شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران. شرکت ملّی پالایش و پَخش فَرآورده های نَفتی ایران
شرکت ملّی پالایش و پَخش فَرآورده های نَفتی ایران
شرکتی تأسیس شده در ۱۳۷۰ش با هدف انجام کلیۀ عملیات مربوط به انتقال نفت خام به پالایشگاه، صادرات، فرآورش، تولید و توزیع فرآورده های نفتی اصلی و جنبی در سراسر ایران، بازاریابی و صدور فرآورده های تولیدی مازاد بر مصرف داخلی، ساخت پالایشگاه، سکوهای دریایی، خطوط لوله و شبکه های مخابراتی مراکز عملیاتی و ستادی صنعت نفت. با طراحی پالایشگاه آبادان در ۱۲۸۸ش، طرح احداث اولین خط لوله بررسی و مسئولیت اجرای آن به عهدۀ مدیری گذاشته شد که در شرکت نفت برمه، تجربۀ اجرای چنین طرحی را داشت. بنابراین به منظور احداث دو خط لوله، با شرکت جیکوبس و دیویس قراردادی منعقد شد. در اوایل ۱۳۰۰ش، درپی نیاز روزافزون به مواد سوختی و انرژی فسیلی در داخل کشور، انگلیسی ها ناگزیر از تأسیس سازمان جدیدی برای پخش مواد نفتی در داخل کشور شدند. در این سال ها پخش مواد نفتی برعهدۀ مدیران انگلیسی بود، تا سرانجام در ۱۳۰۹ ریاست ادارۀ پخش داخلی به مصطفی فاتح واگذار شد. پیش از تأسیس ادارۀ پخش، فرآورده های نفتی مورد نیاز کشور توسط شرکت نفت «انگلیس و پرشیا» و شرکتی روسی تأمین و در ظرف های حلبی بیست لیتری به نقاط مختلف کشور حمل و توزیع می شد. تضاد منافع این دو شرکت، توزیع و فروش فرآورده های نفتی را با مشکلاتی مواجه کرد. لذا برای سامان بخشیدن به امر توزیع و فروش مواد نفتی، سرانجام در ۱۳۰۷ ادارۀ کل پخش تأسیس شد. نخستین کشتی شرکت پخش، موسوم به «فرارا» در اوایل ۱۲۹۱ به منظور انتقال و توزیع فرآورده های نفتی به کشورهای حاشیۀ خلیج فارس، و درپی آن کشتی دیگری به نام «سردار نفت» در ۱۲۹۳ به آب انداخته شد. در اوایل ۱۲۹۴، ساخت پنج فروند نفتکش دیگر، برای انتقال مواد نفتی، به شرکت «آرم استرونگ» سفارش داده شد. در ۱۲۹۵ نقل و انتقال فرآورده، بین بنادر آبادان، بمبئی، کراچی، مدرس و کلکته به کشتی «بریتیش امپرور» محول شد. در آن زمان سرپرستی و نظارت اصلی بر امور پخش و وظایف اداری، حسابداری، بهداشتی، و حمل ونقل نفت خام، از سوی مدیر بازرگانی مستقر در آبادان انجام می گرفت و رئیس فروش شرکت در دفتر تهران زیر نظر مدیر بازرگانی آبادان فعالیت داشت. با ملّی شدن صنعت نفت و انحلال شرکت سهامی نفت انگلیس ـ ایران، تغییرات قابل توجهی در ساختار سازمانی پخش انجام گرفت. در این دوره از فعالیت سازمان پخش، مصطفی فاتح که عهده دار ریاست شرکت بود، جای خود را به نصرت الله منتصر داد. در ۱۳۳۳ با تشکیل و روی کار آمدن کنسرسیوم (شرکت های عامل نفت ایران) سازمان پخش که با مشکلات عدیده ای مواجه بود، به شرکت ملی نفت منتقل شد و با عنوان ادارۀ کل فروش و سازمان پخش شرکت ملی نفت ایران به کار پرداخت نخستین خطوط لوله رفته رفته از آبادان به تهران و از تهران به مشهد و رشت کشیده شد. ایان بولر انگلیسی، نخستین مقاطعه کار احداث خطوط لوله در ایران بود. با احداث خط لولۀ رشت ـ مشهد، امکان صدور نفت به افغانستان نیز مطرح شد. سرانجام در ۱۳۷۰ش شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران تأسیس شد که هم اکنون بزرگ ترین مجموعۀ تابعۀ شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران به شمار می رود. از جمله سازمان های تابعۀ این شرکت، مدیریت امور پالایش، شرکت ملی مهندسی و ساختمان نفت ایران، شرکت مدیریت طرح و احداث و توسعۀ جایگاه های CNG و شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران است.
