سون یات سِن (۱۸۶۶ـ۱۹۲۵)(Sun Yat-Sen)
سون یات سِن
(به چینی سون وِن) انقلابی چینی. در نزدیکی گوانگجو در خانواده ای زمین دار متولد شد. در مدرسۀ پسرانۀ انگلیکان در هونولولو ( ۱۸۷۹ ـ ۱۸۸۲) تحصیل کرد، و تحت تأثیر غرب قرار گرفت. از دانشکدۀ پزشکی هنگ کنگ دانشنامه گرفت (۱۸۹۲) و در همان شهر به طبابت پرداخت. از آن پس همۀ فعالیت هایش صَرف سرنگونی سلسلۀ چینگ و تأسیس جمهوری بادوام در چین شد. پس از شورشی ناموفق (۱۸۹۵) از چین گریخت و برای جلب حمایت چینی های مقیم خارج در سراسر جهان به سفر پرداخت. اتحادیۀ انقلابی تئونگ منگ هوی را در ژاپن تأسیس کرد (۱۹۰۵) و سه اصل ملی گرایی، مردم سالاری، و امرار معاش مردم را اعلام کرد. پس از پیروزی انقلاب چین، سون به ریاست موقت جمهوری چین انتخاب شد (دسامبر ۱۹۱۱)، اما دو ماه بعد به نفع یوآن شی کایکنار رفت. تئونگ منگ هوی به حزب سیاسی تبدیل شد و کومین تانگ نام گرفت. سون در ۱۹۱۳ پس از شورشی ناموفق علیه یوان به ژاپن گریخت، در ۱۹۱۷، به چین بازگشت و در ۱۹۲۱ رئیس دولت ملی خودخواندۀ گوانگجو در جنوب چین شد. در ۱۹۲۴، به منظور فتح سراسر چین، همکاری نزدیکی را با کمونیست ها آغاز کرد. از او کتاب های خاطرات یک انقلابی چینی و شالوده های بازسازی ملی (ترجمه ۱۹۵۳) برجا مانده اند.
سون یات سِن
(به چینی سون وِن) انقلابی چینی. در نزدیکی گوانگجو در خانواده ای زمین دار متولد شد. در مدرسۀ پسرانۀ انگلیکان در هونولولو ( ۱۸۷۹ ـ ۱۸۸۲) تحصیل کرد، و تحت تأثیر غرب قرار گرفت. از دانشکدۀ پزشکی هنگ کنگ دانشنامه گرفت (۱۸۹۲) و در همان شهر به طبابت پرداخت. از آن پس همۀ فعالیت هایش صَرف سرنگونی سلسلۀ چینگ و تأسیس جمهوری بادوام در چین شد. پس از شورشی ناموفق (۱۸۹۵) از چین گریخت و برای جلب حمایت چینی های مقیم خارج در سراسر جهان به سفر پرداخت. اتحادیۀ انقلابی تئونگ منگ هوی را در ژاپن تأسیس کرد (۱۹۰۵) و سه اصل ملی گرایی، مردم سالاری، و امرار معاش مردم را اعلام کرد. پس از پیروزی انقلاب چین، سون به ریاست موقت جمهوری چین انتخاب شد (دسامبر ۱۹۱۱)، اما دو ماه بعد به نفع یوآن شی کایکنار رفت. تئونگ منگ هوی به حزب سیاسی تبدیل شد و کومین تانگ نام گرفت. سون در ۱۹۱۳ پس از شورشی ناموفق علیه یوان به ژاپن گریخت، در ۱۹۱۷، به چین بازگشت و در ۱۹۲۱ رئیس دولت ملی خودخواندۀ گوانگجو در جنوب چین شد. در ۱۹۲۴، به منظور فتح سراسر چین، همکاری نزدیکی را با کمونیست ها آغاز کرد. از او کتاب های خاطرات یک انقلابی چینی و شالوده های بازسازی ملی (ترجمه ۱۹۵۳) برجا مانده اند.
wikijoo: سون_یات_سن