صلح کل

صلح کل سیاست کلی اکبر شاه، سومین پادشاه گورکانیان هند، بود که جوهره اصلی دین الهی او را شکل می داد. گفتمان صلح کل به عنوان بخشی از سیاست اداری عمومی امپراتوری اتخاذ شد. [ ۱] [ ۲] به گفته ابوالفضل علامی، از نزدیکان و مشاوران اکبر، امپراتور مأمور جهانی خدا بود و بنابراین حاکمیت او به هیچ ایمانی محدود نمی شد. اکبر بر اساس توانایی و شایستگی افراد، فارغ از مذهب و پیشینه، آن ها را به مقام های اداری و نظامی منصوب می کرد. این امر به ایجاد یک حکومت کارآمدتر کمک کرد و به شکوفایی و دستاوردهای فرهنگی دوره مغول انجامید. [ ۳] ابوالفضل دیدگاه های دینی اکبر را تصمیمی عقلانی در جهت حفظ هماهنگی بین ادیان مختلف امپراتوری می دانست. [ ۴]
اندیشهٔ صلح کل که برگرفته از اندیشه های ابن عربی است که بالاترین جایگاه معنوی را «محبت کل» می نامد و وحدت را در این می بیند. یک پله پایین تر از محبت کل، «صلح کل» است که شامل پذیرش تنوع افراد است و از همگان می خواهد که خیرخواه همگان باشند. اکبر طبق این عقیده، به همهٔ اندیشه های دینی، حتی اگر ظاهراً در تناقض با هم بودند، احترام می گذاشت. [ ۵]

صلح کلّ
از اصطلاحات عارفان و صوفیان. از همان نخستین دوره هایِ پیدایش معارف صوفیانه، عارفان و صوفیان، با توجّه به این که تمامی عالم را تجلّی گاه حضرت حق می دانسته اند، و روی هر عابدی را در واقع به سوی او می دیدند، در عین آن که عبادت معبود های غیر حقیقی را مانع کمال می دانستند، امّا به هر حال تمامیِ مذاهب را روبه حق و بهره مند از حقیقت و غیر قابل انکار برمی شمردند. از این رو مذهبِ خود را مذهب صلح کلّ می خواندند. در صحت و سقم این اندیشه، میان اینان و ناقدانشان سخن هاست.