[ویکی فقه] ابوجعفر محمد بن علی بن حسین بن علی بن ابیطالب (علیه السّلام) پنجمین امام از اهل بیت طاهرین و آفتابی است که بر افق امامت، جاودانه درخشید.
زندگی آن حضرت سراسر دانش و ارزش بود. خصلت آفتاب آن است که همواره گام بر فرق ظلمت می نهد و در لحظه های تاریک، بر افق زمان می روید تا ارزشهای مهجور و نهان شده در سیاهی جهل و جور را، دوباره جان بخشیده و آشکار سازد. او نیز در عصر حاکمیت جور و تشتت اندیشه های دینی امت اسلام، تولد یافت تا پیام آور معرفت و احیاگر اسلام ناب محمد (صلی الله علیه و آله وسلّم) باشد.امام باقر (علیه السّلام) در شهر مدینه تولد یافت و بر اساس نظریه بیشتر مورخان و کتابهای روایی، تولد آن گرامی در سال ۵۷ هـ بوده است. این نقل با روایتی که نشان می دهد امام باقر (علیه السّلام) به هنگام شهادت جد خویش حسین بن علی (علیه السّلام) در سرزمین کربلا حضور داشته و سه سال از عمرش می گذشته است، هماهنگی دارد. در روز و ماه ولادت آن حضرت نیز نقلهای مختلفی یاد شده است:الف) سوم صفر ۵۷ هجری ب) پنجم صفر ۵۷ هجری ج) جمعه، اول رجب ۵۷ هجری د) دوشنبه یا سه شنبه، اول رجب ۵۷ هجری. ولی بیشتر محققان نظریه اول یعنی سوم صفر ۵۷هـ را پذیرفته اند.
متصل به شجره نبوت
امام محمد باقر (علیه السّلام) از جانب پدر و نیز مادر به شجره نبوت منتهی می گردد. ایشان نخستین مولودی هستند که در خاندان علویان از جمع دو دریای امامت ( نسل حسن بن علی (علیه السّلام) و حسین بن علی (علیه السّلام) ) تولد یافت. پدر ایشان علی بن الحسین زین العابدین (علیه السّلام) و مادر آن بزرگوار، ام عبدالله (فاطمه)، دختر امام حسن مجتبی (برخی منابع، ام عبدالله، فاطمه را فرزند حسن مثنی (حسن بن حسن) دانسته اند) (علیه السّلام) می باشد. در پاکی و صداقت ام عبدالله (فاطمه) مادر امام باقر (علیه السّلام) همین بس که به ایشان لقب «صدیقه» دادند. امام باقر (علیه السّلام) مادر بزرگوار خویش را چنین توصیف کرده است:«روزی مادرم کنار دیواری نشسته بود، ناگهان دیوار در معرض ویرانی قرار گرفت، مادرم دست بر سینه دیوار گذاشت و گفت، به حق مصطفی صلی الله علیه و آله وسلّم سوگند، اجازه فرو ریختن نداری دیوار ثابت ماند تا مادرم از آنجا دور شد، سپس دیوار فرو ریخت»
نام و القاب
محمد نامی است که رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) از دیرزمان برای ایشان برگزیده بود. جابر بن عبدالله انصاری یکی از اصحاب پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) افتخار پیدا کرد که سلام رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) را به امام باقر (علیه السّلام) برساند. از بیان ایشان استفاده می شود که نامگذاری امام باقر (علیه السّلام) به وسیله پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلّم) صورت گرفته است. کنیه آن حضرت ابوجعفر است و جز این کنیه ای برای وی نقل نکرده اند. برای امام باقر این القاب ذکر شده است:الف) باقر: که معروف ترین و مشهورترین القاب آن حضرت است و فلسفه آن، این می باشد که شکافنده معضلات علم و گشاینده پیچیدگیهای دانش بود. ب) شاکر؛ج) هادی؛د) امین- شبیه (به جهت شباهت آن حضرت به رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم)). ابن شهر آشوب در مناقب می نویسد: امام باقر (علیه السّلام) میانه بالا و چهارشانه بود. چهره ای نورانی و مویی مجعد و سیمایی گندم گون داشت، خال سیاهی بر روی گونه و خال سرخی بر بدنش دیده می شد. میانه باریک و صدایش خوش آهنگ بود.
