شهرستان میانه

شهرستان میانه در استان آذربایجان شرقی است که در جنوب شرقی آن قرار دارد. شهر میانه مرکز این شهرستان است.
جمعیت مرکز شهری برابر با آمار سال ۱۳۹۰ هجری شمسی ۹۵۵۰۵ نفر است[ نیازمند منبع] ولی در موقع فصل کاری یعنی ۵ ماه از سال مرکز شهر به بیش از ۱۲۵۰۰۰ نفر می رسد. [ نیازمند منبع] زبان مردم این شهر ترکی آذربایجانی است. [ ۲] البته این شهرستان یک اقلیت لک هم دارد که در زمان پهلوی به این شهرستان تبعید شده اند. [ ۳]
پیشینه تاریخی شهرستان میانه به سال ها پیش از میلاد مسیح بازمی گردد و بعضی نوشته ها سابقه تاریخی میانه را تا ۷۲۰ سال پیش از میلاد نیز نقل می کنند.
وجود کتیبه های آشوری و اورارتویی در بعضی مناطق آذربایجان و کشف آثار باستانی و مجسمه های سفالین در شهرستان میانه، قدمت تاریخی آن را به دوره های پیش از تشکیل دولت ماد می رساند.
در نقشهٔ سیاسی از منطقهٔ خاورمیانه که در سال ۱۸۶۶ میلادی توسط آلوین جوئت جانسون ( Alvin Jewett Johnson ) ترسیم شده است، نام تاریخی مرکز این شهرستان به صورت Miana یا میانه ( با فتح صامت نون، مطابق تلفظ واژه های مختوم به های بیان حرکت در فارسی نوی متقدم ) ذکر شده است. [ ۴]
در نقشهٔ شاهانشاهی ایران که امانوئل بوئن در سال ۱۷۴۷ میلادی در زمان دودمان افشاریان ترسیم کرده است، نام مرکز این شهرستان به صورت Miana یا میانه ( با فتح صامت نون ) ذکر شده است. [ ۵]
در نقشه ای که توسط Nicolas de Fer[ ۶] نقشه بردار فرانسوی در سال ۱۶۹۷ تهیه شده است، نام مرکز این شهرستان به صورت Miana یا میانه ( با فتح صامت نون ) ذکر شده است. [ ۷]
میانج نام دهی از دهستان انگوران بخش ماه نشان شهرستان زنجان است[ ۸] و نباید با مرکز شهرستان میانه اشتباه شود.
شهرستان میانه به نام محال گرمرود آوازه داشته و دارد. [ ۹]
از آثار باستانی شهرستان میانه می توان به مسجد سنگی ترک، پل دختر ( میانه ) ، پل میانه، قلعهٔ دختر، شهر سوختهٔ کاغذکنان، پل پردلیس کاغذکنان، پل بقرآباد کاروانسرای جمال آباد کاغذکنان و بقعهٔ امامزاده اسماعیل و قلعه نجفقلی خان اشاره کرد.
موزه آثار باستانی
این موزه تاریخی در سال ۹۳ در داخل شهر میانه افتتاح شد و شامل آثار تاریخی دوران ساسانیان تا قاجار است.
شهرستان میانه، در جنوب شرقی استان آذربایجان شرقی قرار دارد و به عنوان پهناورترین شهرستان شمال غرب کشور ۵۹۱۹ کیلومتر وسعت دارد. شهرستان های سراب، چاراویماق حدود شمالی و غربی آن را می پوشاند. حدود جنوبی این شهرستان با قسمتی از جنوب اردبیل هم جوار است. شهرستان خلخال واقع در استان اردبیل نیز همسایه شرقی این شهرستان به شمار می رود. گوشه شمال غربی حدود شهرستان میانه از ۸۲ کیلومتری جنوب شرقی تبریز شروع و به طول ۸۰ کیلومتر به سمت جنوب و شرق کشیده می شود. مرکز شهر میانه، به خط مستقیم در ۱۳۸ کیلومتری جنوب شرقی تبریز قرار دارد. شهرستان میانه به همراه هشترود و چاراویماق دوازده هزار کیلومتر وسعت دارند و مردمان مناطق یاد شده بعد از تبریز برای امور اقتصادی خود به شهر میانه مراجعه می کنند.