ضروریه مطلقه با عرفیه عامه شکل سوم

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] ضروریه مطلقه با عرفیه عامه شکل سوم، یکی از ضروب منتج قیاس مختلط در شکل سوم است.
«قیاس مختلط»، قیاسی است که صغرا و کبرای آن از قضایای موجهه ترکیب یافته باشد. یکی از ضروب منتج قیاس مختلط در شکل سوم عبارت است از: اختلاط قضیه دائمه مطلقه (صغرا) با عرفیه عامه (کبرا). مراد از ضروریه مطلقه، کاربرد عام آن است که شامل ضروریه ذاتیه و ضروریه ازلیه می شود.
تعیین جهت در شکل سوم
طبق یکی از قواعد تعیین جهت در نتایج شکل سوم، هر گاه کبرا یکی از قضایای وصفیه چهارگانه (مشروطه عامه و خاصه و عرفیه عامه و خاصه) باشد نتیجه از لحاظ جهت، فی الجمله تابع عکس صغراست، با این توضیح که: ۱. اگر عکس صغرا به لادوام مقیّد نباشد جهتی که در عکس صغرا موجود است عیناً به نتیجه منتقل می شود. ۲. اگر عکس صغرا به لادوام مقیّد باشد قید لادوام از عکس صغرا حذف و بقیه جهت به نتیجه منتقل می شود. ۳. اگر کبرا به لادوام مقیّد باشد جهتی که در عکس صغرا موجود است با قید لادوام کبرا ترکیب و مجموع آن، جهت برای نتیجه واقع می شود. قیاسِ مرکب از ضروریه مطلقه با عرفیه عامه از مصادیق بند اوّل و جهت نتیجه، همان جهتی است که در عکس صغرا موجود است و عکس ضروریه مطلقه، حینیه مطلقه است؛ پس نتیجه این قیاس، حینیه مطلقه است. مثال: بعضی حیوان ها بالضروره ضاحک اند و هر حیوانی دائماً تا وقتی ناطق است انسان است؛ پس بعضی ضاحک ها در حین ناطق بودن انسان اند بالفعل.
مستندات مقاله
در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است: • مجتهد خراسانی (شهابی)، محمود، رهبر خرد.• فرصت شیرازی، میرزا محمد، اشکال المیزان.• حلی، حسن بن یوسف، الجوهر النضید.
...

پیشنهاد کاربران

بپرس