سید ضیاءالدین طباطبایی

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] سید ضیاءالدین طباطبایی، یکی از شخصیت های معروف سیاسی ایران در عصر مشروطه بود.
سید ضیاءالدین طباطبای یکی از شخصیت های معروف سیاسی ایران در عصر مشروطه، پهلوی اول و دوم است که نقش بسزایی در کودتای اسفند ۱۲۹۹ ش و تاسیس سلسله پهلوی ایفا نمود. وی در تابستان ۱۲۶۸ش در شیراز متولد شد. پدرش سید علی آقا یزدی از خطبای مشهور عهد مظفری است که در اواخر سلطنت ناصرالدین شاه به حوزه علمیه نجف رفت. وی در پی درخواست مظفرالدین میرزای ولیعهد از میرزای شیرازی به منظور اعزام یکی از روحانیون حوزه به منظور زعامت دینی هموطنان به ایران بازگشت. سید علی آقا در زمان مشروطه تنها در چارچوب اقدامات مظفری با مشروطه خواهان موافق بود، اما بعدها در صف مخالفان مشروطه طلبان و همرزم شیخ فضل الله نوری قرار گرفت و حتی در دوران استبداد صغیر به ساری نیز تبعید شد. مادرش نیز دختری شیرازی بود که پدرش در سفری به شیراز با وی ازدواج کرد و سید ضیاء نیز نخستین فرزند وی بود.
ماهیت سیاسی سید ضیاء
درباره ماهیت سیاسی سید ضیاء دو نظر متضاد وجود دارد. عده ای او را مظهر بیگانه پرستی در راستای منافع انگلستان می دانند که در مواقع لزوم از او به عنوان یک مهره بیشترین استفاده را می برد. به عنوان نمونه در زمان عقد قرارداد ۱۹۱۹م در کابینه وثوق الدوله که انگلستان را شریک مسائل مالی و نظامی ایران کرد و استقلال مملکت را دچار خدشه نمود، وی یکی از حامیان این قرارداد بود و آن را رستاخیز نو ایران خواند و این دقیقاً برخلاف موضع گیری اش دوران وزارتش بود که آن را هماهنگ با سیاست انگلستان می دانند. برخی دیگر او را به عنوان فردی انقلابی و آزادیخواه که هر چند ممکن است، دارای اشتباهاتی باشد، می ستایند.
تحصیلات
سید ضیاء که در حدود یک سالگی همراه با والدین خود به تبریز برده شد. تحصیلات مقدماتی خود را توسط معلمین خصوصی در منزل فراگرفت. سپس با ورود به مدرسه ثریای تبریز علاوه بر دروس جدید زبان روسی را نیز فراگرفت. پس از آن به شیراز رفته، علاوه بر تحصیلات مذهبی به فراگیری زبان های فرانسه و انگلیسی نیز پرداخت.
از نوجوانی تا کودتای ۱۲۹۹ش
...

پیشنهاد کاربران

بپرس