سیدیحیی بن حسین طباطبایی

[ویکی فقه] الهادی الی الحق یحیی بن حسین (۲۴۵-۲۹۸ ق/۸۵۹-۹۱۱ م)، فقیه، متکلم، محقق، محدث، ادیب، شاعر، مبارز و نخستین امام شیعی زیدی یمن بود.
برخی تولد او را در ۲۲۰ ق/۸۳۵ م نوشته اند.
زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۹، ص۱۷۱، بیروت، ۱۹۶۹ و ۱۹۸۴ م.
برخی از فرمان روایان و عالمان دینی یمن برای تصدی امر امامت زیدیان و خاموش کردن شعله های فتنه و جلوگیری از پراکندگی این فرقه، او را به یمن خواندند و او در ۲۸۰ ق/۸۹۳ م به آن جا سفر کرد، اما در یمن یاوران راست گفتار و استواری نیافت و به مدینه بازگشت. بار دیگر نمایندگانی از سوی بزرگان یمن نزد او آمدند و از او خواستند که به یمن بازگردد و متعهد گشتند که فرمان وی را به جد گردن نهند و با دشمنان و مخالفان او بجنگند. بدین جهت در ۲۸۴ ق/۸۹۷ م برای بار دوم به یمن رفت و در صَعْده اقامت گزید. در ۲۸۶ ق/۸۹۹ م به صنعا کوچ کرد و آن جا را مقر فرمان روایی خود ساخت.
شرف الدین، احمد حسین، تاریخ الیمن الثقافی، ج۴، ص۲۲۶، قاهره، ۱۳۸۷ ق/۱۹۶۷ م.
زیدیان یمن به یاری او برخاستند، شورش او در روزگار المعتضد عباسی ابوالعباس احمد بن الموفق (د ۲۸۹ ق/۹۰۲ م) آغاز شد و پس از اندک زمانی کار بالا گرفت. وی از یک سو دیگر با حکومت های محلی یمن به جنگ پرداخت. قدرت های بومی مانند آل یَعْفُر که گویا از بازماندگان حمیری در صنعا و کحلان بودند،
قلقشندی، احمد بن علی، صبح الاعشی، ج۵، ص۴۷، قاهره، ۱۳۸۳ ق/۱۹۶۱ م.
...