[ویکی فقه] شک در غایت، تردید در استمرار چیزی، ناشی از تردید در پایان زمان عمل به آن است.
شک در غایت، به معنای شک در دوام و استمرار چیزی است که استعداد بقا و استمرار دارد به سبب شک در به پایان رسیدن زمان عمل به آن.
توضیح شک در غایت
یکی از تقسیمات استصحاب، تقسیم آن به اعتبار دلیل مستصحب یا دلیل حکم در موردی که مستصحب حکم باشد است، به این لحاظ که دلیل حکم:۱. گاهی به صراحت بر استمرار حکم تا ابد دلالت می نماید؛۲. گاهی به صراحت بر عدم استمرار حکم دلالت می کند؛۳. گاهی در استمرارِ فی الجمله حکم ظهور دارد، که خود به دو گونه است:ا) دلیل حکم در استمرار ظهور دارد تا زمانی که رافعی آن را رفع نماید؛ برای مثال، دلیل وضو دلالت می کند که طهارت باطنی تا زمانی که رافعی پدید آید و طهارت را بردارد، می تواند بقا داشته باشد؛ب) دلیل حکم تا غایتی معین، در استمرار حکم ظهور دارد، مثل: «اتموا الصیام الی اللیل» که بر استمرار روزه تا شب دلالت می کند نه بیش از آن؛۴. گاهی اهمال و اجمال دارد و درباره استمرار و عدم استمرار حکم ساکت است.گروهی از اصولی ها استصحاب را مطلقا حجت دانسته اند، چه در «شک در رافع» و چه در «شک در غایت» و چه در فرض اهمال دلیل، برخی دیگر، استصحاب را مطلقا حجت ندانسته اند و بعضی هم چون مرحوم «محقق اول» در «معارج الاصول» و «محقق خوانساری» در «شرح دروس»، میان شک در رافع و شک در غایت از یک سو و فرض اهمال دلیل از سوی دیگر، تفصیل داده و استصحاب را در شک در رافع و غایت پذیرفته، ولی در فرض اهمال دلیل، انکار نموده اند.
اقسام شک در غایت
شک در غایت، اقسامی دارد، هم چون: شک در اصل وجود غایت و شک در غایت بودن امر موجود.
← شک در اصل وجود غایت
...
شک در غایت، به معنای شک در دوام و استمرار چیزی است که استعداد بقا و استمرار دارد به سبب شک در به پایان رسیدن زمان عمل به آن.
توضیح شک در غایت
یکی از تقسیمات استصحاب، تقسیم آن به اعتبار دلیل مستصحب یا دلیل حکم در موردی که مستصحب حکم باشد است، به این لحاظ که دلیل حکم:۱. گاهی به صراحت بر استمرار حکم تا ابد دلالت می نماید؛۲. گاهی به صراحت بر عدم استمرار حکم دلالت می کند؛۳. گاهی در استمرارِ فی الجمله حکم ظهور دارد، که خود به دو گونه است:ا) دلیل حکم در استمرار ظهور دارد تا زمانی که رافعی آن را رفع نماید؛ برای مثال، دلیل وضو دلالت می کند که طهارت باطنی تا زمانی که رافعی پدید آید و طهارت را بردارد، می تواند بقا داشته باشد؛ب) دلیل حکم تا غایتی معین، در استمرار حکم ظهور دارد، مثل: «اتموا الصیام الی اللیل» که بر استمرار روزه تا شب دلالت می کند نه بیش از آن؛۴. گاهی اهمال و اجمال دارد و درباره استمرار و عدم استمرار حکم ساکت است.گروهی از اصولی ها استصحاب را مطلقا حجت دانسته اند، چه در «شک در رافع» و چه در «شک در غایت» و چه در فرض اهمال دلیل، برخی دیگر، استصحاب را مطلقا حجت ندانسته اند و بعضی هم چون مرحوم «محقق اول» در «معارج الاصول» و «محقق خوانساری» در «شرح دروس»، میان شک در رافع و شک در غایت از یک سو و فرض اهمال دلیل از سوی دیگر، تفصیل داده و استصحاب را در شک در رافع و غایت پذیرفته، ولی در فرض اهمال دلیل، انکار نموده اند.
اقسام شک در غایت
شک در غایت، اقسامی دارد، هم چون: شک در اصل وجود غایت و شک در غایت بودن امر موجود.
← شک در اصل وجود غایت
...
wikifeqh: شک_در_غایت