شرکت ملّی پالایش و پَخش فَرآورده های نَفتی ایران
شرکتی تأسیس شده در ۱۳۷۰ش با هدف انجام کلیۀ عملیات مربوط به انتقال نفت خام به پالایشگاه، صادرات، فرآورش، تولید و توزیع فرآورده های نفتی اصلی و جنبی در سراسر ایران، بازاریابی و صدور فرآورده های تولیدی مازاد بر مصرف داخلی، ساخت پالایشگاه، سکوهای دریایی، خطوط لوله و شبکه های مخابراتی مراکز عملیاتی و ستادی صنعت نفت. با طراحی پالایشگاه آبادان در ۱۲۸۸ش، طرح احداث اولین خط لوله بررسی و مسئولیت اجرای آن به عهدۀ مدیری گذاشته شد که در شرکت نفت برمه، تجربۀ اجرای چنین طرحی را داشت. بنابراین به منظور احداث دو خط لوله، با شرکت جیکوبس و دیویس قراردادی منعقد شد. در اوایل ۱۳۰۰ش، درپی نیاز روزافزون به مواد سوختی و انرژی فسیلی در داخل کشور، انگلیسی ها ناگزیر از تأسیس سازمان جدیدی برای پخش مواد نفتی در داخل کشور شدند. در این سال ها پخش مواد نفتی برعهدۀ مدیران انگلیسی بود، تا سرانجام در ۱۳۰۹ ریاست ادارۀ پخش داخلی به مصطفی فاتح واگذار شد. پیش از تأسیس ادارۀ پخش، فرآورده های نفتی مورد نیاز کشور توسط شرکت نفت «انگلیس و پرشیا» و شرکتی روسی تأمین و در ظرف های حلبی بیست لیتری به نقاط مختلف کشور حمل و توزیع می شد. تضاد منافع این دو شرکت، توزیع و فروش فرآورده های نفتی را با مشکلاتی مواجه کرد. لذا برای سامان بخشیدن به امر توزیع و فروش مواد نفتی، سرانجام در ۱۳۰۷ ادارۀ کل پخش تأسیس شد. نخستین کشتی شرکت پخش، موسوم به «فرارا» در اوایل ۱۲۹۱ به منظور انتقال و توزیع فرآورده های نفتی به کشورهای حاشیۀ خلیج فارس، و درپی آن کشتی دیگری به نام «سردار نفت» در ۱۲۹۳ به آب انداخته شد. در اوایل ۱۲۹۴، ساخت پنج فروند نفتکش دیگر، برای انتقال مواد نفتی، به شرکت «آرم استرونگ» سفارش داده شد. در ۱۲۹۵ نقل و انتقال فرآورده، بین بنادر آبادان، بمبئی، کراچی، مدرس و کلکته به کشتی «بریتیش امپرور» محول شد. در آن زمان سرپرستی و نظارت اصلی بر امور پخش و وظایف اداری، حسابداری، بهداشتی، و حمل ونقل نفت خام، از سوی مدیر بازرگانی مستقر در آبادان انجام می گرفت و رئیس فروش شرکت در دفتر تهران زیر نظر مدیر بازرگانی آبادان فعالیت داشت. با ملّی شدن صنعت نفت و انحلال شرکت سهامی نفت انگلیس ـ ایران، تغییرات قابل توجهی در ساختار سازمانی پخش انجام گرفت. در این دوره از فعالیت سازمان پخش، مصطفی فاتح که عهده دار ریاست شرکت بود، جای خود را به نصرت الله منتصر داد. در ۱۳۳۳ با تشکیل و روی کار آمدن کنسرسیوم (شرکت های عامل نفت ایران) سازمان پخش که با مشکلات عدیده ای مواجه بود، به شرکت ملی نفت منتقل شد و با عنوان ادارۀ کل فروش و سازمان پخش شرکت ملی نفت ایران به کار پرداخت نخستین خطوط لوله رفته رفته از آبادان به تهران و از تهران به مشهد و رشت کشیده شد. ایان بولر انگلیسی، نخستین مقاطعه کار احداث خطوط لوله در ایران بود. با احداث خط لولۀ رشت ـ مشهد، امکان صدور نفت به افغانستان نیز مطرح شد. سرانجام در ۱۳۷۰ش شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران تأسیس شد که هم اکنون بزرگ ترین مجموعۀ تابعۀ شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران به شمار می رود. از جمله سازمان های تابعۀ این شرکت، مدیریت امور پالایش، شرکت ملی مهندسی و ساختمان نفت ایران، شرکت مدیریت طرح و احداث و توسعۀ جایگاه های CNG و شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران است.