سامانه مختصات جهانی مرکاتور معکوس ( انگلیسی: Universal Transverse Mercator coordinate system ) که به اختصار یوتی ام ( UTM ) خوانده می شود، نوعی سیستم تصویر است که از دستگاه مختصات دکارتی دوبعدی جهت مشخص نمودن موقعیت بر روی سطح زمین بهره می گیرد. این سامانه مختصاتی نوعی نمایش موقعیت افقی است و برای نمایش موقعیت بر روی زمین مستقل از فرازای ( ارتفاع ) آن به کار می رود ولی از چندین جهت با روش سنتی مختصات جغرافیایی ( استفاده از عرض جغرافیایی و طول جغرافیایی ) تفاوت دارد.
نقشه UTM بر اساس یک سیستم مختصات جهانی تهیه می شود که هر نقطه از کره زمین مختصات منحصربه فرد خودش را دارد. در واقع با تعیین مختصات یو تی ام گوشه های یک ملک، موقعیت آن با دقت خیلی زیاد در حد سانتیمتر و به طور منحصر به فرد روی کره زمین تثبیت می شود. [ ۱]
در سامانه یوتی ام زمین، به ۶۰ بخش ( قاچ یا زون ) تقسیم می شود که هر قاچ به اندازه ۶ درجه طول جغرافیایی است.
سامانه مختصات جهانی مرکاتور معکوس در دهه ۱۹۴۰ میلادی توسط گروه مهندسی ارتش ایالات متحده آمریکا توسعه و گسترش یافت. این سامانه بر پایه بیضوی مرجع زمین بود. برای سرزمین اصلی ایالات متحده آمریکا از بیضوی کلارک ۱۸۶۶ و برای سایر نقاط دنیا ار جمله هاوایی از بیضوی بین المللی استفاده شد. امروزه از سامانه ژئودتیک جهانی ۱۹۸۴ برای مدل سازی زمین در سامانه یوتی ام می شود، این بدین معنی است که مختصات نقاط ممکن است تا بیش از ۲۰۰ متر با مختصات پیشین ( بر اساس بیضوی کلارک ) متفاوت باشد. برای مناطق جغرافیای مختلف، سایر سطوح مبنایی ( مانند ED50 و NAD83 ) نیز قابل استفاده است.
سیستم مختصاتی مرکاتور معکوس با سامانه تصویر مرکاتور متفاوت است. سامانه مرکاتور در سال ۱۵۷۰ میلادی توسط گراردوس مرکاتور جغرافی دان و نقشه نگار فلاندری ابداع شد. مرکاتور سامانه تصویری مشابه است که در آن زاویه و شکل تقریبی زمین حفظ می شود ولی فاصله و مساحت دچار تغییر می شود، در حالیکه سامانه مرکاتور معکوس داری تجانس ناهمسانگردی سامانه غیرخطی در امتداد طول و عرض جغرافیایی برای اطمینان از همسانی نقشه بر اساس بیضوی مرجع است.
سامانه یوتی ام زمین را در محدوده عرض جغرافیایی بین مدار ۸۰ درجه جنوبی تا مدار ۸۴ درجه شمالی به ۶۰ زون ( قاچ ) تقسیم می کند که هر قاچ به اندازه ۶ درجه طول جغرافیایی است ( جمعاً ۳۶۰ درجه ) . قاچ ۱ طول جغرافیایی ۱۸۰ درجه تا ۱۷۴ درجه غربی را پوشش می دهد و به همین ترتیب شماره قاچ ها به سمت شرق افزایش می یابد و سرانجام قاچ ۶۰ طول جغرافیایی ۱۷۴ درجه تا ۱۸۰ درجه شرقی را می پوشاند.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفنقشه UTM بر اساس یک سیستم مختصات جهانی تهیه می شود که هر نقطه از کره زمین مختصات منحصربه فرد خودش را دارد. در واقع با تعیین مختصات یو تی ام گوشه های یک ملک، موقعیت آن با دقت خیلی زیاد در حد سانتیمتر و به طور منحصر به فرد روی کره زمین تثبیت می شود. [ ۱]
در سامانه یوتی ام زمین، به ۶۰ بخش ( قاچ یا زون ) تقسیم می شود که هر قاچ به اندازه ۶ درجه طول جغرافیایی است.
سامانه مختصات جهانی مرکاتور معکوس در دهه ۱۹۴۰ میلادی توسط گروه مهندسی ارتش ایالات متحده آمریکا توسعه و گسترش یافت. این سامانه بر پایه بیضوی مرجع زمین بود. برای سرزمین اصلی ایالات متحده آمریکا از بیضوی کلارک ۱۸۶۶ و برای سایر نقاط دنیا ار جمله هاوایی از بیضوی بین المللی استفاده شد. امروزه از سامانه ژئودتیک جهانی ۱۹۸۴ برای مدل سازی زمین در سامانه یوتی ام می شود، این بدین معنی است که مختصات نقاط ممکن است تا بیش از ۲۰۰ متر با مختصات پیشین ( بر اساس بیضوی کلارک ) متفاوت باشد. برای مناطق جغرافیای مختلف، سایر سطوح مبنایی ( مانند ED50 و NAD83 ) نیز قابل استفاده است.
سیستم مختصاتی مرکاتور معکوس با سامانه تصویر مرکاتور متفاوت است. سامانه مرکاتور در سال ۱۵۷۰ میلادی توسط گراردوس مرکاتور جغرافی دان و نقشه نگار فلاندری ابداع شد. مرکاتور سامانه تصویری مشابه است که در آن زاویه و شکل تقریبی زمین حفظ می شود ولی فاصله و مساحت دچار تغییر می شود، در حالیکه سامانه مرکاتور معکوس داری تجانس ناهمسانگردی سامانه غیرخطی در امتداد طول و عرض جغرافیایی برای اطمینان از همسانی نقشه بر اساس بیضوی مرجع است.
سامانه یوتی ام زمین را در محدوده عرض جغرافیایی بین مدار ۸۰ درجه جنوبی تا مدار ۸۴ درجه شمالی به ۶۰ زون ( قاچ ) تقسیم می کند که هر قاچ به اندازه ۶ درجه طول جغرافیایی است ( جمعاً ۳۶۰ درجه ) . قاچ ۱ طول جغرافیایی ۱۸۰ درجه تا ۱۷۴ درجه غربی را پوشش می دهد و به همین ترتیب شماره قاچ ها به سمت شرق افزایش می یابد و سرانجام قاچ ۶۰ طول جغرافیایی ۱۷۴ درجه تا ۱۸۰ درجه شرقی را می پوشاند.
