شیشه اپال ( به انگلیسی: Opal glass ) ( در ایران آرکوپال ( به فرانسوی: Arcopal ) ) ماده ای است بین چینی و شیشه که از آن ظرف مانند کاسه و پشقاب می سازند. علت کدر بودن این نوع شیشه، غالباً بروز پدیده جدایش فازی در مقیاس میکروسکوپی است. این پدیده باعث انکسار نور و در نتیجه کدر شدن شیشه می شود. در برخی از انواع شیشه اپال، به دام افتادن حباب های ریز گازی در شیشه باعث کدر شدن می شود. این دسته از شیشه های اپال، «اپال حباب دار» نامیده می شوند. [ ۱]
ظروف اوپال معمولا نشکن بوده، در برابر حرارت مقاوم است، از چینی سبک تر و به مراتب نازک تر است. [ ۲] ظروف اپال بر خلاف ظروف چینی در میهمانی ها و مراسم رسمی استفاده نمی شوند. [ ۳] این ظروف از نظر بهداشتی سالم بوده و برای سلامتی انسان مضر نیستند. [ ۴]
ظروف اپال برای نخستین بار در قرن شانزدهم در ونیز ساخته شدند. [ ۵] بعدها و در قرن نوزدهم، شرکتی فرانسوی به نام آرک، ظروف اوپال را با روش گریز از مرکز به تولید انبوه رساند. از همین رو در ایران نام تجاری محصول این شرکت «آرکوپال» به این نوع از ظروف گفته می شود. [ ۲]
ماهانه به طور متوسط یک و نیم میلیارد تومان ظروف اوپال به ایران وارد می شود. [ ۳]
انواع شیشه های اپال دارای ترکیبات متفاوتی هستند. اما اغلب اپال های تجارتی، دارای بیشا از ۶۰ درصد SiO۲ هستند. [ ۶] مواد اصلی سازنده اوپال، همان مواد تشکیل دهنده شیشه و بلور است. شامل: خرده شیشه، سیلیس، آهک و کربنات سدیم. تفاوت اصلی مواد تشکیل دهنده اوپال با شیشه، در افزودن فلوراید یا فلداسپات و کریولیت به عنوان رنگ دهنده می باشد. [ ۲]
این شیشه ها همچنین دارای مقادیر قابل توجهی اکسید سدیم، اکسید کلسیم و اکسید آلومینیوم هستند. برای تقویت خاصیت شوک پذیری در ترکیب شیشه اپال بیش از ۱۲ درصد اکسید بور استفاده می شود. [ ۷] همچنین در ترکیب برخی از انواع اپال، از فسفات های مختلف نیز استفاده می شود. [ ۶]
مجموعه این مواد در دمای ۱۵۰۰ تا ۱۶۰۰ درجه سانتیگراد ترکیب شده و با استفاده از نیروی گریز از مرکز، به شکل ظرف مورد نظر در می آیند. به همین دلیل ظروف اوپال بسیار نازک تر از ظروفی هستند که با استفاده از قالب و پرس ساخته می شوند. [ ۲]
پس از این مرحله، ظروف تحت عملیات حرارتی «آنیل» قرار گرفته و مقاومت بیشتری در برابر حرارت کسب می کنند؛ بنابراین بیشتر این نوع از ظروف را می توان در ماکروفر قرار داد. در همین مرحله عملیات حرارتی است که ظروف به وسیله عکس برگردان های مقاوم به حرارت، منقوش می شوند. [ ۲]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفظروف اوپال معمولا نشکن بوده، در برابر حرارت مقاوم است، از چینی سبک تر و به مراتب نازک تر است. [ ۲] ظروف اپال بر خلاف ظروف چینی در میهمانی ها و مراسم رسمی استفاده نمی شوند. [ ۳] این ظروف از نظر بهداشتی سالم بوده و برای سلامتی انسان مضر نیستند. [ ۴]
ظروف اپال برای نخستین بار در قرن شانزدهم در ونیز ساخته شدند. [ ۵] بعدها و در قرن نوزدهم، شرکتی فرانسوی به نام آرک، ظروف اوپال را با روش گریز از مرکز به تولید انبوه رساند. از همین رو در ایران نام تجاری محصول این شرکت «آرکوپال» به این نوع از ظروف گفته می شود. [ ۲]
ماهانه به طور متوسط یک و نیم میلیارد تومان ظروف اوپال به ایران وارد می شود. [ ۳]
انواع شیشه های اپال دارای ترکیبات متفاوتی هستند. اما اغلب اپال های تجارتی، دارای بیشا از ۶۰ درصد SiO۲ هستند. [ ۶] مواد اصلی سازنده اوپال، همان مواد تشکیل دهنده شیشه و بلور است. شامل: خرده شیشه، سیلیس، آهک و کربنات سدیم. تفاوت اصلی مواد تشکیل دهنده اوپال با شیشه، در افزودن فلوراید یا فلداسپات و کریولیت به عنوان رنگ دهنده می باشد. [ ۲]
این شیشه ها همچنین دارای مقادیر قابل توجهی اکسید سدیم، اکسید کلسیم و اکسید آلومینیوم هستند. برای تقویت خاصیت شوک پذیری در ترکیب شیشه اپال بیش از ۱۲ درصد اکسید بور استفاده می شود. [ ۷] همچنین در ترکیب برخی از انواع اپال، از فسفات های مختلف نیز استفاده می شود. [ ۶]
مجموعه این مواد در دمای ۱۵۰۰ تا ۱۶۰۰ درجه سانتیگراد ترکیب شده و با استفاده از نیروی گریز از مرکز، به شکل ظرف مورد نظر در می آیند. به همین دلیل ظروف اوپال بسیار نازک تر از ظروفی هستند که با استفاده از قالب و پرس ساخته می شوند. [ ۲]
پس از این مرحله، ظروف تحت عملیات حرارتی «آنیل» قرار گرفته و مقاومت بیشتری در برابر حرارت کسب می کنند؛ بنابراین بیشتر این نوع از ظروف را می توان در ماکروفر قرار داد. در همین مرحله عملیات حرارتی است که ظروف به وسیله عکس برگردان های مقاوم به حرارت، منقوش می شوند. [ ۲]
wiki: شیشه اپال