سرک (کرج). سرک ( سَرَک ) روستایی از توابع
بخش آسارا شهرستان کرج در
استان البرز ایران است. گویش آبادی سرک
گویش قصرانی (
تاتی و مخلوطی از طالقانی و مازندرانی ) است. [ ۲]
این
روستا از روستاهای جاده چالوس می باشد.
مسافت این روستا از اول جاده چالوس ۶۰ کیلومتر می باشد و قبل از روستای شهرستانک واقع شده است. [ ۳]
مسافت تهران از ابتدای آزاد راه تهران - شمال ( تقاطع
بزرگراه آزادگان و
بزرگراه همت ) تا این روستا حدود ۳۷ کیلومتر می باشد. [ ۴]
این روستا در
دهستان آسارا قرار دارد و براساس
سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵،
جمعیت آن ۲۹۲ نفر ( ۸۶خانوار ) بوده است.
منطقه قصران شامل دو
بخش بنام های قصران داخل ( درونی یا علیا ) و قصران خارج ( بیرونی یا سفلی ) می باشد که قصران علیا همان
لواسانات تاریخی است که شامل شهرهای لواسان، فشم، میگون، آسارا، شمشک، بخش های رودبارقصران،
جاجرود و آسارا، شهرستان پردیس، دهستان
لواسان کوچک، دهستان لواسان بزرگ، دهستان سیاهرود، شهرستانک، سرک، لورا و
دشت لار بوده و مناطق کوهستانی و ییلاقی - تفریحی فراوانی از جمله پیست اسکی شمشک،
دیزین و
پیست اسکی دربندسر را نیز فراگرفته است. قصران سفلی یا بیرونی همه محدودهٔ شهر تهران، کن، سلوقان، طرشت، شهر شمیران شامل تجریش، جماران، نیاوران،
ولنجک و غیره و نواحی مختلف شهر تهران بجز شهرری را در بر می گیرد. [ ۵]
آتشگاه قصران در مرز میان
آهار و شهرستانک قرار دارد.
مناظر آبادیهای واقع در سوی خاور به باختر این محل، و همچنین چکاد دماوند از آنجا بسیار زیبا و دیدنی است. دیه های شهرستانک و سرک و باغها و مزارع جالب آنها در باختر و دیه آهار و
میگون و
اوشان و باغهای باصفای آنها در خاور به خوبی دیده می شود. در جنوب خاوری
آتشگاه در فاصله چهار کیلومتری به خط راست، در میان دره ای خرم و مصفا و باغهای سرسبز فرخ بخش، آثار و بقایا و رسوم و آبادیی کهنه و قدیمی به چشم می خورد، که آن را اکنون به سبب خوشی و گوارایی و خنکی آبش «شکراب» نامند، که به شوندهایی که در همین بحث خواهد آمد به عهد باستان به آتشگاه وابسته بوده و «ارنگیز» یا «ارنگیزان» نام داشته است؛ و به دوره اسلامی نیز هم اکنون بقعه پنج تن از سادات و امامزادگان مدفون در آنجا است. [ ۶]
با مطالعه متون قدیمی دربارهٔ دین و سیر تحولات آن در منطقه ری و قصران یا تهران و شمیرانات کنونی ، در می یابیم که ساکنان نخستین این پهنه در آغاز ، ظاهراً آتش ، آسمان ، باد و … و نظیر آن را مقدس می شمردند و خدایی را که مظهر هر یک از آنان بوده می پرستیدند ، پس از آن نشانه هایی از ایمان ساکنان ری و قصران به <
اهورامزدا > وجود دارد. پیش از ظهور
زرتشت ، مردمان این ناحیه پیرو آیین
مغان که خاستگاه آن از همین پهنه بوده است بوده اند. از زمان مادها و هخامنشیان که
مغان آیین زرتشت را پذیرفتند ، این دین در نواحی ری ، قصران و دماوند رواج یافت. در سراسر این دوره تا دوره اسلامی دین مردمان مناطق ری ، قصران و دماوند دین زرتشت بود. در مورد زمان زندگی زرتشت نظرات مختلفی ابراز شده اما در مورد قصران وجود قبرستان قیطریه ، آهار و ایگل متعلق به ۳ هزار سال پیش نشان می دهد ظهور زرتشت بعد از قرن نهم پیش از میلاد بوده ، چون در زمان زرتشت مرده را به خاک نمی سپردند ، در حالی که می دانیم دین مردمان این منطقه زرتشتی بوده و قبرستان ها متعلق به ۳ هزار سال پیش ، که می بایست دین زرتشت نیز قبل از این عدد بوده باشد. در زمان اسکندر و جانشینانش < سلوکیان > دین مردم زرتشتی بوده اما این دین مورد بی توجهی و بی اعتنایی حاکمان جدید قرار گرفت. اجرای احکام آن سست شد و کانون آتشکده ها رو به خاموشی گذاشت.