سنگ اواری

سنگ آواری. سنگ آواری ( به انگلیسی: Clastic rock ) به گونه ای از سنگ رسوبی اطلاق می گردد، که اغلب از قطعات شکستهٔ سنگ یا کانی ها تشکیل شده است و مسافتی را از منشأ خود دور شده باشد. جزء، دانه یا تکه ای از سنگ یا رسوب که از هوازدگی مکانیکی تودهٔ سنگی بزرگ تر ساخته شود، نیز آوار یا پارآوار نامیده می شود.
ذرات تشکیل دهنده سنگ های آواری در اثر تخریب سنگ های مناطق قاره ای به وجود آمده اند و توسط رودخانه ها به درون حوضه رسوبی حمل شده و رسوب کرده اند. این سنگ ها را بر اساس اندازه ذرات تشکیل دهنده آن ها به سه دسته سنگ های دانه ریز یا گل سنگ ها، دانه متوسط یا ماسه سنگ ها و دانه درشت یا کنگلومراها و برش های رسوبی تقسیم می کنند. به بافتی رسوبی که در آن ذرات درشت تر در تماس با یکدیگر هستند بافت آواربنیاد گفته می شود.
برخی از انواع سنگ های آواری بنا به شیوه پدید آمدنشان از این قرارند:
• سنگ آوار ( lithoclast ) قطعه ای سنگ کربناتی با قطر بیش از دو میلی متر که از یک سنگ آهک یا دولومیت قدیمی تر به صورت مکانیکی جدا شده و در درون یا مجاور یا بیرون محل رسوب گذاری نهشته شده باشد.
• آذرآواری ( pyroclastic ) مربوط به مواد سنگی آواری حاصل از انفجار آتشفشانی
• آتشفشان آواری ( volcaniclastic ) ویژگی تمامی مواد آتشفشانی آواری ای که در طی فرایند قطعه قطعه شدن و مخلوط شدن با مواد غیرآتشفشانی در محیط نهشته می شوند.
• آب آوار ( hydroclast ) ذرات آتشفشان آواری ناشی از فوران آتشفشان در زیر آب
• برجاآوار یا خودآوار ( autoclast ) آواری که بر اثر اصطکاک یک گدازهٔ روان یا در نتیجهٔ خرد شدن برجا به وجود می آید. سنگی با ساختار شکسته یا برشی که در محلی ساخته شده است که در نتیجه خردشدگی، نیروهای کوهزایی یا سایر فرآیندهای مکانیکی یافت شده است مثلاً برش گسلی یا دولومیت برشی شده حاصل از انقباض و کوچک شدگی دیاژنزی که با فرایند دوباره سیمانی شدن دنبال می شود
• تنش آواری ( cataclastic ) مربوط به سنگی که بر اثر تنش مکانیکی شدید در جریان دگرگونی دینامیکی، در عمق پوسته به وجود آید
• درشت آوار ( phenoclast ) آواری درشت و مشخص در رسوبی ریزدانه
• زیست آوار ( bioclast ) مواد آواری حاصل از اندام های مقاوم جانوران و گیاهان به صورت کامل یا قطعه ای
• شیشه آواری ( vitroclastic ) ویژگی ساختار سنگی آذرآواری که در آن خرده شیشه وجود دارد
• جَوآواری ( atmoclastic ) : یک سنگ آواری که از جوآوارهایی که بدون آرایش مجدد توسط باد و آب، دوباره سیمانی شده اند ساخته شده است.