زنوبیا

زندگی [ویرایش]
اذینه یا به رومی اودیناتوس شاه بومی تدمر و زیردست امپراتور روم شمرده می شد و حتی به هواخواهی از رومیان با شاپور یکم جنگیده بود. ولی سرانجام سر از فرمان رومیان پیچید و پادشاهی مستقل را بنیاد نهاد. زنوبیا همسر دوم اودیناتوس بود که با مرگ شوهر در ۲۶۷ میلادی فرماندهی شورش را به دوش کشید و به زودی بر قلمرو آسیایی روم و نیز مصر دست یافت. با گشودن اسکندریه در سال ۲۷۰ میلادی وی پسرش وهب اللات ( به لاتین وابالاتوس ) را پادشاه خواند. همچنین تناگینو پروبوس فرماندار رومی مصر را که کوشید دوباره بر مصر دست یازد پس از شکست دادن گردن زد. سرانجام اورلیانوس امپراتور روم با لشکرکشی به تدمر شورش زنوبیا را در هم شکست، تدمریان را کشتار نمود و زنوبیا و پسرش را به بند کشید و آنها را در نزدیکی رم به صورت گروگان نگه داشت. دربارهٔ سرنوشت او گفته های چندی است. گفته شده که در روم او را به زنجیر کشیده اند. دربارهٔ چگونگی مردنش هم به همین سان داستان ها ناهمگون اند. مرگ او را بر اثر گرسنگی، بیماری یا سر بریدن به دستور اورلیانوس نوشته اند و حتی برخی گفته اند که مورد توجه امپراتور قرار گرفت و همنشینش گشت.
خاستگاه نژادی او به درستی دانسته نیست و او را عرب، آرامی یا قبطی تبار انگاشته اند. وی زادهٔ پالمیر ( تدمر ) در سوریه کنونی بود.
منبع [ویرایش]
حسینعلی ممتحن، نهضت شعوبیه، جنبش ملی ایرانیان در برابر خلافت اموی و عباسی، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، ISBN 964 - 445 - 566 - 5
Wikipedia contributors, "Zenobia, " Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en. wikipedia. org/w/index. php?title=Zenobia&oldid=338150096 ( accessed January 20, 2010 ) .
رده ها: اهالی سوریهزادگان ۲۷۴ ( میلادی ) زادگان سده ۳ ( میلادی ) زنان نایب السلطنه
قس عربی
زنوبیا أو الزباء ( 240 - حوالى 274 ) کانت ملکة تدمر، قادت مع زوجها أذینة عصیانا على الإمبراطوریة الرومانیة تمکنا خلاله من السیطرة على معظم سوریا. بعد وفاة زوجها قادت الإمبراطوریة التدمریة إلى غزو مصر لفترة وجیزة قبل أن یتمکن الإمبراطور أوریلیان من هزمها وأسرها إلى روما حیث سرعان ما توفیت لأسباب غامضة.
محتویات [اعرض]
[عدل]العائلة والأصل
اسم زنوبیا الأصلی بالآرامیة کان بات زبای ( בת זבי ) أی بنت زبای. [1] کما عرفت بالاتینیة باسم یولیا أوریلیا زنوبیا ( Julia Aurelia Zenobia ) وبالیونانیة سبتیما زنوبیا، کما عرفها العرب باسم الزباء. [1] بالرغم من انحادرها من عائلة آرامیة، زعمت زنوبیا أنها ذات أصل بطلمی، مشبهة نفسها بکلیوبترا. ومن المؤکد أنها اعتنقت الیهودیة فی وقت ما من حیاتها کما مالت إلى تعالیم بولس الشمیشطی المسیحیة. بینما زعم الطبری أنها کانت من عمالیق العرب. [2][3] [4]
[عدل]حکمها لتدمر
[عدل]اغتیال أذینه
أثناء انشغال أذینه الثانی ملک تدمر بإنشاء مجلس السیناتورات تمهیدا للانفصال عن روما سرا ومتظاهرا بالولاء جهرا فإن القیصر وعن طریق العیون یعلم بالأمر فیقرر اغتیاله عن طریق أمراء آخرین یکنون الولاء لروما ویرغبون بتسلم حکم تدمر. کان على رأسهم معن ) موینوس ابن اخت الملک أذینه. فی حفلة صاخبه یسقی أذینه وابنه حران الخمره ویدخل معاونیه لیقتلهما عام 267م. کونها صاحبة الحضانه فإن زنوبیا تتسلم الحکم الانتقالی باسم وهب الات وتأسر معن ومن ساعده ولکونها صاحبة أعلى سلطه تحکم علیهم بالإعدام وینفذ. کانت زنوبیا تصف معن بالبذئ وتسیطر زنوبیا بقوتها وتفرض هیبتها لتحکم تدمر.
[عدل]تولی زنوبیا للسلطه
تولت المُلک وعمرها 14 عاما باسم ابنها وهب اللات، وأصبحت زنوبیا ملکة الملکات وتولت عرش المملکة وازدهرت تدمر فی عهدها وامتد نفوذها على جزء کبیر من الشرق. مع وجود ألقاب أخرى مثل "الملکه المحاربة" تعتمر زنوبیا خوذه أبوللو حین تحارب مع جیشها التدمری الذی فرض سیطرته جنوبأ وشرقأ وغربأ وتلبس الملکة زنوبیا العمامه الکسرویه حینما تقابل الوفود فی دیوانها الملکی.
توسعت مملکتها حتی شملت باقى مناطق سوریا وامتدت من شواطئ البسفور حتى النیل، وأطلقت علیها الإمبراطوریة الشرقیة مملکة تدمر وأصبحت أهم الممالک وأقواها فی الشرق على الإطلاق، مما دعى الإمبراطور الرومانی أورلیانوس للتفاوض مع الملکة زنوبیا لتأمین حدود امبراطوریتة ولوقف زحف جیوش تدمر مقابل الاعتراف بألقاب ابنها وامتیازاته الملکیة.
أصدرت الملکة زنوبیا العملة الخاصة ب تدمر وصکت النقود فی إنطاکیة وطبعت علیها صورة وهب اللات على وجه وعلى الوجه الثانی صورة الإمبراطور أورلیانوس، وأزالت من النقود صورة الإمبراطور ممیزة النقود السوریة التدمریة عن نقود روما، ووسعت مملکتها وضمت الکثیر من البلاد، لکن الإمبراطور الرومانی صمم على التصدی ل المملکة التدمریة القویة التی سیطرت على العدید من المناطق.
فی سنة 271م أرسل جیش قوی مجهز إلى أطراف المملکة وجیشاً آخر بقیادة الإمبراطور أورلیانوس نفسه توجه به إلى سوریا وآسیا الصغرى لیلتقی الجیشان وتدور معرکة کبیرة بین مملکة تدمر والامبراطوریة الرومانیة، احتل بروبوس أجزاء من جنوب المملکة فی أفریقیا وبلغ أورلیانوس أنطاکیة فی سوریا، وتواجه مع زنوبیا بتجهیزات کبیرة وهزمها هناک، مما جعلها تنسحب لتدمر وکان أورلیانوس قد بلغ مدینة حمص، فدارت بینهما معارک شرسة قدمت فیها زنوبیا الکثیر ودفع اورلیانوس بالمزید من القوات فی مواجهة جیش زنوبیا، تراجع جیشها إلى تدمر، فتقدم أورلیانوس إلى تدمر وحاصر أسوارها المنیعة حصاراً محکما، وکانت زنوبیا قد حصنت المدینة ووضعت على کل برج من أبراج السور إثنین أو ثلاثة من المج . . .