شبستان

/SabestAn/

مترادف شبستان: خوابگاه، حرم، حرمسرا

معنی انگلیسی:
[part of mosque designed for sleeping or nocturnal paryers]

لغت نامه دهخدا

شبستان. [ ش َ ب ِ ] ( اِ مرکب ) خوابگاه. ( ناظم الاطباء ). به معنی شب خانه است که حرمسرای پادشاهان و خلوتخانه و خوابگاه ملوک و سلاطین باشد. ( برهان قاطع ). آن حصه از سرا که جای توقف در شب است و اکنون آن را اندرون و اندرونی و زنانه گویند.( فرهنگ نظام ). حرمسرای. ( ناظم الاطباء ) :
برون آوریداز شبستان اوی
بتان سیه چشم خورشیدروی.
فردوسی.
گر این نامور هست مهمان تو
چه کارستش اندر شبستان تو.
فردوسی.
برآمد برین نیز یک چند گاه
شبستان ایرج نگه کرد شاه.
فردوسی.
فریدون شبستان یکایک بگشت
بر آن ماه رویان همه برگذشت.
فردوسی.
کعبه خاتون دو کون ، او را در این خرگاه سبز
هفت بانو بین پرستار شبستان آمده.
خاقانی.
گفتی شما چگونه و چونست نزلتان
ما شاد و نزل ما ز شبستان صبحگاه.
خاقانی.
از آنگه که تابع شد اقبال او را
عروس ظفر در شبستان نماید.
خاقانی.
|| در مساجد جایی را گویند که درویشان و غیر ایشان در آن قسمت عبادت کنندو شبها نیز به خواب روند. ( برهان ). آن قسمت از عمارت مسجد که از هیچ طرف باز نیست و دخول و خروج به آن از درها است چون در شبهای سرد نماز جماعت در آنجا خوانده میشود، شبستان نامیده شده. ( فرهنگ نظام ). آنجای از مزگت که در آن عبادت کنند و شبها در آنجا به خواب روند. ( از ناظم الاطباء ).

فرهنگ فارسی

جای شب، خوابگاه، حرمسرا، قسمتی ازمسجدبزرگ
۱ - خوابگاه . ۲ - حرمسرا . ۳ - قسمتی از مسجدهای بزرگ که دارای سقف است .

فرهنگ معین

(شَ بِ ) (اِمر. ) ۱ - خوابگاه . ۲ - حرمسرا. ۳ - قسمی از مسجد که دارای سقف است .

فرهنگ عمید

۱. قسمت سقف دار مسجدهای بزرگ.
۲. [قدیمی] حرم سرا: گر این نامور هست مهمان تو / چه کاراستَش اندر شبستان تو (فردوسی: ۱/۸۰ ).
۳. [قدیمی] خوابگاه: شب ما روز نباشد مگر آنگاه که تو از شبستان به در آیی چو صباح از دیجور (سعدی۲: ۴۵۴ ).

