سید اسدالله لاجوردی

[ویکی اهل البیت] سید اسدالله لاجوردی سال 1314 در یکی از محلات جنوبی تهران در خانواه ای مذهبی چشم به جهان گشود. پدرش سید علی اکبر و مادرش زنی نیکوکار به نام قمر قائم الصباح بود. پدر سید اسدالله خانواده پرجمعیت خویش را از راه چوب فروشی اداره می کرد و در ایام فساد رضاشاهی با زحمت بسیار فرزندان خود را با تعلیمات اسلامی پرورش می داد.
تحصیلات ابتدایی سید اسدالله از سال 1320 همزمان با جنگ جهانی دوم آغاز گردید و با مشکلاتی مانند قحطی، تورم و ناامنی ناشی از جنگ به پایان رسید. سال 1327 پای به دبیرستان نهاد او برای تأمین معاش خانواده اش همزمان با تحصیل در چوب فروشی پدرش نیز کار می کرد.
سید اسدالله پس از دو سال تحصیل در مقطع دبیرستان ترک تحصیل کرد و به فراگیری علوم حوزوی پرداخت. شرح لمعه و اصول و منطق را در مسجد شاهچراغ نزد استاد شاهچراغی و فقه را نزد مرحوم سید مرتضی لنگرودی فراگرفت. آشنایی با حاج صادق امانی حاصل آن دوران است. دوستی آنها با وصلت حاج صادق امانی با خواهر سید اسدالله مستحکم تر شد و نقطه عطفی در زندگی مبارزاتی وی محسوب می گردد.
او همراه حاج صادق امانی، محمدصادق اسلامی گیلانی و حسین رحمانی ادبیات عرب را به خوبی و علوم حوزوی را در حد کفایه آموخت و به دلیل هوش و ذکاوت و قدرت و استنباط بالا به تفسیر قرآن پرداخت و به جلسات بحث شهید مطهری نیز راه یافت.
سید اسدالله در سال 1339 با دختری متدین از خانوده ای مذهبی ازدواج کرد. لاجوردی و همراهانش به مرور تحت رهنمودهای علمای متعهدی همچون شهید آیت الله بهشتی و شهید استاد مطهری ــ گردانندگان سه هئیت مذهبی تهران ـــ و همچنین آشنایی گروههای مختلف با امام خمینی و توصیه ایشان به همبستگی میان گروهها تصمیم به ائتلاف و ایجاد تشکل در راستای مبارزه با رژیم ستم شاهی گرفتند که به شکل گیری هئیت مؤتلفه اسلامی انجامید. با این رویداد مبارزات امام خمینی با رژیم شکل تازه ای به خود گرفت. امام در اعتراض به اقدامات رژیم، نوروز سال 1342 را که مصادف با وفات امام جعفرصادق علیه السلام بود عزای عمومی اعلام نمود و رژیم تصمیم گرفت با انجام اقداماتی شدید روحانیون را مرعوب ساخته و آنها را از صحنه سیاست دور نماید. بنابراین روز 2 فروردین 1342 گروهی از سربازان گارد شاهنشاهی مجلس روضه خوانی و عزای آیت الله گلپایگانی را که در مدرسه فیضیه قم برگزار شده بود، برهم زده و به ضرب و شتم مردم و روحانیون پرداختند.
واقعه مدرسه فیضیه قم و سخنرانی تاریخی امام در روز 13 خرداد 1342 که منجر به دستگیری ایشان و قیام 15 خرداد گردید موجب تظاهرات عده بسیاری از مردم شهرهای قم و تهران شد. یک شاخه از تظاهرات نیز قرار بود از منزل سید اسدالله لاجوردی شروع شود.
به دنبال اقدامات خشونت بار رژیم، مؤتلفه تصمیم به فعالیت مسلحانه گرفت و به دنبال تصویب طرح کاپیتولاسیون توسط حسنعلی منصور و ترور وی، لاجوردی دستگیر شد و پس از مدتی از زندان شهربانی آزاد گردید. بعد از آزادی او از زندان، تحقیقات در مورد قتل منصور ادامه یافت و ساواک که به نقش هئیت مؤتلفه اسلامی در برنامه ریزی و اجرای قتل منصور پی برده بود در 13 اسفند 1343 منزل لاجوردی را دوباره بازرسی و بعد از دو روز او را به اتهام عضویت در هئیت مؤتلفه دستگیر کرد و به زندان قزل قلعه منتقل ساخت و تحت بازجویی و شکنجه های طاقت فرسا قرار داد.