شهرک بانیاس

[ویکی فقه] شهرک بانیاس در سوریه در محل شهری قدیمی که در دوران باستان پانه آس نامیده می شد، واقع شده است.
محل کنونی بانیاس در ۲۴ کیلومتری شمالِ غربی قُنَیْطِرَه، در کنار جاده ای در طول مرز جنوبی جمهوری سوریه، با آب فراوان و کشتزارهای وسیع، در یکی از دره های سرسبز و دلپذیر کوه حِرمون (یا جبل الشیخ) و در حاشیه نهر حرمون، یکی از سرچشمه های رود اردن، واقع شده است. نویسندگان عرب همواره از اراضی حاصل خیز، خصوصاً مزارع پنبه و برنج و مرکبات آن یاد کرده اند. بانیاس ، شهرکی در منطقه بلندی های جولان ، تابع ناحیه مسعده از شهرستان قُنَیطره ، با ارتفاع ۳۵۰ متر از سطح دریا. این شهر در شمال شرقی دشت حوله و در فاصله ۲۵ کیلومتری شمال غربی قنیطره ، و ۶۰ کیلومتری جنوب غربی دمشق در دره سرسبز کوه حرمون (جبل الشیخ ) قرار دارد. سفره های بازالت فرود آمده از تل احمر در این ناحیه صخره های بازالتی فراوانی را تشکیل داده است . در نزدیکی روستا بر روی تپه ای مخروطی شکل و با ارتفاعی حدود ۳۳۰ متر قلعه معروف صُبَیبه (یا بانیاس ) قرار داشته ، و به همین مناسبت ، در برخی از منابع از این روستا با نام صبیبه نیز یاد شده است . مرز میان سوریه ، لبنان و فلسطین در همین منطقه قرار دارد. نویسندگان قدیم معمولاً در وصف بانیاس ، مناظر طبیعی آن و کوه حرمون مطالبی نوشته اند.
علت نامگذاری
این نام از معبد پان (ایزد کشتزارها و جنگل ها و جانوران در اساطیر یونان) گرفته شده است که، در نزدیکی آن شهر، در غاری بنا شده و به یکی از سرچشمه های اصلی رود اردن تقدس بخشیده است. معبد پان ، خدای شبانان و گله ها، واقع در ارتفاعات منطقه در غاری مشرف بر سرچشمه اصلی رود اردن می باشد. در دوران باستان نام آن پانه آس بوده که در عربی به بانیاس تبدیل شده است . براساس دو روایت غیرمستند نیز شهر توسط بلنیاس حکیم و ابنانواس یونانی ساخته شده است .
تاریخچه
این شهرک که زمانی یکی از مهم ترین شهرهای شام محسوب می شد، به علت قدمت تاریخی و نیز موقعیت جغرافیایی (نزدیکی به دمشق )، همچنین وجود قلعه مستحکم صبیبه ، پیوسته موردتوجه قدرت های مختلف سوریایی ، یونانی ، فنیقی و در دوره اسلامی به ویژه عصر جنگ های صلیبی عرب ها، فرانک ها و رومیان بود.از این شهر تنها از دوره هِلنی به این سو ذکری به میان آمده است، اما تاریخی بمراتب کهن تر دارد. بانیاس در عهد هیرودویس کبیر، بویژه پسرش فیلیپ که به افتخار اوغُسْطُس (اوغُسْط) بدان نام قیصریه داد، شکوه و جلال یافت. فیلیپ سکه هایی ضرب کرد که تصویری از بناهای شهر بر آن دیده می شد. در آن ایام این شهر (برای تمایز از قیصریه فلسطین) قیصریه فیلیپس و بعداً قیصریه پانه آس نامیده می شد و، بعد از آن، تنها بخش دوم این نام باقی ماند. به مناسبت دیدار عیسی (علیه السّلام) از این ناحیه، در انجیل متی (۱۶:۱۳) و انجیل مرقس (۸:۲۷) از این شهر یاد شده است. در قرن چهارم میلادی، این شهر اسقف نشینی شد که به ایالت فنیقیه وابسته بود و، پس از این که مسلمانان آن را فتح کردند، به صورت شهر اصلی ناحیه جولان درآمد (قبل از نبرد یرموک پایگاهی برای سپاهیان هراکلیوس بود). چندی بعد، مَقدسی به رفاه و رونق این شهر و روستاهای اطراف آن، که اهالی «ثغور» به آن جا کوچیده بودند، اشاره کرده است.
← دوره پیش از اسلام
...