صابئه

[ویکی فقه] صابئه ـ که جمع آن صابئان و صابئین است ـ از گروههای مذهبی می باشد که قرآن کریم از آنان نام برده است.
در اینکه صابئان دارای چه آیینی اند و عقاید آنان چیست اختلاف است. گروهی ستاره پرست؛ فرقه ای از نصارا؛ فرقه ای از یهود؛ گروههای پراکنده که برخی ستاره پرست و برخی نصرانی اند؛ جمعیتی پیرو شریعت حضرت نوح و گروهی از اهل کتاب که پایبند زبوراند، از جمله دیدگاههایی است که درباره آنان گفته شده است.
اعتقادات صابئان عصر کنونی
صابئان عصر کنونی به خداوند و نیز معاد و بهشت و جهنم معتقداند و فرشتگان را بزرگ می دارند و به نبوت آدم، نوح، سام و یحیی (علی نبیناوآله وعلیهم السّلام) اعتقاد دارند؛ لیکن منکر نبوت سایر انبیا می باشند. کتاب دینی آنان «کنز اربا» (گنج بزرگ) نامیده می شود که معتقداند همان صحف آدم (علیه السّلام) است. می گویند کلمه «صابی» برگرفته از لغت آرامی به معنای «مغتسل» (غسل کننده) است از عنوان یاد شده در بابهای جهاد و نکاح سخن گفته اند.
اقوال در اهل کتاب بودن صابئان
در اینکه صابئان از اهل کتاب (اهل کتاب) به شمار می روند یا حکم سایر کفار غیر کتابی را دارند، اختلاف است (کفر). بر کتابی نبودن آنان ادعای اجماع شده است. برخی گفته اند: اگر صابئان با یهودیان و مسیحیان تنها در فروع اختلاف داشته باشند از آنان به شمار می آیند و حکم اهل کتاب بر ایشان جاری می شود؛ اما اگر اصول دینشان با آنان متفاوت باشد به اهل کتاب ملحق نمی شوند و حکم کافر حربی (اهل حرب) را دارند. برخی دیگر گفته اند: چنانچه آنان خود را منتسب به یهودیان یا مسیحیان بدانند، حتی در صورتی که در بخشی از عقاید و اصول با آنان اختلاف داشته باشند، احکام اهل کتاب بر آنان جاری می شود. برخی، صابئان را به طور مستقل از اهل کتاب و در ردیف یهودیان و مسیحیان و مجوسیان شمرده و آنان را دارای کتابی مستقل و جدا از آن سه گروه دانسته اند.