سیارک ۹۰۳۷۷ یا سِدنا ۹۰۳۷۷ ( نماد: ) [ ۱] ( به انگلیسی: ۹۰۳۷۷ Sedna، نامگذاری:۲۰۰۳VB۱۲ ) یک ریزسیارهٔ بزرگ و نود هزار و سیصد و هفتاد و هفتمین سیارک کشف شده و یک جسم فرانپتونی است[ ۲] که در ۱۴ نوامبر ۲۰۰۳ به دست یک گروه از اخترشناسان با نام های مایک براون، چاد توریجیلو و دیوید رابینو ویتزو کشف شد. سِدنا مداری غیرعادی دارد که اوج آن بارها دورتر از بیرونی ترین مرز کمربند کویپر است. این خُرده سیاره از جمله اجرام ابر اورت به شمار می آید. [ ۳] فاصلهٔ سدنا تا خورشید؛ در دورترین حالت، حدود سی برابر فاصلهٔ نپتون تا خورشید است.
اواخر سال ۱۳۸۲ ه. ش گروهی از ستاره شناسان خبر کشف دورترین جرم منظومهٔ خورشیدی را اعلام کردند. گروه کشف کننده نام این جرم را سِدنا و نوع آن را شبه سیاره اعلام کردند. حداکثر فاصلهٔ سدنا از خورشید حدود ۹۳۹ واحد نجومی و حداقل فاصلهٔ آن حدود ۷۶ واحد نجومی است. کشیدگی مدار سدنا شگفتی ستاره شناسان را برانگیخته است. این جرم در هر ۱۰٬۵۰۰ سال تنها یکبار به دور خورشید می گردد و در ۲۲ سپتامبر ۲٬۰۷۵ میلادی به کمترین فاصله از خورشید خواهد رسید. اخیراً دو ستاره شناس اسپانیایی و آمریکایی به بررسی چندین سناریوی مختلف برای توضیح نحوۀ قرار گرفتن سدنا در مدار بیضی شکل کنونی پرداخته اند. بهترین سناریوی ممکن این است که یک ستارهٔ هم جرم با خورشید در صد میلیون سال پس از تشکیل منظومهٔ خورشیدی از فاصلهٔ ۸۰۰ واحد نجومی خورشید عبور کرده و در اثر مواجهه سدنا با سیارهٔ نپتون، این جرم تحت تأثیر نپتون، به نواحی دوردست منظومهٔ خورشیدی پرتاب شده و دارای مدار بسیار کشیدهٔ کنونی است. نویسندگان مقالهٔ مزبور تأکید دارند که مدار شبه سیارهٔ سِدنا در فاصلهٔ زمانی کمتر از صد میلیون سال پس از تشکیل منظومهٔ خورشیدی به شکل امروزی درآمده است، زیرا در صورت عبور یک ستاره از نزدیکی خورشید، در بیشتر از ۱۰۰ میلیون سال پس از تشکیل منظومهٔ خورشیدی، تعداد دنباله دارهایی که منشأ آن ها ابر اورت ( Oort Cloud ) است بسیار کمتر از مقداری می شد که ستاره شناسان هم اکنون می شناسند.
ابر اورت در سال ۱۹۵۰ میلادی توسط ستاره شناسی به نام یان اورت کشف شد و ناحیه ای شامل هزاران جرم یخی کوچک در دور دست ترین نقاط منظومهٔ خورشیدی که به باور ستاره شناسان، منشأ بسیاری از دنباله دارهای نزدیک شونده به زمین است. متخصصان دینامیک سیاره ای، علت وجود اجرام فراوان در ابر اوورت را عبور یک ستاره از نزدیکی خورشید و آشوب دینامیکی ایجاد شده در اثر آن می دانند. گفتنی است هنوز ستاره شناسان به تعریف جامع و قابل قبولی برای سیاره نرسیده اند. با این حال، بر اساس تعریفی که گروه کشف کنندهٔ سِدنا از سیاره دارد، این جرم را نمی توان سیارهٔ منظومهٔ خورشیدی دانست بر اساس تعریف این گروه سیاره جرمی است که به دور خورشید می گردد و جرم آن از جرم کلیهٔ اجرامی که در مدار مشابهٔ آن قرار دارند بیشتر است. با این تعریف، حتی پلوتو نیز سیاره به شمار نمی رود، فاصلهٔ این جرم از خورشید در هنگام کشف، ۹۰ برابر فاصلهٔ زمین از خورشید و سه برابر فاصلهٔ دورترین سیاره پلوتو از خورشید بود.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفاواخر سال ۱۳۸۲ ه. ش گروهی از ستاره شناسان خبر کشف دورترین جرم منظومهٔ خورشیدی را اعلام کردند. گروه کشف کننده نام این جرم را سِدنا و نوع آن را شبه سیاره اعلام کردند. حداکثر فاصلهٔ سدنا از خورشید حدود ۹۳۹ واحد نجومی و حداقل فاصلهٔ آن حدود ۷۶ واحد نجومی است. کشیدگی مدار سدنا شگفتی ستاره شناسان را برانگیخته است. این جرم در هر ۱۰٬۵۰۰ سال تنها یکبار به دور خورشید می گردد و در ۲۲ سپتامبر ۲٬۰۷۵ میلادی به کمترین فاصله از خورشید خواهد رسید. اخیراً دو ستاره شناس اسپانیایی و آمریکایی به بررسی چندین سناریوی مختلف برای توضیح نحوۀ قرار گرفتن سدنا در مدار بیضی شکل کنونی پرداخته اند. بهترین سناریوی ممکن این است که یک ستارهٔ هم جرم با خورشید در صد میلیون سال پس از تشکیل منظومهٔ خورشیدی از فاصلهٔ ۸۰۰ واحد نجومی خورشید عبور کرده و در اثر مواجهه سدنا با سیارهٔ نپتون، این جرم تحت تأثیر نپتون، به نواحی دوردست منظومهٔ خورشیدی پرتاب شده و دارای مدار بسیار کشیدهٔ کنونی است. نویسندگان مقالهٔ مزبور تأکید دارند که مدار شبه سیارهٔ سِدنا در فاصلهٔ زمانی کمتر از صد میلیون سال پس از تشکیل منظومهٔ خورشیدی به شکل امروزی درآمده است، زیرا در صورت عبور یک ستاره از نزدیکی خورشید، در بیشتر از ۱۰۰ میلیون سال پس از تشکیل منظومهٔ خورشیدی، تعداد دنباله دارهایی که منشأ آن ها ابر اورت ( Oort Cloud ) است بسیار کمتر از مقداری می شد که ستاره شناسان هم اکنون می شناسند.
ابر اورت در سال ۱۹۵۰ میلادی توسط ستاره شناسی به نام یان اورت کشف شد و ناحیه ای شامل هزاران جرم یخی کوچک در دور دست ترین نقاط منظومهٔ خورشیدی که به باور ستاره شناسان، منشأ بسیاری از دنباله دارهای نزدیک شونده به زمین است. متخصصان دینامیک سیاره ای، علت وجود اجرام فراوان در ابر اوورت را عبور یک ستاره از نزدیکی خورشید و آشوب دینامیکی ایجاد شده در اثر آن می دانند. گفتنی است هنوز ستاره شناسان به تعریف جامع و قابل قبولی برای سیاره نرسیده اند. با این حال، بر اساس تعریفی که گروه کشف کنندهٔ سِدنا از سیاره دارد، این جرم را نمی توان سیارهٔ منظومهٔ خورشیدی دانست بر اساس تعریف این گروه سیاره جرمی است که به دور خورشید می گردد و جرم آن از جرم کلیهٔ اجرامی که در مدار مشابهٔ آن قرار دارند بیشتر است. با این تعریف، حتی پلوتو نیز سیاره به شمار نمی رود، فاصلهٔ این جرم از خورشید در هنگام کشف، ۹۰ برابر فاصلهٔ زمین از خورشید و سه برابر فاصلهٔ دورترین سیاره پلوتو از خورشید بود.
wiki: سدنا ۹۰۳۷۷