[ویکی فقه] طب الامام الصادق (کتاب). «طب الامام الصادق علیه السّلام»، به زبان عربی ، قسمتی از کتاب «موسوعة الامام الصادق علیه السّلام » است و مشتمل بر احادیثی است با مضامین پزشکی که از حضرت صادق علیه السّلام نقل شده است.
مرحوم آیت الله سید محمدکاظم قزوینی که به گردآوری این کتاب همت نهاده، در این باره می فرماید: «هذا هو الجزء الثامن عشر من موسوعة الامام الصادق علیه السّلام و یحتوی علی ما روی عنه علیه السّلام حول الطب و ما یتعلق به تشریح جسم الانسان و بیان بعض زوایاه و خفایاه و ذکر الامراض و الاسقام و الداء و الدواء و المرض و العلاج و الاستشفاء بالآیات القرآنیة و الادعیة الشریفة و الادویة و الاعشاب و غیرها من الامور التی تدور فی هذا الفلک. مؤلف، با اعتقاد به این مطلب که ائمه علیه السّلام به هر آنچه که انسان به آن نیازمند است، آگاه بوده اند، دست به تالیف این اثر زده تا راهنمایی باشد برای کسانی که می خواهند با مبانی پزشکی اهل بیت علیه السّلام آشنا شوند.
ساختار کتاب
مرحوم قزوینی این اثر را در شش بخش که به ترتیب، مشتمل بر ۱۰، ۱۴، ۴۳، ۱۴، ۱۱ و ۱۹ باب می باشند، به رشته تحریر درآورده است. در آخر این بخش ها، مؤلف، رساله توحید مفضل را آورده است، چرا که به باور او این رساله ارتباط تام و تمام با موضوع کتاب دارد.
گزارش محتوا
بخش اول، درباره کلیاتی در علم پزشکی است و حاوی مباحثی از قبیل وجه نام گذاری طبیب به این نام، استحباب تداوی، جواز تداوی با داغ کردن، کراهت تداوی بدون ضرورت، زیان پیاده روی برای بیمار، جواز مراجعه به طبیب غیر مسلمان ، استحباب تداوی با صدقه و... است. بخش دوم، به مبحث حجامت و فصد اختصاص دارد و مشتمل بر مطالبی از قبیل چهارتا بودن دوا، پیامبر و حجامت، ایامی که حجامت در آنها خوب است، نهی از حجامت در حالت ناشتا بودن، آنچه خوب است پیش از حجامت و پس از آن خورده شود و... است. بخش سوم، پیرامون بیماری ها و درمان آنهاست و مباحثی از قبیل تب ، درمان تب، درمان ضعف، درمان هم و غم، درمان بادهای دردآور، سردی و رطوبت، آنچه باعث جذام می شود و راه درمان آن، درمان نیش عقرب و سایر سموم و... را در بر دارد. بخش چهارم، در موضوع استشفاء است و موضوعاتی مانند استشفاء با آیات قرآن ، استشفاء با تربت امام حسین علیه السّلام و... را در بر دارد. بخش پنجم، درباره خواص درمانی غذاها و گیاهان و سبزیجات است. بخش ششم، پیرامون درمان با روغن ها و شیرها و بعضی دیگر از مواد است. طب روایی در بین مسلمانان از جایگاه ویژه و ارزنده ای برخوردار است، چرا که به اعتقاد مسلمانان، از منبعی سرچشمه گرفته که اشتباه و خطا در آن راه ندارد. در این میان بعضی از نگاشته ها، درخشان تر به نظر می رسد، چرا که مؤلفین آنها با فضل و دانشی که داشته اند، از میان انبوه روایات طبی، معتبرترین و سودمندترین آنها را برگزیده و انتخاب کرده اند. مرحوم قزوینی، از متخصصین علوم اسلامی است و با دانش حدیث و فقه آشنایی کامل دارد؛ از سویی ذوق و سلیقه او نیز قابل توجه است. کتاب «طب الصادق علیه السّلام ، نمونه ای کامل از علم و دانش در کنار ذوق و سلیقه مؤلف است. مؤلف، با احاطه ای که بر احادیث دارد، مجموعه ای کامل از روایات پزشکی حضرت امام صادق علیه السّلام را جمع آوری کرده و با تبویبی زیبا آنها را مدون و منظم نموده است؛ به گونه ای که استفاده از آن برای کسانی که آشنایی به زبان عربی دارند، کار آسانی است.
