اَنگُم[ ۱] یا رزین ( به انگلیسی: Resin ) یا صمغ به شیره درختان گفته می شود که اغلب در
فصل بهار از شاخه ها و تنه درختان خارج می شود. در زبان های نقاط مختلف ایران این نوع صمغ با اصطلاحات مختلفی بیان می شود؛ مثلاً در زبان منطقه جیرنده ( گیلان ) به این نوع صمغ "هُنگُف" و در زبان آذری " جیه " و "کیتیرگه" گفته می شود. در چهارمحال و بختیاری و به خصوص روستای خوی به آن"زیدی"
ودر استان فارس به آن «زودو/زیدی» و در پارسی دری «ژد » و در اوستایی آن را چتره میگویند که درپارسی امروز«کتیرا » از آن گرفته شده.
گمان میرود که واژه رزین با واژه ریزین ( از ریزش ) و رس /ریس شیره ای که از برخی چیزها ریخته میشود
در قدیم از این صمغ در این منطقه برای ساختن چسب و غیره استفاده می گردید.
رزین اصطلاحی است که برای
بسپار ( پلیمر ) های طبیعی و مصنوعی به کار می رود.
منابع طبیعی رزین ها، گیاهان، جانوران و
مواد معدنی می باشند. این بسپارها به سادگی شکل پذیر بوده لیکن دوام کمی دارند. رزین های رایج عبارتند از روزین، آسفالت، قیر، کهربا، سندروس، لیگنپین و لاک شیشه ای. رزین های طبیعی اصلاح شده شامل سلولز و پروتئین می باشند.
صمغ های دارویی ترکیبات
هیدروکلوئیدی گیاهی هستند که بی شکل و نیمه شفاف بوده و به وسیله خراش دادن گیاهان عالی به وجود می آیند. بعضی از هیدروکلوئیدهای مفید نیز در جنین دانه یا قسمت های دیگر گیاه به حالت پکتین وجود دارند که
آگار و
کاراگینان نمونه هایی از این نوع می باشند.
انواع رزین عبارت است از:
یکی از انواع رزین، رزین های تبادل یونی نام دارند این مواد در فرایند سختی گیر آب، یون های سختی آور آب ( کلسیم و منیزیم ) را حذف می کنند و به جای آن سدیم آزاد می کنند.
این رزین ها به ۳ دسته، رزین کاتیونی، رزین آنیونی و رزین میکس بد تقسیم می شوند.
رزین پلی استر مادّه ای است که در مجسمه سازی و کارهای صنعتی و تولید سنگ مصنوعی مورد استفاده قرار می گیرد. رزین پلی استر وقتی با هاردنر ( خشک کن ) مخلوط می گردد پس از مدتی حرارت آن بالا می رود و به حالت ژله درمی آید و سپس سخت و محکم می گردد. به هنگام سفت شدن پلی استر، مولکول ها به هم نزدیک شده و مقداری از محلول نیز تبخیر می گردد، در نتیجه، حجم پلی استر بعد از بستن، اندکی کاهش می یابد. پلی استر سخت شده را دیگر نمی توان به حالت مایع برگرداند و مناسب ترین درجه برای کار با پلی استر، حرارت بیست درجه می باشد. پلی استر مایع، بوی زننده ای دارد و اگر روزانه مقدار پنج کیلوگرم از آن مصرف شود بی ضرر است، ولی بیش تر از این مقدار را باید در اتاقی که تهویه می شود، انجام داد. رزین پلی استر به بعضی اجسام مانند چوب می چسبد. برای جلوگیری از این امر می توان از پارافین یا فیلم نیز استفاده کرد. فیلم، مایعی است که با قلم مو بر سطح قالب می زنند و پس از خشک شدن، یک لایه نایلون مانند نازک ایجاد می کند. رزین پلی استر باید در جای خنک و تاریک نگهداری شود. عمر رزین در صورتی که مرغوب باشد، به دوازده ماه می رسد. پلی استر بعد از بستن، محکم، غیر سمّی و غیر متخلخل می گردد و می توان آن را سوهان زد یا با مته سوراخ نمود. انواع رنگ های پودری را می توان با رزین پلی استر مخلوط نمود تا به صورت رنگین درآید. رزین پلی استر در مقابل نور تغییر رنگ نمی دهد. هاردنرهای مورد استفاده در پلی استر، به دو صورت مایع و خمیری وجود دارند که کار کردن با نوع خمیری ساده تر است، هاردنر مایع به رنگ آب است و بوی تندی دارد