واژه نامه بختیاریکا

شوادُو؛ کِری

دانشنامه عمومی

شبستان (کلیسا). شبستان ( به انگلیسی: Nave؛ تلفظ: /ˈneɪv/ ) در معماری دیرها، کلیساهای جامع، بازیلیکاها و کلیساهای رمانسک و گوتیک بدنه اصلی بنا است که دسترسی از مرکز به محراب کلیسا را تأمین می کند.
شبستان کلیسا از ورودی، که ممکن است یک هشتی جداگانه باشد، به جایگاه مخصوص کشیش در صدر کلیسا گسترش می یابد و گاهی در طرفین توسط راهروهای کوتاهتری احاطه می شود که با رواق هایی از شبستان جدا می شوند. [ ۱] اگر این راهروها بلند باشند و عرض آن ها قابل مقایسه با عرض شبستان مرکزی باشد ممکن است بگویند که سه شبستان دارد.
در زبان انگلیسی اصطلاح شبستان ( Nave ) از کشتی ( navis ) در زبان لاتین قرون وسطی مشتق شده است. [ ۲] [ ۳] کشتی یکی از نمادهای صدر مسیحیت بود. همچنین ممکن است این واژه از تیرهای طاق های کلیسا، که شبیه به تیرهای حمال کف کشتی هستند، گرفته شده باشد. نوعی از کشتی را در بسیاری از کشورهای اسکاندیناوی و بالتیک به وفور می توان یافت که همانند شبستان یک کلیسا است. [ ۴] افزون بر این، در برخی از زبان ها یک واژه، به عنوان مثال «اسکیب» ( به دانمارکی: skib ) یا «اهِپ» ( به سوئدی: skepp ) ، برای هر دو مفهوم «شبستان» و «کشتی» بکار می رود.
اولین کلیساها زمانی ساخته شدند که سازندگان آن ها با شکل بازلیکای رومی آشنا بودند که یک ساختمان عمومی برای انجام معاملات تجاری بود. این ساحتمان ها یک محوطه مرکزی بزرگ داشتند که با ستون هایی از راهروها جدا می شدند و از پنجره هایی در نزدیکی سقف برخوردار بودند. کلیسای قدیمی سنت پیتر در رم یکی از نخستین کلیساهایی است که این فرم را داراست. این کلیسا در قرن چهارم میلادی به دستور کنستانتین بزرگ امپراتور روم ساخته شد و در قرن شانزدهم بازسازی شد. [ ۲] [ ۵]
شبستان کلیسا بدنه اصلی ساختمان است و بخشی است که برای مردم اختصاص یافته و در مقابل جایگاه مخصوص کشیش قرار می گیرد که در آن روحانیون حضور می یابند. این دو محوطه یا جایگاه در کلیساهای قرون وسطی توسط دیواره یا پارتیشنی از هم جدا شدند. این دیواره، که آن را اغلب از چوب می ساختند و بسیار استادانه تزئین می شد، از ویژگی های قابل توجه کلیساهای اروپا از سده ۱۴ تا اواسط سده ۱۶ میلادی بشمار می رود. [ ۲] [ ۵] [ ۶]
در قرون وسطی شبستان ها به بخش هایی تقسیم شدند تا با تکرار فرم و تأکید بر عناصر عمودی طول شبستان را بیشتر نشان دهند. در دوره رنسانس، به سبب تأثیرات دراماتیک از تناسبات متعادل تری بهره جستند. [ ۵]
عکس شبستان (کلیسا)عکس شبستان (کلیسا)عکس شبستان (کلیسا)عکس شبستان (کلیسا)عکس شبستان (کلیسا)
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف

دانشنامه آزاد فارسی

در معماری اسلامی، بخش سرپوشیده، مسقّف و ستون دار مسجد که در آن نماز می گذارند. سقف شبستان عموماً به صورت طاق های ضربی است. درگذشته معمولاً مسافران شب را در آن جا می گذراندند و بیتوته می کردند، از این رو آن را شبستان گفته اند. در معماری مسیحی، فضای مرکزی کلیسا، از ورودی تا تقاطع گاهِ نقشۀ صلیب شکل در صورت وجود، و در غیر این صورت تا محراب۱. معماران، طرح شبستان را از تالار دادگاه های رومی اقتباس کردند. راهه۲ های جانبی در دو سوی فضای مرکزی قرار دارند. طاق های سنگی بعداً جانشین سقف های چوبی اولیه شدند. شبستان بخشی از کلیساست که افراد غیرروحانی از آن استفاده می کنند.altaraisle

مترادف ها

seraglio (اسم)
حرم، انبار، شبستان، اندرون

bedchamber (اسم)
خوابگاه، شبستان

پیشنهاد کاربران

شبستان:
دکتر کزازی در مورد واژه ی " شبستان" می نویسد : ( ( شبستان در پهلوی در ریخت شپستانšapestān بکار می رفته است . ) )
( ( گرین نامور هست مهمان تو
چه کارستش اندر شبستان تو ) )
( نامه ی باستان ، جلد اول ، میر جلال الدین کزازی ، 1385، ص 316. )

شبستان قسمتی است از مسجدهای بزرگ که دارای سقف است. شبستان ها فضاهای سرپوشیده و دارای ستون های یک شکل و موازی اند که از یک طرف به صحن مسجد راه دارند. همچنین شَبستان مکانی بود در خانهٔ پادشاهان قدیم که خلوت خانه و حرم سرا و خوابگاه آنان به شمار می آمد. در دورهٔ قاجار در ایران شبستان را اندرون، اندرونی و زنانه می گفتند.
...
[مشاهده متن کامل]

