سلطان حسین بایقرا

سلطان حسین بایِقرا (هرات ۸۴۲ـ همان جا ۹۱۱ق)
آخرین پادشاه بزرگ تیموریان هرات. فرزند منصور بن بایقرا بن عمر شیخ بن تیمور لنگ. نخست در دستگاه الغ بیک و تحت حمایت وی بود اما پس از آن که سطان ابوسعید (۸۵۵ ـ ۸۷۳ ق) به سلطنت رسید، وی به زندان افتاد اما دیری نپایید که از زندان گریخت و در استرآباد برای خود حکومتی ایجاد کرد و پس از چندی از مقابل سلطان ابوسعید به خوارزم فرار کرد. با کشته شدن ابوسعید به خراسان هجوم برد و شهر هرات را به آسانی تصرف کرد. از مهم ترین حوادث سیاسی زمان سلطان حسین، دوبار تصرف هرات توسط یادگار محمد، شاهزاده تیموری و دست نشاندۀ اوزون حسن بود که هربار سلطان حسین مجبور به تخلیه هرات گردید. سلطان حسین در ۸۷۷ ق با استفاده از نارضایتی مردم برضد یادگار محمد، هرات را تصرف کرد و مورد استقبال مردم قرار گرفت. سلطان حسین یکی از مشهورترین امرای تیموری بود که عصر او درخشان ترین ادوار تمدنی دورۀ زمامداری تیموریان است. او خود مردی فاضل و شاعر بود و در گردآوردن فضلا و اهل هنر در دستگاه خویش سعی تمام داشت در زمان او هرات رونق بسیار یافت و در آن عمارات مختلف ازجمله مدرسه و کتابخانه ای بزرگ بنا نهاده شد. از امتیازات دوره سلطان حسین، وزارت امیر نظام الدین علیشیر نوایی بود. او مشوق عمدۀ دانشمندان روزگار و دوستدار شاعران و نویسندگان و هنرمندان بزرگ بوده است که از آن شمارند: عبدالرحمن جامی، میرخواند مؤلف روضةالصفا و کمال الدین بهزاد نقاش.