سناخریب

سِناخِریب یا سنخریب ( Sennacherib ) ( به اکدی: Sîn - ahhī - erība ) ( سین - آهه - اریبا ) معنای نامش یعنی: "سین ، جانشین برادران شد". [ ۱] امپراتور آشور ( ۷۰۵–۶۸۱ پ. م ) و پسر و جانشین سارگون دوم بوده است.
سناخریب به عنوان ولیعهد پادشاه، هنگامی که سارگون دوم به جنگ می رفت، در منصب نایب السلطنه ایفای نقش می کرد. برخلاف پدرش که بسیار به جنگ و پیکار می پرداخت، سناخریب بیشتر به خاطر مرمت ها، ساختمان سازی ها و بسط و توسعه دادن آن پروژه ها شناخته می شود. پس از مرگ دلخراش پدرش، [ ۲] سناخریب با مسائل و مشکلات متعددی در برقراری قدرت و سلطنتش روبرو شد، علاوه بر آن، قلمرو حکومتی اش هم در معرض خطر قرار گرفته بود. با این وجود، وی موفق شد که این مسائل و مشکلات را حل و برطرف نماید. او پایتخت را از شهر جدیدالتاسیس پدرش دور شاروکین به شهر قدیمی و پایتخت قبلی آشور، نینوا[ ۳] انتقال داد. لازم است ذکر شود که این پادشاه آشور، نه تنها شهر پایتخت پدرش را ترک کرد، بلکه نام وی را هم در هیچ کتیبه و متن و نوشته ای رسمی در دورهٔ سلطنتش نیاورد.
نخستین جنگ سناخریب در ۷۰۳ ق. م. با مردوک - اپل - ایدین دوم[ ۴] پادشاه بابل به وقوع پیوست. در این هنگام، مردوک - اپل - ایدین تخت سلطنت بابل را قبضه کرده و اتحادی از کلدی ها، آرامی ها و ایلامی ها تشکیل داده بود. می توانیم دیدار سفرای بابلی با حزقیا، [ ۵] فرمانروای یهودیه[ ۶] را به این زمان منسوب کنیم.
متحدان می خواستند از ناآرامی ای که به هنگام انتقال سلطنت آشور به سناخریب به وجود آمده بود، در جهت منافع خود استفاده نمایند. سناخریب قشونش را به دو قسمت تقسیم کرد، یک دسته از آن به دشمنان مستقر در کیش[ ۷] حمله کرد و دستهٔ دوم که سناخریب رهبری و فرماندهی آن را به عهده داشت، به قصد تصرف کوتها[ ۸] به راه افتاد. پس از این که کوتها تسخیر شد، سناخریب به سرعت برگشت تا به دستهٔ اول سپاهش در مأموریتشان کمک رساند. شورش خوابانده و سرکوب شد و مردوک اپل آیدین فرار کرد، شهر بابل تصرف شد و کاخ پادشاه بابل مورد نهب و غارت قرار گرفت، اما آشوریان آسیبی به ساکنان شهر وارد نکردند. آشوری ها به جستجوی مردوک - اپل - ایدین دوم روی آوردند، به خصوص در باتلاق ها و مرداب های جنوب بابل، ولی نتوانستند او را پیدا کنند. نیروهای شورشی از شهرهای بابل بیرون رانده و جارو شدند و سناخریب چون می دانست که حکومت مستقیم آشور بر بابل پرهزینه است، یک اشراف زاده و نجیب زادهٔ بابلی به نام بل - ایبنی[ ۹] را که در دربار آشور بزرگ شده بود، به حکومت بابل نشاند ( سال ۷۰۳ ق. م ) هنگامی که آشوریان به سرزمین خود بازگشتند، مردوک اپل آیدین دوم در تهیهٔ شورشی دیگر شد.

سِناخِریب ( ـ۶۸۱پ م)(Sennacherib)
شاه آشور از ۷۰۵پ م و پسر سارگون دوم. شهر نینوا را با شکوه تمام ساخت، بابِل را غارت کرد (۶۸۹ پ م) و حِزقیا، پادشاه یهودا، را شکست داد؛ اما نتوانست اورشلیم را بگیرد. پسرانش او را به قتل رساندند، و یکی از آنان، اِسَرحَدون، جانشین او شد.