[ویکی فقه] سوره یونس به داستان حضرت یونس اشاره کرده است و این سوره برگرفته از نام مبارک این پیامبر بزرگ خداست. از لحاظ حجم و کمیت یکی از سوره های متوسط است که حدود دو سوم جزء قرآن را دربر دارد و اولین سوه از سوره های مئون است.
در این سوره به داستان حضرت یونس(ع) اشاره شده است. بدین جهت این سوره برگرفته از نام مبارک این پیامبر بزرگ خداست. این سوره مکی است و به ترتیب مصحف دهمین و به ترتیب نزول پنجاه ویکمین سوره قرآن است. چهارمین سوره از سوره های بیست و نه گانه ای است که با حروف مقطعه آغاز می شوند. تعداد آیات این سوره ۱۰۹ آیه است که بعضی از قاریان آن را ۱۱۰ آیه می شمارند که نظریه اول صحیح و مشهور است. تعداد کلمات آن ۱۸۴۴ کلمه و تعداد حروف آن ۷۵۹۳ حرف است. از لحاظ حجم و کمیت یکی از سوره های متوسط است که حدود دو سوم جزء قرآن را دربر دارد و اولین سوه از سوره های مئون است.
مفاهیم
بیان مظاهر قدرت خداوند، دلایل اثبات وجود خدا، مسأله وحی، نبوت و بعثت پیامبران، آیات تکوینی و علوم طبیعی، طبیعت شناسی و بحث از اسرار خلقت و آفرینش و رازهای پیچیده و نهفته آن، ترسیم تمثیلی از حقیقت دنیا، داستان هایی آموزنده از پیامبران از جمله یونس، نوح و موسی علیهم السلام بعضی از مضامین و مطالب مهم این سوره است.
جستارهای وابسته
...
در این سوره به داستان حضرت یونس(ع) اشاره شده است. بدین جهت این سوره برگرفته از نام مبارک این پیامبر بزرگ خداست. این سوره مکی است و به ترتیب مصحف دهمین و به ترتیب نزول پنجاه ویکمین سوره قرآن است. چهارمین سوره از سوره های بیست و نه گانه ای است که با حروف مقطعه آغاز می شوند. تعداد آیات این سوره ۱۰۹ آیه است که بعضی از قاریان آن را ۱۱۰ آیه می شمارند که نظریه اول صحیح و مشهور است. تعداد کلمات آن ۱۸۴۴ کلمه و تعداد حروف آن ۷۵۹۳ حرف است. از لحاظ حجم و کمیت یکی از سوره های متوسط است که حدود دو سوم جزء قرآن را دربر دارد و اولین سوه از سوره های مئون است.
مفاهیم
بیان مظاهر قدرت خداوند، دلایل اثبات وجود خدا، مسأله وحی، نبوت و بعثت پیامبران، آیات تکوینی و علوم طبیعی، طبیعت شناسی و بحث از اسرار خلقت و آفرینش و رازهای پیچیده و نهفته آن، ترسیم تمثیلی از حقیقت دنیا، داستان هایی آموزنده از پیامبران از جمله یونس، نوح و موسی علیهم السلام بعضی از مضامین و مطالب مهم این سوره است.
جستارهای وابسته
...
wikifeqh: سوره_یونس
[ویکی شیعه] سوره یونس دهمین سوره قرآن و از سوره های مکی که در جزء یازدهم قرآن جای گرفته است. این سوره به سبب آنکه به شرح سرگذشت حضرت یونس می پردازد، یونس نامیده شده است. سوره یونس از مسئله وحی و مقام پیامبر(ص) و نشانه های عظمت آفرینش و ناپایداری این دنیا سخن می گوید و به آخرت دعوت می کند. در این سوره داستان طوفان نوح و سرگذشت موسی و فرعونیان آمده است.
از آیات مشهور سوره یونس، آیه ۳۸ است که با مخالفان پیامبر(ص) تحدی می کند و آنان را به این فرا می خواند که اگر راست می گویند، سوره ای مانند یکی از سوره های قرآن بیاورند. گفته شده این تحدی نشان معجزه بودن قرآن است. در روایات آمده است هر کس سوره یونس را بخواند، خداوند ده برابر کسانی که حضرت یونس(ع) را تصدیق یا تکذیب کرده اند و کسانی که همراه فرعون غرق شدند، حسنه می دهد.
