سرخرگ مغزی پیشین

سرخرگ مغزی پیشین یا شریان مغزی قدامی ( به انگلیسی: Anterior cerebral artery ) شاخه ای از سرخرگ کاروتید داخلی است ( همانند سرخرگ مغزی میانی ) . [ ۱] این سرخرگ وظیفه خونرسانی نواحی قشر ( کورتکس ) حرکتی و حسی درارتباط با اندام تحتانی طرف مقابل و ناحیه مهاری مثانه را برعهده دارد. [ ۲] درحقیقت تغذیه خونی قسمت زیادی از لوب پیشانی ( فرونتال ) از طریق شریان مغزی پیشین انجام می شود. [ ۳] دو سرخرگ مغزی پیشین به واسطه سرخرگ ارتباطی پیشین[ ۴] به یکدیگر اتصال می یابند. [ ۳] انسداد ناشی از رسوبات در قسمت ابتدایی سرخرگ مغزی پیشین معمولاً به واسطه سرخرگ ارتباطی پیشین جبران می گردد. [ ۵]
سرخرگ مغزی پیشین در تغذیه قسمت های زیر نقش دارد:
• نواحی کورتکس حسی و حرکتی مربوط به اندام تحتانی سمت مقابل که عبارتنداز:[ ۲]
• ناحیه حسی اولیه[ ۶]
• ناحیه حرکتی اولیه[ ۷]
• ناحیه حرکتی مکمل[ ۸]
دو ناحیه سرخرگ مغزی پیشین ( ACA ) شامل:[ ۵]
• ناحیه پیش از شریان ارتباطی پیشین ( ناحیه A1 ) : قسمتی از شریان مغزی پیشین که شریان کاروتید داخلی را به شریان ارتباطی پیشین وصل می کند
• ناحیه پس از شریان ارتباطی پیشین ( ناحیه A2 )
اگر انسداد در قسمت A1 شریان مغزی پیشین ایجاد گردد، به دلیل وجود جریان خون جانبی به واسطه شریان ارتباطی پیشین جبران می گردد درحالیکه ضایعه در قسمت انتهایی ( A2 ) قابل تحمل نبوده و باعث بروز علایم در سمت مقابل می گردد.
سرخرگ هایی که از قسمت A1 منشأ می گیرند عبارتنداز:
• سرخرگ ارتباطی پیشین
• سرخرگ های خطی داخلی ( Medial striate arteries ) . این سرخرگ ها همچنین از شریان مغزی میانی منشعب می گردند.
• سرخرگ راجعه هوبنر که بزرگترین سرخرگ خطی داخلی است
انسداد یک شریان مغزی باعث کاهش خونرسانی ( ایسکمی ) نواحی مغزی مربوط به آن شریان می گردد. اختلال در خونرسانی به نواحی مغز به علت ایسکمی یا خونریزی از یک رگ مغزی عامل بروز سکته مغزی است. سکته های سرخرگ مغزی پیشین برخلاف سکته های سرخرگ مغزی میانی نادر است. [ ۱۰] سکته منطقه مربوط به شریان مغزی قدامی اغلب به دلیل آمبولی ایجاد می گردد.
انسداد سرخرگ مغزی پیشین در ناحیه A2 ( قسمت های انتهایی شریان ) منجربه سندرم شریان مغزی پیشین[ ۱۱] می گردد که علایم این سندرم عبارتنداز: