زنان در مزدیسنا

زنان در مزدیسنا در طی ادوار مختلف تاریخی، تحت تأثیر فرهنگ و باورهای دینی جوامع قرار داشت. پرستش الاهه های زن مانند آناهیتا، ایشتاروننه در ایران باستان - قبل از ظهور زرتشت - خود دلیل بر ارتقای مقام زن به منزله رکن اصلی خانواده است. بعد از ظهور زرتشت به دلیل نیک نگری این دین به آفرینش زن و مرد، موقعیت زن و جایگاه او در اجتماع مشخص و مستحکم تر شد. ایرانیان باستان، زنان را کانون مهرورزی و باروری می دانستند، ازین روی همواره آنان را مورد تکریم قرار می دادند. در اواخر دوره ساسانی، دو تن از دختران سلسله ساسانی به پادشاهی رسیدند. این مسئله خود بیانگر عدم محرومیت زنان در دخالت نمودن در امور سیاسی است. [ ۱]
در مزدیسنا زن و مرد یکسان هستند و بهتری و برتری آنان تنها یک شرط دارد و آن راستی در اندیشه و گفتار و کردار است و در این کار نیز خواست هرکس، خدمت هرچه بیشتر به جهان است. [ نیازمند منبع] بعد از ظهور زرتشت آموزه های دینی این پیامبر نه تنها جایگاه زن در جامعه ایرانی را کم رنگ نکرده بلکه تأکیدهای این دین بر یکسانی زن و مرد سبب شد تا قوانین حقوقی عادلانه تری برای زنان مدون گردد. در گات ها هر جا زرتشت از زن ( = نایری ) و مرد ( = نا ) یاد می کند برای هر دو ارزش مساوی قایل می گردد.
برپایی این جشن، خود بیانگر اهمیت زنان و جایگاه آنان در نزد ایرانیان باستان است. جشن سپنته آرمئی تی نزد زرتشتیان در روز ۵ اسفند برگزار می شد. این روز سپندارمذ به معنای نگهبان زمین نامیده می شود. واژه سپندارمذ در اوستا به معنای فروتنی و بردباری است. با توجه به این که زمین همانند زنان خاصیت باروری دارند این جشن برای بزرگ داشت زنان نیکوکار برگزار می شود. به نقل از ابوریحان بیرونی این عید به زنان اختصاص داشته و از شوهران خود هدیه دریافت می کردند ازین روی به جشن مزدگیران معروف بوده است. بیدمشک گل مخصوص سپندارمذ است. [ ۲]
در کتب مقدس زرتشتی آمده است که، هرگاه دختران جوان به سن بلوغ می رسیدند از اهورامزدا درخواست می کردند تا شوهری دانا، زیبا و تندرست نصیب آنان گرداند. و اهورامزدا تأکید کرده است آیین بیوکانی ( زناشویی ) از بهترین کارها می باشد. بنیاد بیوکانی ( = زناشویی ) در دین زرتشت باید بر پایه خرد، عشق، هم کاری و دل بستگی به سازندگی استوار باشد. ازدواج در دین زرتشت اهمیت بسزایی دارد. [ ۳]