این سوره به مناسبت شرح داستان حضرت یونس(ع) به نام سوره یونس خوانده شده است.
از آیات مشهور سوره یونس، آیه ۳۸ است که با مخالفان پیامبر(ص) تحدی می کند و آنان را به این فرا می خواند که اگر راست می گویند، سوره ای مانند یکی از سوره های قرآن بیاورند. گفته شده این تحدی نشان معجزه بودن قرآن است. در روایات آمده است هر کس سوره یونس را بخواند، خداوند ده برابر کسانی که حضرت یونس(ع) را تصدیق یا تکذیب کرده اند و کسانی که همراه فرعون غرق شدند، حسنه می دهد.
این سوره به مناسبت شرح داستان حضرت یونس(ع) به نام سوره یونس خوانده شده است.
wikishia: سوره_یونس
[ویکی اهل البیت] سوره یونس دهمین سوره قرآن است ودارای 109 آیه است.
این سوره مبارکه - همانطور که از آیاتش پیداست - در مکه نازل شده و از سوره هایی است که نزول آن در اوائل بعثت بوده و این سوره بطوری که از پیوستگی و اتصال آیات کریمه اش پیداست یکباره نازل شده است. ولی بعضی از مفسرین سه آیه از این سوره را که از جمله«" فَإِنْ کُنْتَ فِی شَکٍّ مِمَّا أَنْزَلْنا إِلَیْکَ ..."» شروع می شود استثناء کرده و گفته اند که این سه آیه در مدینه نازل شده است. و بعضی دیگر آیه«" وَ مِنْهُمْ مَنْ یُؤْمِنُ بِهِ وَ مِنْهُمْ مَنْ لا یُؤْمِنُ بِهِ وَ رَبُّکَ أَعْلَمُ بِالْمُفْسِدِینَ"» را استثناء کرده و گفته اند در مدینه و درباره یهودیان نازل شده، ولیکن از الفاظ این آیات هیچ دلیلی بر این دو قول دیده نمی شود.
این سوره در ترتیب مصحف دهمین سوره و در ترتیب نزول پنجاه و یکیمین سوره قرآن کریم است که پیش از آن سوره اسراء و پس از آن سوره هود نازل شده است.
ابی بن کعب از رسول خدا صلی اللَّه علیه و آله روایت کرده که فرمود: هر کس این سوره را بخواند ده حسنه خدا بدو عطا می کند به شماره هر کس که یونس پیغمبر را تصدیق کرده و یا تکذیب نموده و بشماره هر کس که همراه فرعون غرق شده است. و از امام صادق علیه السلام روایت شده که فرمود: هر که سوره یونس را در هر دو ماه یا سه ماه (یکبار) بخواند ترس آنکه وی از جاهلان باشد برای او نیست و در روز قیامت از مقربان خواهد بود.
غرض این سوره، یعنی آن هدفی که سوره برای بیان آن نازل شده، عبارت است از تاکید مردم به التزام به توحید، و این تاکید را از راه بشارت و انذار انجام داده، گویا این سوره بعد از آنکه مشرکین، مساله وحی را انکار کردند و قرآن را سحر خواندند نازل شده، و ادعای آنان را به این بیان رد کرده که: قرآن کتابی است آسمانی و نازل شده به علم خدای تعالی و آنچه از معارف توحید که در آن است از قبیل وحدانیت خدای تعالی و علم و قدرت او و این که خلقت منتهی به او است و سنت های عجیبی که در خلقت عالم دارد و این که خلق همگی با اعمالشان به سوی او برمی گردند و در برابر آنچه کرده اند جزاء داده می شوند - خیر باشد جزای خیر داده می شوند و شر باشد جزای شر - همه و همه اموری است که آیات آسمان و زمین بر آن دلالت دارد، و عقل سالم نیز به سوی آن راهنمایی می کند. پس، همه این ها معانی و معارفی است حق و معلوم است که کلامی که بر چنین معارفی دلالت می کند کلام حکیم است و سحر باطلی که با عباراتی شیرین و فریبنده زینت شده نمی تواند حاکی از چنین معارفی باشد.
