سنتروسور ( به انگلیسی: Centrosaurus ) نام یک سرده از زیرراسته دایناسورهای گیاه خوار شاخ چهرگان از اواخر دورهٔ کرتاسه پسین بود که در کشور کانادا می زیست. نام او از واژه ( Centro ) به معنی نوک و ( saurus ) به معنی سوسمار نوکدار گرفته شده است. [ ۱]
سنتروسورها دایناسورهای چندان بزرگی نبودند. با توجه به بقایای بسیار زیاد باقی مانده از سنتروسورها تایید شده که آن ها حدوداً، ۶ متر ( ۲۰ فوت ) طول، حدوداً ۳. ۳ متر ( ۱۱ فوت ) ارتفاع و ۲. ۲ تُن ( ۴۴۰۰ پوند ) جرم داشتند. [ ۲] مانند سایر سنتروسارین ها آن ها شاخ های نسبتاً بلندی داشتند که به جلو و عقب خم شده بود که در سنتروسورهای بالغ طول آن ها به ۶۸. ۸ سانتی متر ( ۲. ۲ فوت ) می رسید. دوشاخ نسبتاً بزرگ که بالای یقه استخوانی سنتروسورها قرار داشت که آن ها را از دیگر سراتوپسیدها متمایز می کرد. او در حول یقه استخوانی خود چندین شاخ کوچک داشت. همچنین این دایناسور در بالای کاسه چشم خود دو شاخ نسبتاً کوچک را دارا بود که به وی شکل خشنی می بخشید. [ ۳] آن ها همچنین دارای بینی بزرگی بودند که نشان می دهد دارای حس بویایی قوی بوده اند.
اولین بقایای سنتروسور توسط دیرینه شناس لارنس لامب در امتداد رودخانه رد دیر در آلبرتا، کانادا کشف و نامگذاری شد. بعدها در پارک استانی دایناسور در آلبرتا، کانادا بقایای بسیار بیشتری از سنتروسور یافت شد که برخی از این توده های استخوانی هر سن و جنسی از این موجود را دارا بوده و تعدادشان به ۱۰۰ اسکلت کامل هم می رسید. برخی دانشمندان حدس می زنند که دلیل ایجاد این توده بزرگ استخوانی تلاش گروه بزرگی از سنتروسورها برای رد شدن از رودخانه ای با فشار بالای آب جهت گریختن از خطر تهدید کننده ای ( مانند آبگرفتگی و یا سیل ) بوده است که نا موفق بوده و باعث هلاک شدن تعداد زیادی سنتروسور شده است. [ ۳]
هم اکنون توده بزرگ استخوانی هیلدا که در پارک استانی دایناسور که درآلبرتای کانادا قرار دارد بزرگترین توده استخوانی دایناسور در جهان است. هم اکنون این منطقه با نام باند بزرگ استخوانی هیلدا شناخته می شود. [ ۳]
به دلیل تغییر بین گونه ها و حتی در نمونه های سانتروسورین ها، بحث های زیادی بر نام و گونه دایناسورها در این گروه شده است که: آیا این گونه ها واقعاً وجود دارند؟
یکی از این بحث ها بحث بر سر جدا بودن دو گونه سنتروسور و مونوکلونیوس و متفاوت بودن آن ها بوده است. در سال ۱۹۹۶ پیتر دودسون برای اثبات جدا بودن دو گونه از هم دیگر تحقیقاتی را انجام داد و موفق شد تفاوت هایی بین سه گونه سنتروسور، مونوکلونیوس و استیراکوسور پیدا کند. وی موفق شد شباهت های بیشتری بین سنتروسور و استیراکوسور نسبت به سنتروسور و مونوکلونیوس پیدا کند. دودسون معتقد بود که یک گونه از مونوکلونیوس ها به نام مونوکلونیوس ناسیکورنوس در واقع یک جنس ماده از استیراکوسور بوده است. ارزیابی های وی تا حدودی توسط دانشمندان و دیرینه شناسان عصر حاضر دنبال و تایید شده است. ولی سایر محققان نظر دودسون را قبول ندارند. همچنین باید توجه داشت که هیچ نوع منبع و یا سندی براس اثبات جنسیت شاخ چهرگان وجود ندارد، نمیتوان بر این باور بود که آیا نظریه دودسون کاملاً درست است یا خیر. [ ۳]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفسنتروسورها دایناسورهای چندان بزرگی نبودند. با توجه به بقایای بسیار زیاد باقی مانده از سنتروسورها تایید شده که آن ها حدوداً، ۶ متر ( ۲۰ فوت ) طول، حدوداً ۳. ۳ متر ( ۱۱ فوت ) ارتفاع و ۲. ۲ تُن ( ۴۴۰۰ پوند ) جرم داشتند. [ ۲] مانند سایر سنتروسارین ها آن ها شاخ های نسبتاً بلندی داشتند که به جلو و عقب خم شده بود که در سنتروسورهای بالغ طول آن ها به ۶۸. ۸ سانتی متر ( ۲. ۲ فوت ) می رسید. دوشاخ نسبتاً بزرگ که بالای یقه استخوانی سنتروسورها قرار داشت که آن ها را از دیگر سراتوپسیدها متمایز می کرد. او در حول یقه استخوانی خود چندین شاخ کوچک داشت. همچنین این دایناسور در بالای کاسه چشم خود دو شاخ نسبتاً کوچک را دارا بود که به وی شکل خشنی می بخشید. [ ۳] آن ها همچنین دارای بینی بزرگی بودند که نشان می دهد دارای حس بویایی قوی بوده اند.
اولین بقایای سنتروسور توسط دیرینه شناس لارنس لامب در امتداد رودخانه رد دیر در آلبرتا، کانادا کشف و نامگذاری شد. بعدها در پارک استانی دایناسور در آلبرتا، کانادا بقایای بسیار بیشتری از سنتروسور یافت شد که برخی از این توده های استخوانی هر سن و جنسی از این موجود را دارا بوده و تعدادشان به ۱۰۰ اسکلت کامل هم می رسید. برخی دانشمندان حدس می زنند که دلیل ایجاد این توده بزرگ استخوانی تلاش گروه بزرگی از سنتروسورها برای رد شدن از رودخانه ای با فشار بالای آب جهت گریختن از خطر تهدید کننده ای ( مانند آبگرفتگی و یا سیل ) بوده است که نا موفق بوده و باعث هلاک شدن تعداد زیادی سنتروسور شده است. [ ۳]
هم اکنون توده بزرگ استخوانی هیلدا که در پارک استانی دایناسور که درآلبرتای کانادا قرار دارد بزرگترین توده استخوانی دایناسور در جهان است. هم اکنون این منطقه با نام باند بزرگ استخوانی هیلدا شناخته می شود. [ ۳]
به دلیل تغییر بین گونه ها و حتی در نمونه های سانتروسورین ها، بحث های زیادی بر نام و گونه دایناسورها در این گروه شده است که: آیا این گونه ها واقعاً وجود دارند؟
یکی از این بحث ها بحث بر سر جدا بودن دو گونه سنتروسور و مونوکلونیوس و متفاوت بودن آن ها بوده است. در سال ۱۹۹۶ پیتر دودسون برای اثبات جدا بودن دو گونه از هم دیگر تحقیقاتی را انجام داد و موفق شد تفاوت هایی بین سه گونه سنتروسور، مونوکلونیوس و استیراکوسور پیدا کند. وی موفق شد شباهت های بیشتری بین سنتروسور و استیراکوسور نسبت به سنتروسور و مونوکلونیوس پیدا کند. دودسون معتقد بود که یک گونه از مونوکلونیوس ها به نام مونوکلونیوس ناسیکورنوس در واقع یک جنس ماده از استیراکوسور بوده است. ارزیابی های وی تا حدودی توسط دانشمندان و دیرینه شناسان عصر حاضر دنبال و تایید شده است. ولی سایر محققان نظر دودسون را قبول ندارند. همچنین باید توجه داشت که هیچ نوع منبع و یا سندی براس اثبات جنسیت شاخ چهرگان وجود ندارد، نمیتوان بر این باور بود که آیا نظریه دودسون کاملاً درست است یا خیر. [ ۳]
wiki: سنتروسور