وضعیت کتاب
...
مرحوم آیت الله سید محمدکاظم قزوینی که به گردآوری این کتاب همت نهاده، در این باره می فرماید: «هذا هو الجزء الثامن عشر من موسوعة الامام الصادق علیه السّلام و یحتوی علی ما روی عنه علیه السّلام حول الطب و ما یتعلق به تشریح جسم الانسان و بیان بعض زوایاه و خفایاه و ذکر الامراض و الاسقام و الداء و الدواء و المرض و العلاج و الاستشفاء بالآیات القرآنیة و الادعیة الشریفة و الادویة و الاعشاب و غیرها من الامور التی تدور فی هذا الفلک. مؤلف، با اعتقاد به این مطلب که ائمه علیه السّلام به هر آنچه که انسان به آن نیازمند است، آگاه بوده اند، دست به تالیف این اثر زده تا راهنمایی باشد برای کسانی که می خواهند با مبانی پزشکی اهل بیت علیه السّلام آشنا شوند.
ساختار کتاب
مرحوم قزوینی این اثر را در شش بخش که به ترتیب، مشتمل بر ۱۰، ۱۴، ۴۳، ۱۴، ۱۱ و ۱۹ باب می باشند، به رشته تحریر درآورده است. در آخر این بخش ها، مؤلف، رساله توحید مفضل را آورده است، چرا که به باور او این رساله ارتباط تام و تمام با موضوع کتاب دارد.
گزارش محتوا
بخش اول، درباره کلیاتی در علم پزشکی است و حاوی مباحثی از قبیل وجه نام گذاری طبیب به این نام، استحباب تداوی، جواز تداوی با داغ کردن، کراهت تداوی بدون ضرورت، زیان پیاده روی برای بیمار، جواز مراجعه به طبیب غیر مسلمان ، استحباب تداوی با صدقه و... است. بخش دوم، به مبحث حجامت و فصد اختصاص دارد و مشتمل بر مطالبی از قبیل چهارتا بودن دوا، پیامبر و حجامت، ایامی که حجامت در آنها خوب است، نهی از حجامت در حالت ناشتا بودن، آنچه خوب است پیش از حجامت و پس از آن خورده شود و... است. بخش سوم، پیرامون بیماری ها و درمان آنهاست و مباحثی از قبیل تب ، درمان تب، درمان ضعف، درمان هم و غم، درمان بادهای دردآور، سردی و رطوبت، آنچه باعث جذام می شود و راه درمان آن، درمان نیش عقرب و سایر سموم و... را در بر دارد. بخش چهارم، در موضوع استشفاء است و موضوعاتی مانند استشفاء با آیات قرآن ، استشفاء با تربت امام حسین علیه السّلام و... را در بر دارد. بخش پنجم، درباره خواص درمانی غذاها و گیاهان و سبزیجات است. بخش ششم، پیرامون درمان با روغن ها و شیرها و بعضی دیگر از مواد است. طب روایی در بین مسلمانان از جایگاه ویژه و ارزنده ای برخوردار است، چرا که به اعتقاد مسلمانان، از منبعی سرچشمه گرفته که اشتباه و خطا در آن راه ندارد. در این میان بعضی از نگاشته ها، درخشان تر به نظر می رسد، چرا که مؤلفین آنها با فضل و دانشی که داشته اند، از میان انبوه روایات طبی، معتبرترین و سودمندترین آنها را برگزیده و انتخاب کرده اند. مرحوم قزوینی، از متخصصین علوم اسلامی است و با دانش حدیث و فقه آشنایی کامل دارد؛ از سویی ذوق و سلیقه او نیز قابل توجه است. کتاب «طب الصادق علیه السّلام ، نمونه ای کامل از علم و دانش در کنار ذوق و سلیقه مؤلف است. مؤلف، با احاطه ای که بر احادیث دارد، مجموعه ای کامل از روایات پزشکی حضرت امام صادق علیه السّلام را جمع آوری کرده و با تبویبی زیبا آنها را مدون و منظم نموده است؛ به گونه ای که استفاده از آن برای کسانی که آشنایی به زبان عربی دارند، کار آسانی است.
