[ویکی فقه] سفرنامه لرستان و خوزستان (کتاب). سفرنامه لرستان و خوزستان تالیف حسنعلی خان افشار می باشد.این کتاب شرح سفر حسنعلی خان افشار به شهرهای ایران می باشد.
حسنعلی خان افشار، در روز دوشنبه ۱۲ ذیحجة الحرام ۱۲۶۵ قمری (۱۲ ابان ۱۲۲۷ شمسی) از تهران به طرف حضرت شاه عبدالعظیم حسنی حرکت کرد و سفر خود را به لرستان و خوزستان آغاز نمود که پس از حدود چهار ماه و ده روز، عصر روز دوشنبه ۲۶ ربیع الثانی ۱۲۶۶ قمری (۲۰ اسفند ۱۲۲۷ ش) وارد تهران ، و پایان سفرش را اعلام نمود. او در این سفر، گزارش نسبتا سبوطی را به حضور ناصرالدین شاه قاجار تقدیم کرد. در مورد هدف اصلی از این سفر باید گفت: حسنعلی خان افشار که از پیشخدمت های خاصه دربار ناصری است، به پاس کوشش های اردشیر میرزا و سهام الدوله دربار گردانی خلعت حکمرانان فوق و نیز فرمان پیوستن حکومت گلپایگان ، به قلمرو حاکم بروجرد مامور می شود. حسنعلی خان مسیر تهران، خرم آباد را از طریق قم ، شهرنو (اراک) و بروجرد با همراهی چاپارهای دولتی پیمود و پس از توقف کوتاه در لرستان وارد؟ شاهزاده رهسپار دزفول می شود. وی بعد ازاقامتی کوتاه در شهر دزفول و توصیف آن به خرم آباد رهسپار می شود و پس از طریق بروجرد به شهر نو، نهایتا به تهران باز می گردد.
ساختار کتاب
به طور کلی مطالب کتاب از دو بخش تشکیل شده است: اول متن گزارش های حسنعلی خان افشار است که به شیوه روزنامه نویسی تدوین شده است و رویدادها در زیر روز و ماه مربوط به خود نگارش یافته اند. برای دست یابی آسان به مطالب گزارش شهرها بعد از متن گزارش، روزانه قرار گرفته اند. بخش دوم، مربوط به آقای حمیدرضا دالوند، مصحح و پژوهش گر این سفرنامه می باشد که حاصل کار ایشان، مقدمه و یادداشت هایی است که به متن این سفرنامه افزوده شده است و این امر در کتاب به پائیز، سال ۱۳۷۳ ثبت شده است. بخش اول از صفحه ۶۷ آغاز و پایان آن صفحه ۱۵۴ می باشد. بخش دوم که شامل مقدمه، صفحه ۱۵ تا ۶۵ و یاداشت ها از صفحه ۱۵۵ تا ۲۰۷ می باشد، تشکیل یافته است.
گزارش محتوا
متن گزارش، دست نویس مؤلف که با دو عنوان روزنامچه؟ و گزارش شهرها در کتاب آمده است، می توان در یک نگاه کلی، مطالب آن را به سه دسته تقسیم نمود. اول آن دسته مطالبی است که حسنعلی خان افشار در خصوص عوامل و پدیده های جغرافیایی (مانند آب و هوا ناهمواری ها، پوشش گیاهی و...) ارائه داده است؛ از جمله در صفحه ۷۳: در سر راه در این هشت فرسخ، سه چهار پارچه ده کوچک مخروبه بود، هواش گرمسیر است، شکار ندارد. دوم، موضوعات تاریخی و جغرافیایی تاریخی منطقه است. از جمله در صفحه ۱۴۵ شهر دزفول که دزفول نامیده اند. اول در ایام سلف در عهد اردشیر بابکان یک قلعه کوچک ساخته بودند و اسمش را با زبان خودشان دزپل گذاشته بودند؛ به معنی دز قلعه است، چون که قلعه آن طرف رودخانه و چسبان بر پل رودخانه است. دسته آخر روایاتی است که وی در خصوص وضعیت سیاسی- اجتماعی مردم ارائه داده است. در صفحه ۱۴۸ آورده: قربانت شوم در همه چیز مثل اهالی سایر ولایات اوضاع ندارند و بسیار کم فهم هستند و بسیار بی چیزند. خصوص در ایام فترت و یک سال هم پیش از آن فیلی و بختیاری، اعراب ، ضرر زیاد به ایشان زده و چاپیده اند. با وجود این بی چیزی شرورند. علاوه بر این مطالب کلی و توصیف جغرافیایی منطقه، توجه حسنعلی خان افشاریه موضوعاتی؛ همچون وضعیت شهرها و تغییر و تحول آنها، رودخانه ها و نقش اقتصادی- تاریخی شان، حاوه ها، آداب و رسوم ارزشمند در خصوص جغرافیایی تاریخی این منطقه نشان داده است.
ویژگی کتاب
...
حسنعلی خان افشار، در روز دوشنبه ۱۲ ذیحجة الحرام ۱۲۶۵ قمری (۱۲ ابان ۱۲۲۷ شمسی) از تهران به طرف حضرت شاه عبدالعظیم حسنی حرکت کرد و سفر خود را به لرستان و خوزستان آغاز نمود که پس از حدود چهار ماه و ده روز، عصر روز دوشنبه ۲۶ ربیع الثانی ۱۲۶۶ قمری (۲۰ اسفند ۱۲۲۷ ش) وارد تهران ، و پایان سفرش را اعلام نمود. او در این سفر، گزارش نسبتا سبوطی را به حضور ناصرالدین شاه قاجار تقدیم کرد. در مورد هدف اصلی از این سفر باید گفت: حسنعلی خان افشار که از پیشخدمت های خاصه دربار ناصری است، به پاس کوشش های اردشیر میرزا و سهام الدوله دربار گردانی خلعت حکمرانان فوق و نیز فرمان پیوستن حکومت گلپایگان ، به قلمرو حاکم بروجرد مامور می شود. حسنعلی خان مسیر تهران، خرم آباد را از طریق قم ، شهرنو (اراک) و بروجرد با همراهی چاپارهای دولتی پیمود و پس از توقف کوتاه در لرستان وارد؟ شاهزاده رهسپار دزفول می شود. وی بعد ازاقامتی کوتاه در شهر دزفول و توصیف آن به خرم آباد رهسپار می شود و پس از طریق بروجرد به شهر نو، نهایتا به تهران باز می گردد.
ساختار کتاب
به طور کلی مطالب کتاب از دو بخش تشکیل شده است: اول متن گزارش های حسنعلی خان افشار است که به شیوه روزنامه نویسی تدوین شده است و رویدادها در زیر روز و ماه مربوط به خود نگارش یافته اند. برای دست یابی آسان به مطالب گزارش شهرها بعد از متن گزارش، روزانه قرار گرفته اند. بخش دوم، مربوط به آقای حمیدرضا دالوند، مصحح و پژوهش گر این سفرنامه می باشد که حاصل کار ایشان، مقدمه و یادداشت هایی است که به متن این سفرنامه افزوده شده است و این امر در کتاب به پائیز، سال ۱۳۷۳ ثبت شده است. بخش اول از صفحه ۶۷ آغاز و پایان آن صفحه ۱۵۴ می باشد. بخش دوم که شامل مقدمه، صفحه ۱۵ تا ۶۵ و یاداشت ها از صفحه ۱۵۵ تا ۲۰۷ می باشد، تشکیل یافته است.
گزارش محتوا
متن گزارش، دست نویس مؤلف که با دو عنوان روزنامچه؟ و گزارش شهرها در کتاب آمده است، می توان در یک نگاه کلی، مطالب آن را به سه دسته تقسیم نمود. اول آن دسته مطالبی است که حسنعلی خان افشار در خصوص عوامل و پدیده های جغرافیایی (مانند آب و هوا ناهمواری ها، پوشش گیاهی و...) ارائه داده است؛ از جمله در صفحه ۷۳: در سر راه در این هشت فرسخ، سه چهار پارچه ده کوچک مخروبه بود، هواش گرمسیر است، شکار ندارد. دوم، موضوعات تاریخی و جغرافیایی تاریخی منطقه است. از جمله در صفحه ۱۴۵ شهر دزفول که دزفول نامیده اند. اول در ایام سلف در عهد اردشیر بابکان یک قلعه کوچک ساخته بودند و اسمش را با زبان خودشان دزپل گذاشته بودند؛ به معنی دز قلعه است، چون که قلعه آن طرف رودخانه و چسبان بر پل رودخانه است. دسته آخر روایاتی است که وی در خصوص وضعیت سیاسی- اجتماعی مردم ارائه داده است. در صفحه ۱۴۸ آورده: قربانت شوم در همه چیز مثل اهالی سایر ولایات اوضاع ندارند و بسیار کم فهم هستند و بسیار بی چیزند. خصوص در ایام فترت و یک سال هم پیش از آن فیلی و بختیاری، اعراب ، ضرر زیاد به ایشان زده و چاپیده اند. با وجود این بی چیزی شرورند. علاوه بر این مطالب کلی و توصیف جغرافیایی منطقه، توجه حسنعلی خان افشاریه موضوعاتی؛ همچون وضعیت شهرها و تغییر و تحول آنها، رودخانه ها و نقش اقتصادی- تاریخی شان، حاوه ها، آداب و رسوم ارزشمند در خصوص جغرافیایی تاریخی این منطقه نشان داده است.
ویژگی کتاب
...
wikifeqh: سفرنامه_لرستان_و_خوزستان_(کتاب)