سید اسماعیل بلخی

دانشنامه اسلامی

[ویکی شیعه] سید اسماعیل بلخی (۱۲۹۹-۱۳۴۷ش) مشهور به شهید بلخی و علامه بلخی، در حوزه علمیه مشهد به تحصیل علوم اسلامی پرداخت و نقشی جدی در قیام مسجد گوهرشاد داشت. او سپس به زادگاه خود بازگشت و با تشکیل گروه هایی از جمله حزب ارشاد، برای اصلاح قانون اساسی و انتخابات مجلس شورای ملی افغانستان تلاش کرد. بلخی را پیشگام نهضت اسلامی معاصر افغانستان دانسته اند. مهمترین اثری وی دیوان شعرش است که در آن ۵ هزار بیت از اشعار او گردآوری شده است.
سید اسماعیل بلخی، در روستای سرپل بلخاب از توابع ولایت جوزجان در شمال افغانستان متولد شد. تاریخ تولد او را ۱۲۹۵ یا ۱۲۹۹ش ذکر کرده اند.
پدرش سید محمد حسینی بلخی، از عالمان بلخاب بود. سید اسماعیل، مادرش بی بی علویه را در سال ۱۳۰۰ش از دست داد و در سال ۱۳۰۴ش همراه خانواده، به مشهد رفت. سپس برای تحصیل علوم دینی وارد حوزه علمیه مشهد شد. در سال ۱۳۱۷ با دختر مردی به نام رحم خدا خان ازدواج کرد. اولین فرزند او در سال ۱۳۱۸ متولد شد و علی نام گرفت. دومین فرزند او، خدیجه بلخی در سال ۱۳۲۴ در هرات به دنیا آمد. صدیقه بلخی، دیگر فرزند سید اسماعیل بلخی است.

[ویکی فقه] بلخی، سیّداسماعیل، مبارز مذهبی و شاعر انقلابی افغانستان.
بلخی، سیّداسماعیل، مبارز مذهبی و شاعر انقلابی افغانستان.
به قولی در ۱۲۹۸ ش و به قولی دیگر در ۱۲۹۹ ش در روستای سرپل درّه بلخاب، در ولایت جوزجان افغانستان، به دنیا آمد
در ۱۳۰۰ ش، مادرش را از دست داد و در ۱۳۰۴ ش همراه پدرش، سیدمحمد که از عالمان دینی منطقه بود، برای تحصیل در حوزه علمیه مشهد به ایران آمد و در مدرسه عباسقلی خان مشغول تحصیل شد و ادبیات، منطق و حکمت را نزد ادیب نیشابوری و دیگر استادان فراگرفت و دوره سطح فقه و اصول را نزد اساتید حوزه مشهد آموخت
در ۱۳۱۴ ش، در قیام مسجد گوهرشاد در اعتراض به کشف حجاب، شرکت کرد.
ازینرو در اواخر ۱۳۱۴ ش یا ۱۳۱۵ ش، مخفیانه از مشهد راهی هرات شد.
او در ۱۳۱۶ ش با پدرش جهت زیارت عتبات از راه بندر کراچی و بوشهر به عراق، و سپس به منظور عمره به عربستان و از آن جا به اردن و مصر مسافرت کرد و در بازگشت مدتی در مشهد اقامت نمود و در ۱۳۱۷ ش به هرات بازگشت
در آن جا مدتی تحت نظر بود.
عده ای این امر را (روندی) عادی می دانند که دولت افغانستان با هر عالم شیعه در آن ایام اعمال می کرده ولی عده ای دیگر تحت نظر بودن بلخی را ناشی از نگرانی دولت از مداخله او در امور سیاسی می دانند
در همان سال، در هرات ازدواج کرد و همان جا اقامت گزید

← سفر بلخی به افغانستان
(۱) علاوه بر مصاحبه های نویسنده با میرمحمد حسن میرمحمد حسن ریاضی هدی و صدیقه بلخی.
(۲) حسن احمدی نژاد، «خطابه های علامه بلخی (ره)»، نجات، ش ۲۵ (تیر ۱۳۷۷).
(۳) حسن احمدی نژاد، «قیام علامه شهید سیداسماعیل بلخی»، نجات، ش ۱۰ (فروردین ۱۳۷۷).
(۴) مرتضی اسعدی، جهان اسلام، تهران ۱۳۶۶ـ ۱۳۶۹ ش.
(۵) افسانه اکبرزاده بلخی، «زین صبح سوگوار»، ارشاد النسوان، ش ۱۱ (تیر ۱۳۷۷).
(۶) سیداسماعیل بلخی، دیوان، تهران ۱۳۶۸ ش.
(۷) «جایگاه شهید علامه بلخی در معماری بنای تفکر اصیل اسلامی»، پیام مستضعفین، ش ۵۷ ـ ۵۸ (مرداد ۱۳۶۵).
(۸) محمد حسین جعفریان، «از فراز هندوکش»، کیهان فرهنگی، سال ۸، ش ۸ (بهمن ۱۳۷۰).
(۹) محمود حسینی، «شهید بلخی (ره)، رهبر کم نظیر و نابغه قرن در افغانستان»، نجات، ش ۲۵ (تیر ۱۳۷۷).
(۱۰) هادی خسروشاهی، نهضتهای اسلامی در افغانستان، تهران ۱۳۷۰ ش.
(۱۱) میرمحمد حسن میرمحمد حسن ریاضی هدی، گنجینه، تهران.
(۱۲) میرمحمد صدیق فرهنگ، افغانستان در پنج قرن اخیر، قم ۱۳۷۴ ش.
(۱۳) فریادهای جاویدان، تهران ۱۳۶۱ ش.
(۱۴) محمد کاظم کاظمی، «بی همگان با همگان»، سراج، سال ۲، ش ۸ (تابستان ۱۳۷۵).
(۱۵) یادواره علامه شهید سیداسماعیل بلخی، تهران ۱۳۶۸ ش.

پیشنهاد کاربران

بپرس