[ویکی فقه] شک در شرطیت، تردید در شرط بودنِ چیزی برای مامورٌ به است.
شک در شرطیت، از مصادیق اقل و اکثر ارتباطی، و در جایی است که در شرط بودن چیزی برای مامورٌ به تردید شود؛ یعنی شک وجود دارد که آیا مامورٌ به مشروط به شرطی است یا نه؛ برای مثال، حاجی روز عید قربان باید حیوانی را به عنوان قربانی ذبح کند، اما در این که قربانی باید سن خاصی داشته باشد یا نه، تردید وجود دارد؛ یا این که مکلف شک دارد مامورٌ به «مطلق رقبه» است یا «رقبه مؤمنه»؛ یا شک دارد طهارت لباس برای نماز شرطیت دارد یا نه.
نظریات درباره شک در شرطیت
درباره شک در شرطیت، نظریات مختلفی وجود دارد؛ بعضی درباره شرط مشکوک، برائت شرعی و عقلی جاری کرده اند؛ برخی فقط برائت شرعی جاری نموده و گروهی نیز به احتیاط معتقد شده اند.
نکته
فرق میان جزء و شرط در آن است که امر متعلق به کل، به تعداد اجزا منحل شده و به تک تک اجزا تعلق می گیرد، اما در شرط این چنین نیست؛ یعنی امر به مشروط، امر به نفس شرط نیست؛ به بیان دیگر، جزء داخل در ماهیت کل است، اما شرط داخل در ماهیت مشروط نیست و تنها تقید به شرط داخل در ماهیت مشروط است.
شک در شرطیت، از مصادیق اقل و اکثر ارتباطی، و در جایی است که در شرط بودن چیزی برای مامورٌ به تردید شود؛ یعنی شک وجود دارد که آیا مامورٌ به مشروط به شرطی است یا نه؛ برای مثال، حاجی روز عید قربان باید حیوانی را به عنوان قربانی ذبح کند، اما در این که قربانی باید سن خاصی داشته باشد یا نه، تردید وجود دارد؛ یا این که مکلف شک دارد مامورٌ به «مطلق رقبه» است یا «رقبه مؤمنه»؛ یا شک دارد طهارت لباس برای نماز شرطیت دارد یا نه.
نظریات درباره شک در شرطیت
درباره شک در شرطیت، نظریات مختلفی وجود دارد؛ بعضی درباره شرط مشکوک، برائت شرعی و عقلی جاری کرده اند؛ برخی فقط برائت شرعی جاری نموده و گروهی نیز به احتیاط معتقد شده اند.
نکته
فرق میان جزء و شرط در آن است که امر متعلق به کل، به تعداد اجزا منحل شده و به تک تک اجزا تعلق می گیرد، اما در شرط این چنین نیست؛ یعنی امر به مشروط، امر به نفس شرط نیست؛ به بیان دیگر، جزء داخل در ماهیت کل است، اما شرط داخل در ماهیت مشروط نیست و تنها تقید به شرط داخل در ماهیت مشروط است.
wikifeqh: شک_در_شرطیت