جستارهای وابسته [ویرایش]
معماری اسلامی
شوادون
دارالشتا
منابع [ویرایش]
بر پایهٔ: لغتنامهٔ دهخدا، سرواژهٔ شبستان.
[نهفتن]
ن • ب • و
معماری ایران
عناصر
بازار باغ عصارخانه کبوترخانه مناره کاخ کاروانسرا حمام پل آب انبار کوچه قلعه مصلی تکیه مدرسه مقبره مسجد قنات آشپزخانه اسلیمی تابستان نشین بام بادگیر باغچال تاقچه تالار توالت و حمام حوض حیاط دالان رسمی بندی زمستان نشین ساباط سرابستان سرداب سکو شاه نشین غلام گردش مقرنس نشیمن هشتی پنج دری پنج کاسه ای چار سو گنبد ( معماری ) کاربندی کاریز کنگره گوشواره یخدان گودال باغچه یزدی بندی سردر حرم شبستان دارالشتا
شیوه ها
پارسی پارتی خراسانی رازی آذری اصفهانی کرمانی
نظریه ها
سبک سنتی شهرسازی ایرانی
دوره ها
هخامنشیان ساسانی صفوی زندیه قاجار معاصر
رده:معماری ایران
این یک نوشتار خُرد پیرامون ایران است. با گسترش آن به ویکی پدیا کمک کنید.
رده های صفحه: معماری اسلامی معماری ایران معماری مسجد
قس انگلیسی
A Shabestan or Shabistan is an underground space that can be usually found in traditional architecture of mosques, houses, and schools in ancient Persia ( Iran ) .
These spaces were usually used during summers and could be ventilated by windcatchers and qanats.
Moreover, during the Sassanid era and subsequent Islamic periods, shabestans were also referred to inner sanctums of Shahs, where their concubines resided. Later these structures came to be called zanāneh ( feminine residence ) , andarouni ( inner private zone ) and haram ( from Arabic harem ) . [1]
[edit]Cooling
Wind tower and qanat used for cooling.
A shabestan can be cooled using a Qanat in conjunction with a wind tower. A wind tower is a chimney - like structure positioned above the house; the one of its four openings opposite the wind direction is opened to move air out of the house. Incoming air is pulled from a qanat below the house. The air flow across the vertical shaft opening creates a lower pressure ( see Bernoulli effect ) and pulls cool air up from the qanat tunnel below the house. The air from the qanat was drawn into the tunnel at some distance away and is cooled both by contact with the cool tunnel walls/water and by the giving up latent heat of evaporation as water evaporates into the air stream. In dry desert climates this can result in a greater than 15 C° reduction in the air temperature coming from the qanat. Wind tower and qanat cooling have been used in desert climates for over 1000 years. [2]
[edit]See also
Iranian architecture
[edit]Footnotes
^ Dehkhoda Persian Dictionary
^ Bahadori MN ( February 1978 ) . "Passive Cooling Systems in Iranian Architecture". Scientific American 238 ( 2 ) : 144–54. DOI:10. 1038/scientificamerican0278 - 144.
[show] v t e
Architecture of Iran
This architecture - related article is a stub. You can help Wikipedia by expanding it.
View page ratings
Rate this page
What's this?
Trustworthy
Objective
Complete
Well - written
I am highly knowledgeable about this topic ( optional )
Submit ratings
Categories: Architecture stubsIranian architecture
قس فرانسه
Un Shabestan ou Shabistan est un espace enterré ou semi - enterré qui est habituellement rencontré dans l'architecture traditionnelle des mosquées, des maisons et des écoles ( Madreseh ) en Perse ( Iran ) .
Ces espaces étaient utilisés en été et étaient ventilés par des badgir et des qanats.
Voir aussi[modifier]
Architecture iranienne
Portail de l’Iran
Catégorie : Architecture de l'Iran

سالن سینما مثلا شبستان شهرفرنگ

بپرس