شَهرِ سَبز ( در ازبکی: Shahrisabz/Шахрисабз ) یا کِش[ ۱] یکی از شهرهای تاریخی
ازبکستان است. هسته مرکزی این شهر به دلیل اهمیت تاریخی و
فرهنگی در
فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. [ ۲]
در ۷۳۶ ه. ق / ۱۳۳۵ م در شهر سبز دیده به جهان گشود.
شهر سبز که پیش تر به عنوان کِش یا کیش نیز شناخته می شده یکی از قدیمی ترین شهرهای آسیای میانه است که ۲٬۷۰۰ سال پیش پایه گذاری شده و در دوران مدرن به «شهرِ سبز» تغییر نام داده است. این شهر از قرن شش تا چهار پیش از میلاد جزئی از شاهنشاهی
هخامنشیان بوده است.
بطلیموس یکم سردار اسکندر کبیر شهربانی
باختر شاهنشاهی هخامنشی را تصرف کرد و مدعی تاج و تخت ایران شد. اگر چه پیش از او
اردشیر پنجم به حکومت هخامنشیان در این ناحیه پایان داده بود. اسکندر در سال ۳۲۸ و ۳۲۷ پیش از میلاد زمستان های خود را در این ناحیه گذراند و با همسر خود
روشنک نیز در اینجا ملاقات کرد.
از سده چهار تا هشت میلادی کش یکی از نواحی شهری
سغد بود و بین سال های ۵۶۷ تا ۶۵۸ میلادی مالیات خود را به
خاقانات ترک غربی می پرداختند. در سال ۷۱۰ میلادی این شهر به وسیلهٔ اعراب فتح شد.
شهر سبز زادگاه تیمور بوده است که در ۹ آوریل ۱۳۳۶ میلادی در خانوادهٔ یکی از اربابان کوچک محلی به دنیا آمد. شهرسبز در سال های اولیهٔ سلسلهٔ تیموری از حمایت قابل توجهی بهره برد. تیمور از این شهر به عنوان زادگاه خود یاد می کرد و در نظر داشت تا مقبرهٔ خود را در این شهر بنا کند، اگر چه در دوران حکومت خود مرکز فعالیت ها را به شهر
سمرقند منتقل کرده بود.
شهر در زمان سلطهٔ بخاراییان برای خودمختاری جنگید و روس ها در سال ۱۸۷۰ به امیر
بخارا برای تسخیر شهر کمک کردند.
این شهر در ۸۰ کیلومتری جنوب سمرقند و در ارتفاع ۶۲۲ متری از سطح دریا قرار دارد. جمعیت شهرسبز در سال ۱۹۹۲، ۵۳٬۰۰۰ نفر بوده است.