وضعیت کتاب
...
wikifeqh: طب_الامام_الصادق _(کتاب)
[ویکی نور] طب الامام الصادق(علیه السلام) (قزوینی). طب الإمام الصادق(علیه السلام)، به زبان عربی، قسمتی از کتاب «موسوعة الامام الصادق(ع)» است و مشتمل بر احادیثی است با مضامین پزشکی که از حضرت صادق(ع) نقل شده است.
مرحوم آیت الله سید محمدکاظم قزوینی که به گردآوری این کتاب همت نهاده، در این باره می فرماید: «هذا هو الجزء الثامن عشر من موسوعة الامام الصادق(ع) و یحتوی علی ما روی عنه(ع)حول الطب و ما یتعلق به تشریح جسم الانسان و بیان بعض زوایاه و خفایاه و ذکر الامراض و الاسقام و الداء و الدواء و المرض و العلاج و الاستشفاء بالآیات القرآنیة و الادعیة الشریفة و الادویة و الاعشاب و غیرها من الامور التی تدور فی هذا الفلک (طب الامام الصادق(ع)، ص 5).
مؤلف، با اعتقاد به این مطلب که ائمه(ع)به هر آنچه که انسان به آن نیازمند است، آگاه بوده اند، دست به تألیف این اثر زده تا راهنمایی باشد برای کسانی که می خواهند با مبانی پزشکی اهل بیت(ع) آشنا شوند.
مرحوم قزوینی این اثر را در شش بخش که به ترتیب، مشتمل بر 10، 14، 43، 14، 11 و 19 باب می باشند، به رشته تحریر درآورده است.
در آخر این بخش ها، مؤلف، رساله توحید مفضل را آورده است، چرا که به باور او این رساله ارتباط تام و تمام با موضوع کتاب دارد.
مرحوم آیت الله سید محمدکاظم قزوینی که به گردآوری این کتاب همت نهاده، در این باره می فرماید: «هذا هو الجزء الثامن عشر من موسوعة الامام الصادق(ع) و یحتوی علی ما روی عنه(ع)حول الطب و ما یتعلق به تشریح جسم الانسان و بیان بعض زوایاه و خفایاه و ذکر الامراض و الاسقام و الداء و الدواء و المرض و العلاج و الاستشفاء بالآیات القرآنیة و الادعیة الشریفة و الادویة و الاعشاب و غیرها من الامور التی تدور فی هذا الفلک (طب الامام الصادق(ع)، ص 5).
مؤلف، با اعتقاد به این مطلب که ائمه(ع)به هر آنچه که انسان به آن نیازمند است، آگاه بوده اند، دست به تألیف این اثر زده تا راهنمایی باشد برای کسانی که می خواهند با مبانی پزشکی اهل بیت(ع) آشنا شوند.
مرحوم قزوینی این اثر را در شش بخش که به ترتیب، مشتمل بر 10، 14، 43، 14، 11 و 19 باب می باشند، به رشته تحریر درآورده است.
