سنت های خدا

[ویکی فقه] سنت های الهی طبق فرمایش خداوند در قرآن نه تغییر می پذیرند و نه تبدیل، سنت به معنای روش سیره و عادت بوده و سنت های الهی عبارت است از فعل و انفعالات و عمل و عکس العمل هایی که در طول روز با آن ها مواجه هستیم؛ مانند سنت خداوند بر این است که آب را قدرتی بخشیده که تشنگان را سیراب کند یعنی فرد تشنه با خوردن آب سیر نمی شود بلکه سیراب می شود چرا که سببیت سیر کردن داده نشده است.
با توجه به این که در آیات قرآن و سخنان معصومین (علیهم السّلام) مخصوصاً سخنان امام علی (علیه السلام) در نهج البلاغه، کلمه سنت و سنن مطرح شده، توجه به آموزش و تجربه اندوزی از سنت ها امری لازم است. بدون کوشش در راه شناسایی بعضی از سنت ها و معرفت برخی از اصول حاکمه در تاریخ و اقوام و ملل گذشته، پیمودن راه سعادت و نیک بختی برای ما دشوار می باشد. مطالعه سنت های الهی و بهره گرفتن و عبرت آموختن از این قوانین «لا یتغیر الهی»، آینده را برای ما روشن می نماید، چرا که سنت های الهی فرا گیرند و هر کس مرتکب عملی شود که اقوام گذشته آن را انجام داده اند، قطعاً همان سنت های معمول در حق گذشتگان گریبان گیر او هم خواهد شد.تاثیر عملکرد اقوام و ملت ها در شکوفایی یا سقوط تمدن ها، عذاب های نازل شده بر اقوام در اثر گناه و... مطالبی است که از تحقیق در سنت های الهی برای افراد روشن می شود. از این رو شناخت سنت و ویژگی های سنت های الهی و تعیین مصادیقی از آن ها می تواند برای افراد طالب سعادت، راه گشا باشد.
معنای لغوی و اصطلاحی سنت
سنت در لغت به معنای سیره و روش خوی، عادت، طبیعت و سرشت آمده و در ترکیب های مختلف معانی دیگری نیز از آن اراده شده است. این واژه از ریشه «سنّ» گرفته شده و تکرار و استمرار را می رساند. قرآن کریم می فرماید: «وَ اِنْ یَعُودُوا فقد مَضَتْ سُنة الاولین؛ اگر برگردند و دشمنی کنند، روش به کار گرفته شده درباره کفار گذشته در مورد آن ها عمل خواهد شد.» و در اصطلاح اصول فقه عبارت است از قول و فعل و تقریر معصوم (علیه السّلام)
سنت در متون اسلامی
در متون اسلامی، به ویژه قرآن در موارد متعددی واژه «سنت» به صورت مفرد و واژه «سنن» در قالب جمع به کار رفته است. «سنت» کاربردهای مختلفی دارد، اما در قرآن به معنای رویه، روش و طریقه استعمال شده است. روایتی از امام باقر (علیه السلام) نقل شده که بیانگر این معنا است: «هر بنده ای از بندگان خدا که بنابر سنت و رویه هدایت بگذارد، ثوابی خواهد داشت همچون پاداش آنان که بدان عمل می کنند؛ بی آن که از پاداش عاملین آن چیزی کاسته شود و هر بنده ای از بندگان او که رویه ضلالت و گمراهی بنهد، همانند گناهان کسانی که آن را مرتکب می شوند، بر عهده اوست؛ بی آن که چیزی از بار گناهان مرتکبین به آن ها کاسته شود.» همان طور که ملاحظه گردید، در این حدیث واژه «سنت» در معنای رویه و روش استعمال شده است؛ هم چنان که به «قول»، «فعل» و «تقریر معصوم» هم از حیث این که بیان گر و مشخص کننده رویه و روش آن هاست، «سنت» اطلاق می گردد ضمن این که به آداب و رسوم هر گروه و امتی از آن رو که رویه و روش آن هاست و در بین ایشان به طور مداوم و مکرر انجام می گیرد، «سنت» می گویند.بنابراین آن قسمت از تدابیر و سازمان دهی خداوند که دارای تداوم و تکرار بوده و روش و رویه و طریقه حکمت و اراده او را به نمایش می گذارد در متون اسلامی، به ویژه قرآن، «سنة الله» نامیده می شود.
تعریف سنت الهی
...