شامپانزه معمولی

شامپانزه ( Pan troglodytes ) که با نام های دیگری چون شامپانزه معمولی و شامپانزه قدرتمند شناخته می شود، گونه ای از انسانیان ( Great apes ) است که بومی جنگل ها و ساوانا و مناطق گرمسیری و مرطوب مرکز و غرب آفریقا می باشد.
این شامپانزه که به شامپانزه قوی هیکل آدم نما شهرت دارد بسیار از انسان قوی تر است و در آفریقا زیست می کند. با اینکه از نخستی هایی[ ۴] مثل گوریل و اورانگوتان کوچک تر است اما از هر دوی آن ها باهوش تر می باشد. شامپانزه ها نزدیکترین حیوان از نظر نقشه ژنی به انسان هستند.
شامپانزه ها از گونه های در خطر انقراض هستند و تعدادشان در حال حاضر بین ۱۷۰٫۰۰۰ تا ۳۰۰٫۰۰۰ فرد تخمین زده می شود. مهم ترین تهدیدات علیه این گونه شامل از بین رفتن زیستگاه ها، شکارچیان و بیماری ها است. انسان ها از شامپانزه ها در سیرک ها، نمایش های طنز و در برنامه های سرگرمی تلویزیونی استفاده می کنند. علی رغم قدرت بدنی بسیار زیاد و خوی تهاجمی این حیوان گاهی به عنوان حیوان خانگی نگهداری می شود.
امروزه تلاش هایی جهت آموزش نوعی زبان ارتباطی به شامپانزه ها صورت گرفته که تا کنون پیشرفت قابل ملاحظه ای در این زمینه صورت نگرفته است.
شامپانزۀ معمولی دارای چهار زیرگونۀ تأیید شده، یک زیرگونۀ پیشنهادی و یک زیرگونۀ سابق می باشد.
• شامپانزه مرکزی که در کشورهای کامرون، جمهوری آفریقای مرکزی، گینه استوایی، گابون و جمهوری دموکراتیک کنگو زیست می کند. نام علمی: Pan troglodytes troglodytes و شاید در یک مورد Pan troglodytes tschego[ ۵]
• شامپانزه غربی که در کشورهای گینه، گینه بیسائو، مالی، سنگال، سیرالئون، لیبریا، ساحل عاج و غنا زیست می کند. نام علمی: Pan troglodytes verus
• شامپانزه نیجریه کامرونی نام علمی: Pan troglodytes ellioti و گاهی Pan troglodytes vellerosus
• شامپانزه شرقی که در کشورهای جمهوری آفریقای مرکزی، سودان، جمهوری دموکراتیک کنگو، اوگاندا، رواندا، بروندی، تانزانیا و زامبیا زیست می کند. نام علمی: Pan troglodytes schweinfurthii
• شامپانزه جنوب شرقی که به عقیدهٔ برخی دانشمندان، زیرگونه ای جدید و متفاوت است و در کشورهای بوروندی، اوگاندا، رواندا و تانزانیا زیست می کند. [ ۶] نام علمی: Pan troglodytes marungensis
• شامپانزه کوتوله ( زیرگونۀ سابق - اکنون تحت نام بونوبو شناخته می شود. ) نام علمی: Pan troglodytes paniscus