دلیل بر آنچه گفتیم این است که خدای تعالی سوره مورد بحث را با گفتار در باره تکذیب دشمنان نسبت به قرآن کریم آغاز نموده و فرموده: «"أَکانَ لِلنَّاسِ عَجَباً أَنْ أَوْحَیْنا... قالَ الْکافِرُونَ إِنَّ هذا لَساحِرٌ مُبِینٌ"» و با لحنی چون: «"وَاتَّبِعْ ما یُوحی إِلَیْکَ"» ختم فرموده است، و آن آغاز و این انجام را در خلال آیات آن نیز چند بار تذکر داده، یکجا فرموده: «"وَ إِذا تُتْلی عَلَیْهِمْ آیاتُنا"» و جای دیگر فرموده: «"وَ ما کانَ هذَا الْقُرْآنُ أَنْ یُفْتَری مِنْ دُونِ اللَّهِ ..."»، و جای دیگر فرموده: «"یا أَیُّهَا النَّاسُ قَدْ جاءَتْکُمْ مَوْعِظَةٌ ..."، و نیز فرموده: " فَإِنْ کُنْتَ فِی شَکٍّ مِمَّا أَنْزَلْنا إِلَیْکَ ...".»
پس همین که می بینیم این مطلب، یعنی سخن از حقانیت قرآن در چند جای سوره تکرار شد و در اول و آخر آن آمده، باید بفهمیم که زمینه و اساس آیات این سوره همان پاسخگویی و رد انکار کفاری است که وحی بودن قرآن را انکار می کردند، و به همین جهت است که باز می بینیم تهدیدهایی که در این سوره آمده- که قسمت عمده سوره است- در باره مکذبین آیات خدا از این امت است، اینها هستند که تهدیدشان کرده است به قضاء بین آنان، و بین پیامبرشان (صلوات اللَّه علیه) و فرموده: این قضاء، سنتی است که خدای تعالی در بین هر امتی با پیغمبرش جاری کرده. و نیز میبینیم که سوره مورد بحث را با تعقیب همین جریان ختم نموده، بطوری که گویی بیان حقیقت نامبرده از مختصات این سوره است.
بنابراین جا دارد که ما سوره یونس را به سوره انذار و قضاء عدل بین رسول خدا صلی اللَّه علیه و آله و بین امتش معرفی کنیم و اتفاقا سوره با همین قضاء ختم شده، آنجا که خطاب به رسول گرامی خود فرموده: «"وَاصْبِرْ حَتَّی یَحْکُمَ اللَّهُ وَ هُوَ خَیْرُ الْحاکِمِینَ".»
این سوره مبارکه - همانطور که از آیاتش پیداست - در مکه نازل شده و از سوره هایی است که نزول آن در اوائل بعثت بوده و این سوره بطوری که از پیوستگی و اتصال آیات کریمه اش پیداست یکباره نازل شده است. ولی بعضی از مفسرین سه آیه از این سوره را که از جمله«" فَإِنْ کُنْتَ فِی شَکٍّ مِمَّا أَنْزَلْنا إِلَیْکَ ..."» شروع می شود استثناء کرده و گفته اند که این سه آیه در مدینه نازل شده است. و بعضی دیگر آیه«" وَ مِنْهُمْ مَنْ یُؤْمِنُ بِهِ وَ مِنْهُمْ مَنْ لا یُؤْمِنُ بِهِ وَ رَبُّکَ أَعْلَمُ بِالْمُفْسِدِینَ"» را استثناء کرده و گفته اند در مدینه و درباره یهودیان نازل شده، ولیکن از الفاظ این آیات هیچ دلیلی بر این دو قول دیده نمی شود.
این سوره در ترتیب مصحف دهمین سوره و در ترتیب نزول پنجاه و یکیمین سوره قرآن کریم است که پیش از آن سوره اسراء و پس از آن سوره هود نازل شده است.
ابی بن کعب از رسول خدا صلی اللَّه علیه و آله روایت کرده که فرمود: هر کس این سوره را بخواند ده حسنه خدا بدو عطا می کند به شماره هر کس که یونس پیغمبر را تصدیق کرده و یا تکذیب نموده و بشماره هر کس که همراه فرعون غرق شده است. و از امام صادق علیه السلام روایت شده که فرمود: هر که سوره یونس را در هر دو ماه یا سه ماه (یکبار) بخواند ترس آنکه وی از جاهلان باشد برای او نیست و در روز قیامت از مقربان خواهد بود.