در آخر این بخش ها، مؤلف، رساله توحید مفضل را آورده است، چرا که به باور او این رساله ارتباط تام و تمام با موضوع کتاب دارد.
wikinoor: طب_الإمام_الصادق(علیه_السلام)_(قزوینی)
[ویکی نور] طب الامام الصادق(علیه السلام) (محسن عقیل). «طب الامام الصادق(ع)» تالیف محسن عقیل از جمله کتاب های طب روایی شیعی است. مؤلف در مقدمه پس از ذکر عنایت و اهتمام امام صادق(ع) به دانش طب می نویسد: «ممکن است کسی بپرسد هدف از نگارش این گونه کتاب ها (طب های روایی) چیست، در حالی که از زمان صدور این روایات قرن ها گذشته است و امروزه ما در عصر علم و تکنولوژی قرار داریم. در جواب این سوال باید بگوییم: ما مدعی این نیستیم که دوایی ناشناخته یا راه علاج جدیدی را معرفی کنیم، بلکه هدف ما معرفی گوشه ای از اعجاز علمی اهل بیت(ع) است. البته ممکن است با تحقیق و پژوهش حول این احادیث و روایات به نتائج سودمندی حتی در عصر امروز نیز دست پیدا کنیم.»
مؤلف در این اثر ابتدا عناوینی از اطعمه و موضوعات طبی و طبیعی را مطرح می کند، سپس احادیثی از امام صادق(ع) پیرامون آن موضوع را که مؤلف به آن دست یافته است ذکر می کند. پس از ذکر احادیث، مؤلف به بیان توضیحات و تفصیلاتی پیرامون موضوع می پردازد که این تفصیلات بیشتر از کتاب های طب سنتی است. آنگاه به ذکر مباحثی از طب جدید نیز اشاره می کند.
مؤلف در این اثر از انار، سیب، انگور، خربزه، زیتون، گلابی، خرما، سنجد، گردو، آلو، نارنج و نیز درمان بعضی از بیماری ها از جمله تب، بیماری های چشم، بیماری خاصره، بیماری های شکم و زکام مباحثی را مطرح می نماید.
چنان که گفتیم این اثر از جمله نگاشته های طب روایی است. این اثر تنها به روایات طبی نقل شده از امام صادق(ع) نظر دارد. از سوی دیگر وی برای نقل روایات آن حضرت تنها به منابع شیعی روایی استناد می کند.
خصوصیت دیگر این اثر -که به ارزش آن افزوده است- نقل مباحثی در شرح و توضیح روایات امام صادق(ع) و برگرفته از مباحث طب سنتی و طب جدید است. این امر در بسیاری از نگاشته های طبی روایی به چشم نمی خورد؛ از این رو می توان این اثر را یک نگاشته طبی تطبیقی بین مبانی طب اسلامی، طب سنتی و طب جدید دانست.
مؤلف در این اثر ابتدا عناوینی از اطعمه و موضوعات طبی و طبیعی را مطرح می کند، سپس احادیثی از امام صادق(ع) پیرامون آن موضوع را که مؤلف به آن دست یافته است ذکر می کند. پس از ذکر احادیث، مؤلف به بیان توضیحات و تفصیلاتی پیرامون موضوع می پردازد که این تفصیلات بیشتر از کتاب های طب سنتی است. آنگاه به ذکر مباحثی از طب جدید نیز اشاره می کند.
مؤلف در این اثر از انار، سیب، انگور، خربزه، زیتون، گلابی، خرما، سنجد، گردو، آلو، نارنج و نیز درمان بعضی از بیماری ها از جمله تب، بیماری های چشم، بیماری خاصره، بیماری های شکم و زکام مباحثی را مطرح می نماید.
چنان که گفتیم این اثر از جمله نگاشته های طب روایی است. این اثر تنها به روایات طبی نقل شده از امام صادق(ع) نظر دارد. از سوی دیگر وی برای نقل روایات آن حضرت تنها به منابع شیعی روایی استناد می کند.
خصوصیت دیگر این اثر -که به ارزش آن افزوده است- نقل مباحثی در شرح و توضیح روایات امام صادق(ع) و برگرفته از مباحث طب سنتی و طب جدید است. این امر در بسیاری از نگاشته های طبی روایی به چشم نمی خورد؛ از این رو می توان این اثر را یک نگاشته طبی تطبیقی بین مبانی طب اسلامی، طب سنتی و طب جدید دانست.