زبانه می‏کشد. * . مراد از مَطْلِعَ الشَّمْسِ طرف مشرق است که ذوالقرنین در مسافت دوم به طرف شرق کشور خویش برای خواباندن شورش بدویان رفت. و گرنه محلی در زمین نیست که آفتاب از آنجا خارج شود و زمین با افتاب در حدود صدو پنجاه میلیون کیلومتر فاصله دارد و مشرق و مغرب اعتباری است به اعتبار ظهورو غروب آفتاب. طلوع چنانکه گفته شد به معنی به روز است به همین مناسبت به میوه و غنچه و گل طلع گفته می‏شود که از درخت ظاهر می‏شود. . از درخت خرما از میوه‏اش خوشه‏های نزدیک به هم یا سهل الاخذ رویاندیم. ایضاً . در مجمع فرموده: طلع اولین ظهور میوه خرماست . این کلمه چهار بار در قرآن به کار رفته، سه بار در میوه خرما چنانکه در دو آیه گذشت همچنین آیه . و آیه . درباره درخت زقّوم است در اقرب علاوه از میوه آن را چیزی که مانند دو نعل روی هم معنی کرده است.

طلوع (rise)
در اخترشناسی، لحظۀ برآمدنِ جسمِ آسمانی از افقِ ناظر یا مسیرِ جسمِ آسمانیِ در حال صعود، هنگامِ قطع کردنِ افقِ مریی. پدیدۀ شکست جوّیِ زمین باعث می شود که جسم زودتر از واقع در حالِ طلوع دیده شود. هنگامِ محاسبۀ زمانِ رصدِ طلوع و غروب باید به این پدیده توجه کرد.