غرض این سوره، یعنی آن هدفی که سوره برای بیان آن نازل شده، عبارت است از تاکید مردم به التزام به توحید، و این تاکید را از راه بشارت و انذار انجام داده، گویا این سوره بعد از آنکه مشرکین، مساله وحی را انکار کردند و قرآن را سحر خواندند نازل شده، و ادعای آنان را به این بیان رد کرده که: قرآن کتابی است آسمانی و نازل شده به علم خدای تعالی و آنچه از معارف توحید که در آن است از قبیل وحدانیت خدای تعالی و علم و قدرت او و این که خلقت منتهی به او است و سنت های عجیبی که در خلقت عالم دارد و این که خلق همگی با اعمالشان به سوی او برمی گردند و در برابر آنچه کرده اند جزاء داده می شوند - خیر باشد جزای خیر داده می شوند و شر باشد جزای شر - همه و همه اموری است که آیات آسمان و زمین بر آن دلالت دارد، و عقل سالم نیز به سوی آن راهنمایی می کند. پس، همه این ها معانی و معارفی است حق و معلوم است که کلامی که بر چنین معارفی دلالت می کند کلام حکیم است و سحر باطلی که با عباراتی شیرین و فریبنده زینت شده نمی تواند حاکی از چنین معارفی باشد.
دلیل بر آنچه گفتیم این است که خدای تعالی سوره مورد بحث را با گفتار در باره تکذیب دشمنان نسبت به قرآن کریم آغاز نموده و فرموده: «"أَکانَ لِلنَّاسِ عَجَباً أَنْ أَوْحَیْنا... قالَ الْکافِرُونَ إِنَّ هذا لَساحِرٌ مُبِینٌ"» و با لحنی چون: «"وَاتَّبِعْ ما یُوحی إِلَیْکَ"» ختم فرموده است، و آن آغاز و این انجام را در خلال آیات آن نیز چند بار تذکر داده، یکجا فرموده: «"وَ إِذا تُتْلی عَلَیْهِمْ آیاتُنا"» و جای دیگر فرموده: «"وَ ما کانَ هذَا الْقُرْآنُ أَنْ یُفْتَری مِنْ دُونِ اللَّهِ ..."»، و جای دیگر فرموده: «"یا أَیُّهَا النَّاسُ قَدْ جاءَتْکُمْ مَوْعِظَةٌ ..."، و نیز فرموده: " فَإِنْ کُنْتَ فِی شَکٍّ مِمَّا أَنْزَلْنا إِلَیْکَ ...".»
پس همین که می بینیم این مطلب، یعنی سخن از حقانیت قرآن در چند جای سوره تکرار شد و در اول و آخر آن آمده، باید بفهمیم که زمینه و اساس آیات این سوره همان پاسخگویی و رد انکار کفاری است که وحی بودن قرآن را انکار می کردند، و به همین جهت است که باز می بینیم تهدیدهایی که در این سوره آمده- که قسمت عمده سوره است- در باره مکذبین آیات خدا از این امت است، اینها هستند که تهدیدشان کرده است به قضاء بین آنان، و بین پیامبرشان (صلوات اللَّه علیه) و فرموده: این قضاء، سنتی است که خدای تعالی در بین هر امتی با پیغمبرش جاری کرده. و نیز میبینیم که سوره مورد بحث را با تعقیب همین جریان ختم نموده، بطوری که گویی بیان حقیقت نامبرده از مختصات این سوره است.
بنابراین جا دارد که ما سوره یونس را به سوره انذار و قضاء عدل بین رسول خدا صلی اللَّه علیه و آله و بین امتش معرفی کنیم و اتفاقا سوره با همین قضاء ختم شده، آنجا که خطاب به رسول گرامی خود فرموده: «"وَاصْبِرْ حَتَّی یَحْکُمَ اللَّهُ وَ هُوَ خَیْرُ الْحاکِمِینَ".»
wikiahlb: سوره_یونس