فرزندان
...
زندگی آن حضرت سراسر دانش و ارزش بود. خصلت آفتاب آن است که همواره گام بر فرق ظلمت می نهد و در لحظه های تاریک، بر افق زمان می روید تا ارزشهای مهجور و نهان شده در سیاهی جهل و جور را، دوباره جان بخشیده و آشکار سازد. او نیز در عصر حاکمیت جور و تشتت اندیشه های دینی امت اسلام، تولد یافت تا پیام آور معرفت و احیاگر اسلام ناب محمد (صلی الله علیه و آله وسلّم) باشد.امام باقر (علیه السّلام) در شهر مدینه تولد یافت و بر اساس نظریه بیشتر مورخان و کتابهای روایی، تولد آن گرامی در سال ۵۷ هـ بوده است. این نقل با روایتی که نشان می دهد امام باقر (علیه السّلام) به هنگام شهادت جد خویش حسین بن علی (علیه السّلام) در سرزمین کربلا حضور داشته و سه سال از عمرش می گذشته است، هماهنگی دارد. در روز و ماه ولادت آن حضرت نیز نقلهای مختلفی یاد شده است:الف) سوم صفر ۵۷ هجری ب) پنجم صفر ۵۷ هجری ج) جمعه، اول رجب ۵۷ هجری د) دوشنبه یا سه شنبه، اول رجب ۵۷ هجری. ولی بیشتر محققان نظریه اول یعنی سوم صفر ۵۷هـ را پذیرفته اند.
متصل به شجره نبوت
امام محمد باقر (علیه السّلام) از جانب پدر و نیز مادر به شجره نبوت منتهی می گردد. ایشان نخستین مولودی هستند که در خاندان علویان از جمع دو دریای امامت ( نسل حسن بن علی (علیه السّلام) و حسین بن علی (علیه السّلام) ) تولد یافت. پدر ایشان علی بن الحسین زین العابدین (علیه السّلام) و مادر آن بزرگوار، ام عبدالله (فاطمه)، دختر امام حسن مجتبی (برخی منابع، ام عبدالله، فاطمه را فرزند حسن مثنی (حسن بن حسن) دانسته اند) (علیه السّلام) می باشد. در پاکی و صداقت ام عبدالله (فاطمه) مادر امام باقر (علیه السّلام) همین بس که به ایشان لقب «صدیقه» دادند. امام باقر (علیه السّلام) مادر بزرگوار خویش را چنین توصیف کرده است:«روزی مادرم کنار دیواری نشسته بود، ناگهان دیوار در معرض ویرانی قرار گرفت، مادرم دست بر سینه دیوار گذاشت و گفت، به حق مصطفی صلی الله علیه و آله وسلّم سوگند، اجازه فرو ریختن نداری دیوار ثابت ماند تا مادرم از آنجا دور شد، سپس دیوار فرو ریخت»
نام و القاب
محمد نامی است که رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) از دیرزمان برای ایشان برگزیده بود. جابر بن عبدالله انصاری یکی از اصحاب پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) افتخار پیدا کرد که سلام رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) را به امام باقر (علیه السّلام) برساند. از بیان ایشان استفاده می شود که نامگذاری امام باقر (علیه السّلام) به وسیله پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلّم) صورت گرفته است. کنیه آن حضرت ابوجعفر است و جز این کنیه ای برای وی نقل نکرده اند. برای امام باقر این القاب ذکر شده است:الف) باقر: که معروف ترین و مشهورترین القاب آن حضرت است و فلسفه آن، این می باشد که شکافنده معضلات علم و گشاینده پیچیدگیهای دانش بود. ب) شاکر؛ج) هادی؛د) امین- شبیه (به جهت شباهت آن حضرت به رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم)). ابن شهر آشوب در مناقب می نویسد: امام باقر (علیه السّلام) میانه بالا و چهارشانه بود. چهره ای نورانی و مویی مجعد و سیمایی گندم گون داشت، خال سیاهی بر روی گونه و خال سرخی بر بدنش دیده می شد. میانه باریک و صدایش خوش آهنگ بود.
فرزندان
...
wikifeqh: شهادت_امام_محمدباقر