ضرورت خودشناسی

[ویکی فقه] از آن رو که خود شناسی به خدا شناسی می انجامد و خدا شناسی در واقع اصلی ترین مقدمه کمال و بلکه خود کمال انسان است. پس خود شناسی برای کمال انسان امری ضروری و غیر قابل چشم پوشی است. همچنین خود شناسی مقدمه ضروری هر شناختی است؛ یعنی هیچ شناختی برای انسان حاصل نمی شود مگر آنکه خود را بشناسیم. پس اگر خواستار شناخت حقایق هستی هستیم باید نخست خود را بشناسیم.
هر فرد از افراد انسان ترکیبی از ویژگی های نوعی و فردی است. اگر خود شناسی به معنای شناخت جنبه های اختصاصی افراد نوع انسان باشد خود شناسی همان انسان شناسی است. و اگر مقصود از خود شناسی شناخت هر فرد از خویشتن باشد، خود شناسی با انسان شناسی متفاوت خواهد بود. از خود شناسی به معنای اول با عنوان انسان شناسی یاد خواهیم کرد و خود شناسی به معنای دوم را «خود شناسی» یا «خود شناسی به معنای خاص» می خوانیم.
روش های انسان شناسی
انسان شناسی به روش های مختلفی انجام می گیرد.
← روش تجربی
از امیرالمؤمنین (علیه السّلام) نقل شده است: «معرفه النفس انفع المعارف، خود شناسی سودمند ترین دانش هاست.» همچنین فرمودند: «غایه المعرفة ان یعرف المرء نفسه؛ نهایت معرفت آن است که انسان خود بشناسد.» و نیز فرمودند: «نال الفوز الاکبر من ظفر بمعرفة النفس؛ کسی که به شناخت خود دست یابد به بزرگ ترین رستگاری و پیروزی رسیده است.» «افضل الحکمه معرفة الانسان نفسه؛ بزرگ ترین حکمت آن است که انسان خود را بشناسد.»
جهل به خود در روایات
...