شبث بن ربعی مذحجی

[ویکی فقه] ابو عبدالقدوس شبث بن ربعی از کسانی بود که بنا بر نقل برخی از منابع هم ایام جاهلیت و هم دوران اسلام را درک کرده بود. او در سپاه عمر بن سعد بود و در کربلا حضور داشت.
زمانی که سجاح در سال یازدهم هجری ادعای پیامبری کرد با او همراه شد و اذان گوی مخصوص او گردید. اما اندکی بعد توبه کرد و به صفوف مسلمانان پیوست.
همراهی با امام علی
پس از به خلافت رسیدن امیرالمؤمنین (علیه السّلام) به ایشان پیوست. در واقعه جمل به مخالفت با امیرمؤمنان (علیه السّلام) برخاست و در کنار ابوموسی اشعری، مردم کوفه را از یاری حضرت (علیه السّلام) برحذر می داشت. او از بنی تمیم حمایت می کرد و با ازد عمان مخالفت داشت به همین جهت به امیرالمؤمنین (علیه السّلام) توصیه می کرد که به ازدیان عمان اعتماد نکند و در بصره روی بنی تمیم حساب کند و به آنها اعتماد داشته باشد. شبث، در جنگ صفین، در کنار یاران امام علی (علیه السّلام) قرار گرفت و از سوی حضرت (علیه السّلام) فرماندهی بنی حنظله را در این جنگ بر عهده گرفت. قبل از آغاز جنگ، شبث و عده ای دیگر از کوفیان به نمایندگی از سوی علی (علیه السّلام) نزد معاویه فرستاده شدند تا او را به سوی خدا و کتاب او و اطاعت از فرامین او دعوت کنند. پس از آغاز جنگ و در پی مکر عمرو بن عاص و به نیزه کردن قرآنها شبث از کسانی بود که خواهان توقف فوری جنگ شده، بر حکمیت پای می فشرد. پس از پایان نبرد صفین، او به همراه تعداد زیادی از کوفیان از سپاه امیرالمؤمنین (علیه السّلام) جدا شد و در صف خوارج جای گرفت و از سران ایشان گردید. اما اندکی بعد توبه کرد و دوباره به سپاه امام (علیه السّلام) پیوست و از سوی امام (علیه السّلام) فرماندهی جناح چپ لشکر کوفه را در جنگ نهروان بر عهده گرفت.
همراهی با معاویه
پس از شهادت علی (علیه السّلام) و واگذاری خلافت به معاویه شبث نیز از یاران و مریدان این خاندان گردید تا جایی که به درخواست زیاد بن ابیه، حاضر شد علیه حجر بن عدی شهادت دهد شهادتی که سرانجام منجر به شهادت حجر بن عدی و یارانش شد. پس از مرگ معاویه با جریان شیعی کوفه همراه شد و به همراهی جمعی از اشراف کوفه، از امام حسین (علیه السّلام) برای آمدن به کوفه دعوت به عمل آورد. او در این نامه نوشته بود: «باغ و بستان سر سبز شده، میوه ها رسیده، نهرها لبریز گردیده است؛ لذا اگر مایلی، به سپاهی که برایت آماده شده، بپیوند.» اما با آمدن ابن زیاد به شهر کوفه، شبث به او پیوست و به دستور او، به همراه جمعی از اشراف کوفه میان یاران مسلم بن عقیل رفت و آنها را از اطراف مسلم پراکنده ساخت. اندکی پس از فرود آمدن امام حسین (علیه السّلام) و همراهانش در کربلا، عبیدالله بن زیاد نیروهایش را برای خروج از کوفه و رفتن به نخیله فرمان داد. شبث به خاطر نرفتن به کربلا، خود را به بیماری زد؛ اما ابن زیاد متوجه مکر او شد و به او گفت: «آیا خود را به مریضی می زنی؟ اگر در طاعت ما هستی جهت نبرد با دشمنان ما خارج شو.» شبث نیز به ناچار با هزار سوار، راهی کربلا شد و به ابن سعد پیوست.
فرماندهی پیاده نظام
...