صمصام السلطنه
/samsAmossaltane/
لغت نامه دهخدا
فرهنگ فارسی
پیشنهاد کاربران
نجف قُلی خان بختیاری مشهور به صَمصام السلطنه ( ۱۲۲۹ چغاخور – ۲۷ تیر ۱۳۰۹ اصفهان ) از رجال دوره قاجار و از سران ایل بختیاری بود، که پس از انقلاب مشروطه، دو دوره رئیس الوزرای ایران شد.
نجف قلی خان، برادر علیقلی خان سردار اسعد و بی بی مریم بختیاری بود. وی در دوره چهارم مجلس شورای ملی، به عنوان نماینده تهران در مجلس حضور داشت. قلعه صمصام السلطنه در شهر شلمزار به دستور او ساخته شده است.
... [مشاهده متن کامل]
نجف قلی خان صمصام السلطنه، فرزند حسین قلی خان ایلخانی و بی بی مهرافروز، نوه پسری جعفرقلی خان دورکی و نوه دختری شفیع خان بختیاری بود، که در سال ۱۲۲۹ زاده شد.
پس از مرگ پدرش در سال ۱۲۸۱ از مظفرالدین شاه لقب صمصام السلطنه دریافت کرد و پس از درگذشت برادر بزرگترش؛ اسفندیار خان، به مقام ایلخانی بختیاری رسید. صمصام السلطنه در جنبش مشروطه به مخالفان محمدعلی شاه پیوست و با برادر خود علیقلی خان سردار اسعد همراه شد. به همراه سواران مسلح بختیاری، اصفهان را تصرف کرد و حکومت اصفهان را در سال ۱۲۸۷ برای مدتی به دست گرفت.
صمصام السلطنه در تاریخ ۲۶ تیر ۱۲۹۰ در ترمیم کابینه سپهدار محمدولی خان تنکابنی، وزیر جنگ شد. پیش از آن، خود سپهدار عهده دار وزارت جنگ بود. اما دولت سپهدار پس از چند روز کنار رفت و صمصام السلطنه در تاریخ ۲ مرداد ۱۲۹۰ به جای او نخست وزیر شد و دوران کوتاهی نیز مقام وزارت جنگ را نیز برای خود حفظ کرد.
دوران نخست وزیری صمصام السلطنه بسیار بحرانی بود. او در سراسر این دوره در جنگ با نیروهای محمدعلی شاه مخلوع بود، که دوباره از راه روسیه وارد ایران شده بود و ترکمن ها را با خود همراه کرده و در حال تلاش برای رسیدن به تهران بود. از سوی دیگر نیز با سالارالدوله؛ برادر محمدعلی شاه در کرمانشاه درگیر بود، که در آن دوره یاغی شده بود.
رخداد مهمی که به سقوط کابینه صمصام السلطنه انجامید، اولتیماتوم روسیه بود، که به دولت ایران ۴۸ ساعت مهلت داد تا مورگان شوستر؛ مستشار آمریکایی مالیه و دیگر خارجیانی را که با او کار می کردند، برکنار نماید، همچنین تعهد بدهد که تنها با رضایت قبلی سفارت های روسیه و بریتانیا، افراد خارجی را به خدمت بگیرد و مخارج لشگرکشی روسیه به ایران را نیز پرداخت نماید و در غیر اینصورت نیروهای روسیه که در رشت توقف کرده بودند، پیشروی خواهند کرد و دولت ایران نیز می بایست هزینه این پیشروی را بپردازد. صمصام السلطنه و همه اعضای دولتش موافق پذیرش خواسته روسیه بودند اما مجلس شورای ملی با اکثریت قاطع، اولتیماتوم روسیه را رد کرد:
نجف قلی خان، برادر علیقلی خان سردار اسعد و بی بی مریم بختیاری بود. وی در دوره چهارم مجلس شورای ملی، به عنوان نماینده تهران در مجلس حضور داشت. قلعه صمصام السلطنه در شهر شلمزار به دستور او ساخته شده است.
... [مشاهده متن کامل]
نجف قلی خان صمصام السلطنه، فرزند حسین قلی خان ایلخانی و بی بی مهرافروز، نوه پسری جعفرقلی خان دورکی و نوه دختری شفیع خان بختیاری بود، که در سال ۱۲۲۹ زاده شد.
پس از مرگ پدرش در سال ۱۲۸۱ از مظفرالدین شاه لقب صمصام السلطنه دریافت کرد و پس از درگذشت برادر بزرگترش؛ اسفندیار خان، به مقام ایلخانی بختیاری رسید. صمصام السلطنه در جنبش مشروطه به مخالفان محمدعلی شاه پیوست و با برادر خود علیقلی خان سردار اسعد همراه شد. به همراه سواران مسلح بختیاری، اصفهان را تصرف کرد و حکومت اصفهان را در سال ۱۲۸۷ برای مدتی به دست گرفت.
صمصام السلطنه در تاریخ ۲۶ تیر ۱۲۹۰ در ترمیم کابینه سپهدار محمدولی خان تنکابنی، وزیر جنگ شد. پیش از آن، خود سپهدار عهده دار وزارت جنگ بود. اما دولت سپهدار پس از چند روز کنار رفت و صمصام السلطنه در تاریخ ۲ مرداد ۱۲۹۰ به جای او نخست وزیر شد و دوران کوتاهی نیز مقام وزارت جنگ را نیز برای خود حفظ کرد.
دوران نخست وزیری صمصام السلطنه بسیار بحرانی بود. او در سراسر این دوره در جنگ با نیروهای محمدعلی شاه مخلوع بود، که دوباره از راه روسیه وارد ایران شده بود و ترکمن ها را با خود همراه کرده و در حال تلاش برای رسیدن به تهران بود. از سوی دیگر نیز با سالارالدوله؛ برادر محمدعلی شاه در کرمانشاه درگیر بود، که در آن دوره یاغی شده بود.
رخداد مهمی که به سقوط کابینه صمصام السلطنه انجامید، اولتیماتوم روسیه بود، که به دولت ایران ۴۸ ساعت مهلت داد تا مورگان شوستر؛ مستشار آمریکایی مالیه و دیگر خارجیانی را که با او کار می کردند، برکنار نماید، همچنین تعهد بدهد که تنها با رضایت قبلی سفارت های روسیه و بریتانیا، افراد خارجی را به خدمت بگیرد و مخارج لشگرکشی روسیه به ایران را نیز پرداخت نماید و در غیر اینصورت نیروهای روسیه که در رشت توقف کرده بودند، پیشروی خواهند کرد و دولت ایران نیز می بایست هزینه این پیشروی را بپردازد. صمصام السلطنه و همه اعضای دولتش موافق پذیرش خواسته روسیه بودند اما مجلس شورای ملی با اکثریت قاطع، اولتیماتوم روسیه را رد کرد:
