سفر یتزیرا

سفر یصیرا ( عبری: ספר יצירה به معنای کتاب فرمگیری یا پیدایش ) یکی از قدیمیترین کتابهای عرفانی یهودی است. با اینکه بعضی اعتقاد دارند این کتاب بیشتر از عرفان با ادبیات و ریاضیات مرتبط است. ریشه این کتاب معلوم نیست ولیکن پیروان کابالا اعتقاد دارند که ابراهیم نبی آن را نوشته است.
در تلمود بابلی داستان عجیبی در مورد این که شاگردان یهودا هناسی، رب حنینا و رب هوشایا در زمان شبات با استفاده از سفر یصیرا برای خود یک گاو درست کرده و می خوردند وجود دارد. پیروان کابالا اعتقاد دارند که ابراهیم نیز از این روش برای ایجاد گاو استفاده کرده است. تمامی داستانهای ماورا طبیعه مربوط به حاخام ها از این کتاب کمک گرفته است.
سفر یصیرا بیان می کند که دنیا چگونه توسط خدای اسراییل به وسیله ۳۲ راه حکمت ایجاد شد.
• ده عدد ( سفیروت که بعداً در کابالا گسترش یافت )
• ۲۲ حرف عبری
• سه حرف مادر ( الف، میم، شین )
• هفت دوتایی ( بت، جیمل، دالت، کاف، په، رش، تاو )
• دوازده ساده یا عنصری ( هه، واو، زین، هت، تت، یود، لامد، نون، سامخ، عین، طزد، قف )
این اعداد مربوط به سه حرف استفاده شده در نام خدا ( ی، ه، و ) و هفت روز هفته و ۱۲ قبیله اسراییل و ۱۲ ماه سال عبری و ایده هایی نظیر ۴ عنصر اصلی ( آتش، باد، خاک و آب ) ، هفت سیاره، ۱۰ جهت و ۱۲ برج ستاره شناسی گرفته شده است. کتاب بیان می کند که چگونه خدا با ترکیب ۱۰ سفیروت و ۲۲ حرف عبری دنیا را ایجاد کرد.
۲۲ حرف عبری بر اساس تلفظ آوایی نیز تقسیم بندی می شوند. سفر یصیرا می گوید که هیچ صدایی بدون زبان تولید نمی شود و ارگان اصلی تولید حروف زبان است. شکلگیری حروف عبری به صورت زیر هستند:
• به وسیله نوک زبان و حلق
• بین لبها و نوک زبان
• در میان زبان
• با نوک زبان
• با زبان که صاف شده باشد و با دندانها
حروف بر اساس شدت صدا نیز به صورت زیر تقسیم بندی می شوند:
• لالها، که با صدایی همراه نیستند مانند میم.
• زیرزبانی، مانند شین، که شین هیس نامیده می شود.
• نفسی، مانند الف، که دارای موقعیتی بین لالها و صدادارها هستند.
علاوه بر سه حرف که مادران نامیده می شوند حروف دوگانه هفتگانه نیز اینگونه تقسیم بندی می شوند.
هم دنیای ماکرو ( جهان ) و هم دنیای میکرو ( انسان ) توسط ترکیب این حروف ساخته شده اند. ترکیب این حروف نام مقدس خداوند را ایجاد می کند که موسی آن را می دانست. بر اساس سفر یصیرا اولین اثر روح خدا رواخ ( هوا، روح ) بود که آب را ایجاد کرد که باعث ایجاد آتش شد؛ ولیکن این سه ماده ( هوا، آب و آتش ) فقط به صورت بالقوه بودند و ماده آنان به کمک سه حرف مادر ( الف، میم و شین ) ایجاد شده است. دنیا از سه قسمت تشکیل شده است، دنیا، سال ( یا زمان ) ، و انسان. این سه قسمت همانگونه که سه ماده اصلی ترکیب می شوند ترکیب شده و دنیا را ایجاد می کنند. آب زمین را ایجاد کرد، آسمانها از آتش ایجاد شد و رواخ هوای بین آسمانها و زمین را ایجاد کرد. سه فصل سال، زمستان، تابستان و فصلهای بارانی به آب، آتش و رواخ مرتبطند. این سه قسمت بدن یک انسان را با سر ( آتش ) ، تن ( رواخ ) و بقیه قسمتهای بدن ( آب ) تشکیل می دهند. هفت حرف دوگانه هفت سیاره اصلی، هفت روز هفته، هفت روزنه بدن انسان ( دوچشم، دو گوش، دو سوراخ بینی و یک دهان ) را تشکیل داده اند. همانگونه که هفت حرف دوگانه می توانند محکم یا آرام تلفظ شوند هفت سیاره نیز در حرکتند و به زمین نزدیک شده یا از آن دور می شوند. هفت روزنه انسان او را با دنیای بیرون متصل می کنند همانگونه که هفت سیاره آسمانها را به زمین متصل می کنند. از این رو این اعضا تحت تأثیر سیاره ها هستند، چشم راست تحت سلطه کیوان، چشم چپ تحت سلطه مشتری، … هستند. ۱۲ حرف ساده ۱۲ برج فلکی را ایجاد کرده اند که رابطه آنها با زمین همیشه ثابت و پایدار است و ۱۲ ماه به آنها تعلق دارد. این ۱۲ حرف با ۱۲ عضو بدن دستها، پاها، کلیه ها، کیسه صفرا، روده، معده، جگر، پانکراس و طحال مرتبطند. ماده از سه عنصر اصلی تشکیل شده است که با یکدیگر ترکیب نمی شوند بلکه بر یکدیگر تأثیر می گذارند. قدرت از هفت و ۱۲ اعضای آسمان، هفت سیاره و ۱۲ برج فلکی ساطع می شود. اژدها بر دنیا حاکم است، دایره ها بر زمان و قلب بر بدن انسان حاکم هستند.